عوارض بیهوشی عمومی و موضعی | کدام خطر بیشتری دارد

به گزارش مهر، دبیر علمی کنگره بین المللی آنستزیولوژی و مراقبت‌های ویژه گفت: بیهوشی انواع مختلفی شامل بیهوشی عمومی، بیحسی موضعی و بی حسی ناحیه ای دارد و بهتر است هر کدام در موارد خاص مورد نیاز به کار گرفته شوند تا عوارض آنها به حداقل برسد.

دکتر اتابک نجفی استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران و متخصص بیهوشی توضیح داد: در بیهوشی عمومی (ژنرال آنستزی)، داروهایی از طریق کانولا یا آنژیوکت به درون رگ بیمار تزریق می‌شود و همزمان از طریق ماسکی که در جلوی دهان و بینی بیمار قرار می‌گیرد، اکسیژن و گازهای بیهوشی به کمک یک دستگاه تنفس مصنوعی به بیمار داده می‌شود تا تنفس کند.

نجفی ادامه داد: بی حسی موضعی (رژیونال آنستزی) به دو روش اسپاینال و اپیدورال انجام می‌شود؛ در بی حسی اسپاینال ماده ای مانند لیدوکائین به درون مایع مغزی نخاعی تزریق می‌شود اما در بی حسی اپیدورال ماده بی حسی به دور پرده دورا یا سخت شامه در اطراف نخاع تزریق می‌شود.

وی خاطرنشان کرد: با استفاده از این نوع بی حسی‌ها می‌تواند بدن بیمار را از کمر به پایین بی حس کرد و جراحی را در حالت بی‌دردی برای بیمار انجام داد.

دبیر علمی سیزدهمین کنگره بین المللی آنستزیولوژی، مراقبت‌های ویژه و مدیریت درد اظهار کرد: برای جراحی‌هایی که روی دست و پا انجام می‌شوند، از بی حسی موضعی یا بی حسی ناحیه ای استفاده می‌شود ولی برای اعمال جراحی روی سر و مغز، قفسه سینه و ریه‌ها و ناحیه شکم و دستگاه گوارش، بیشتر از بیهوشی عمومی (ژنرال آنستزی) استفاده می‌شود.

نجفی ادامه داد: البته برای برخی جراحی‌هایی که داخل شکم و زیر ناف انجام می‌شود مانند سزارین یا اعمال جراحی که روی اعضای داخل لگن صورت می‌گیرد، می‌توان از بی حسی موضعی استفاده کرد.

وی از بی حسی ناحیه ای (لوکال آنستزی) به عنوان روش دیگری از بی حسی‌ها نام برد و گفت: از این روش برای جراحی روی دست یا پا استفاده می‌شود و طی آن قسمتی از دست یا پا که قرار است روی آن جراحی انجام شود، بی حس می‌شود.

این متخصص بیهوشی گفت: طبق آمار موجود هیچ تفاوتی بین بیهوشی عمومی و بی حسی موضعی یا ناحیه ای از نظر عوارض بعد از جراحی مانند عوارض مغزی وجود ندارد اما برخی عوارض خاص بی حسی های منطقه ای است؛ اگر از بی حسی نخاعی استفاده شود، گاهی برای بیماران سردردهای شدید و کمردرد ایجاد می‌شود که در مواردی نیاز به درمان های ویژه است تا بیمار بهبود یابد.

نجفی افزود: بیهوشی عمومی عوارض بسیار سنگین و خطرناکی دارد و می‌تواند از عدم توانایی در ایجاد راه هوایی تا مرگ را برای بیمار به دنبال داشته باشد.

وی در خصوص محدودیت‌های بیهوشی عمومی اظهار کرد: افرادی که مشکل قلبی یا ریوی دارند یا بیمارانی که ام اس دارند بهتر است از روش بی حسی موضعی استفاده کنند.

‌نجفی گفت: به طور کلی خطر بیهوشی عمومی و مرگ و میر ناشی از آن از بی حسی موضعی بیشتر است؛ البته خطر تنها مربوط به نوع بیهوشی نیست و بخشی از آن به جراحی که تحت بیهوشی عمومی انجام می شود، برمی‌گردد زیرا این نوع جراحی‌ها سنگین‌تر هستند.

دبیر علمی سیزدهمین کنگره بین المللی آنستزیولوژی، مراقبت‌‍های ویژه و مدیریت درد با بیان اینکه بی حسی منطقه ای عوارض کمتری دارد، توصیه کرد: در مواردی که انتخاب نوع بیهوشی به بیمار داده می‌شود، اگر جراحی با بی حسی قابل انجام بود، بهتر است بی حسی موضعی انتخاب و تنها در شرایطی که نیاز ضروری به بیهوشی عمومی بود (مانند جراحی در ناحیه مغز، قلب یا ناحیه شکم و دستگاه گوارش) روش بیهوشی عمومی استفاده شود.

نجفی توضیح داد: بیهوشی عمومی جان بیمار را به خطر می‌اندازد اما عوارض بی حسی موضعی در نهایت کمردرد و سردرد است و احتمال مرگ در آن بسیار نادر است.