آشنایی با خواص پودر کاکائو

همشهری آنلاین: پودر کاکائو از تحت فشار قرار دادن لوبیای کاکائو و حذف کره یا چربی آن به دست می‌آید. امروزه کاکائو برای نقش آن در تولید شکلات مشهور است. اما تحقیقات جدید نشان می‌دهد که این ماده‌ی غذایی دارای ترکیبات مهمی است که می‌تواند برای سلامتی بسیار مفید باشد.

کاکائو غنی از پلی‌فنل‌هاست که فواید زیادی را برای بدن فراهم می‌کند

کاکائو یکی از غنی‌ترین منابع پلی‌فنل‌هاست. پلی‌فنل‌ها آنتی‌اکسیدان‌های طبیعی‌ای هستند که در مواد غذایی مانند میوه‌ها، سبزیجات، چای و شکلات یافت می‌شوند. آن‌ها دارای خواص متعددی چون کاهش التهاب، جریان خون بهتر، کاهش فشارخون و بهبود سطوح قند و کلسترول خون هستند. با این حال، پردازش و حرارتی که روی کاکائو به منظور کاهش تلخی آن انجام می‌شود، می‌تواند موجب کاهش 60 درصدی محتوای فلاوانول آن و در نتیجه کاهش خواص سودمندش شود؛ بنابراین با این‌که کاکائو منبع عالی پلی فنل می‌باشد، اما هر شکلات یا هر محصولی که حاوی کاکائوست دقیقاً همان فواید را فراهم نخواهد کرد.

کاکائو می‌تواند پرفشاری خون را به وسیله‌ی نیتریک اکسیدی که دارد، کاهش دهد

کاکائو چه به صورت پودر و چه به صورت شکلات سیاه می‌تواند به کاهش فشارخون بالا کمک کند. این اثر اولین بار در مردمی از جزایر آمریکای مرکزی که نوشیدنی کاکائویی می‌خوردند دیده شد که دارای فشارخون پایین‌تری نسبت به بومی‌های آنجا که این نوشیدنی را مصرف نمی‌کردند، بودند.
به نظر می‌رسد فلاوون‌های موجود در کاکائو باعث افزایش سطح نیتریک اکسید در خون و در نتیجه بهبود عملکرد رگ‌های خونی و کاهش فشارخون می‌شود.

در یک بررسی آزمایشگاهی که بر روی 35 نفر انجام شد به بیماران مقادیری در حدود 0.05 تا 3.7 اونس (1.4-105 گرم) فراورده‌ی کاکائویی یا تقریباً 30 تا 1218 میلی‌گرم فلاوونول داده شد. سپس آن‌ها دریافتند که کاکائو به مقدار کم اما قابل ملاحظه‌ای یعنی چیزی در حدود 2 میلی‌متر جیوه فشارخون را کاهش داد و جالب این که این اثر کاهندگی فشارخون در افراد مبتلا به فشارخون بالا نسبت به افراد سالم و در افراد مسن نسبت به افراد جوان بیشتر بود.

به هر حال این مسئله مهم است که به خاطر داشته باشید فراوری محصولات موجب کاهش مقدار فلاوونول‌ها می‌شود و در نتیجه اثر کاهندگی قابل توجه فشارخون در شکلات‌های کاکائویی معمولی دیده نمی‌شود.

کاکائو می‌تواند موجب کاهش خطر حمله قلبی و سکته‌ی مغزی شود

علاوه بر کاهش فشارخون، به نظر می‌رسد کاکائو خواص دیگری دارد که می‌تواند خطر حمله‌ی قلبی و سکته‌ی مغزی را کاهش دهد.

کاکائوی غنی از فلاوانول، سطح اکسید نیتریک خون را بهبود می‌بخشد که این امر موجب شل شدن شریان‌ها و عروق خونی شده و جریان خون را افزایش می‌دهد.

همچنین دیده شده است که کاکائو کلسترول بد خون را کاهش داده، مانند آسپیرین به رقیق شدن خون کمک می‌کند، قند خون را بهبود بخشیده و ضدالتهاب است که همه‌ی این خصوصیات با کاهش خطر سکته قلبی و مغزی همراه است.

بررسی 9 مطالعه با 157809 نفر نشان داد در کسانی که شکلات بیشتری مصرف می‌کردند، بیماری‌های قلبی، سکته مغزی و مرگ کمتری مشاهده شد. مطالعات دیگری نیز نشان داد که بهترین میزان مصرف، 20 تا 30 گرم شکلات تلخ در هر روز می‌باشد.

پلی‌فنل‌ها جریان خون به مغز و عملکرد آن را بهبود می‌بخشند

مطالعات متعددی نشان داده‌اند که پلی فنل‌های کاکائو خطر بروز بیماری‌های عصبی را از طریق بهبود عملکرد مغز و جریان خون کاهش می‌دهند. فلاوونول‌ها می‌توانند از مانع خونی مغزی عبور کنند و در مسیرهای بیوشیمیایی‌ای قرار بگیرند که نورون‌ها و مولکول‌های مهم برای عملکرد مغز را تولید می‌کنند.

علاوه بر این، فلاوونول‌ها با تأثیر بر تولید اکسید نیتریک و شل کردن رگ‌های خونی، جریان خون و خون‌رسانی به مغز را بهبود می‌بخشند.

مطالعات بیشتر نشان می‌دهد که مصرف روزانه فلاوونول‌های کاکائو می‌تواند عملکرد ذهنی را حتی در افراد با اختلالات روانی بهبود بخشد که این‌گونه می‌توان نتیجه گرفت که مصرف کاکائو می‌تواند برای افراد مبتلا به پارکینسون و آلزایمر نیز مفید باشد. به هر حال به تحقیقات بیشتری در این زمینه نیاز است.

کاکائو می‌تواند به بهبود خلق‌وخو و افسردگی کمک کند

اثرات مثبت کاکائو بر خلق‌وخو ممکن است به دلیل فلاوونول‌های موجود در آن، تبدیل تریپتوفان به ماده‌ی حال خوب کن طبیعی سروتونین، محتوای کافئین آن و یا صرفاً به دلیل حس لذتی که از خوردن شکلات حاصل می‌شود، باشد.

یک مطالعه در مورد مصرف شکلات و میزان استرس در زنان باردار نشان داد که مصرف شکلات به طور منظم با کاهش استرس و بهبود خلق‌وخوی نوزادان همراه بود.

علاوه بر این، مطالعه دیگری نیز کشف کرد که نوشیدن کاکائوی حاوی پلیفنول، موجب افزایش آرامش و رضایتمندی در افراد می‌شود.

شکلات

فلاوانول‌ها علائم دیابت نوع 2 را بهبود می‌بخشند

اگرچه مصرف بیش از حد شکلات برای کنترل قند خون مفید نیست، اما در حقیقت کاکائو دارای خواص ضددیابتی است.
مطالعات آزمایشگاهی نشان می‌دهد فلاوونول‌های کاکائو می‌توانند باعث کاهش هضم و جذب کربوهیدرات در روده، ترشح انسولین، کاهش التهاب و تحریک جذب قند از خون به عضله شود.

علاوه بر این، بررسی مطالعات انسانی نشان داد که خوردن شکلات تیره غنی از فلاوانول یا کاکائو باعث کاهش حساسیت به انسولین، بهبود کنترل قند خون و کاهش التهاب در افراد دیابتی و غیردیابتی می‌شود.

کاکائو به کنترل وزن کمک می‌کند

تا حدودی متناقض است اما مصرف کاکائو، حتی به شکل شکلات، ممکن است به شما در کنترل وزنتان کمک کند.
به نظر می‌رسد کاکائو می‌تواند با تنظیم مصرف انرژی، کاهش اشتها و التهاب، افزایش اکسیداسیون چربی و احساس پری به کنترل وزن کمک کند.

یک مطالعه‌ی جمعیتی نشان داد افرادی که به طور مرتب شکلات مصرف می‌کردند، نسبت به افرادی که کمتر شکلات می‌خوردند، حتی با مصرف کالری و چربی بیشتر، BMI کمتری داشتند.

علاوه بر این، در یک مطالعه کاهش وزن که از رژیم‌های کم کربوهیدرات استفاده می‌کردند، مشاهده شد گروهی که به میزان 42 گرم یا حدود 1.5 اونس شکلات کاکائویی 81 درصد در روز می‌خوردند، سریع‌تر از گروهی که رژیم معمولی داشتند، وزن از دست دادند.
به هر حال برای تشخیص این که چه مقدار کاکائو و چه نوع شکلاتی دقیقاً به کاهش وزن کمک می‌کند به تحقیقات بیشتری نیاز است.

کاکائو ممکن است خاصیت ضدسرطانی داشته باشد

فلاوون‌های موجود در کاکائو دارای خاصیت ضدسرطانی هستند. مطالعات آزمایشگاهی بر روی اجزای کاکائو نشان داده است که آن‌ها اثرات آنتی‌اکسیدانی دارند، از سلول‌ها در برابر آسیب‌های مولکول‌های واکنشی محافظت می‌کنند، با التهاب می‌جنگند، مانع رشد سلول‌ها و باعث مرگ سلول‌های سرطانی می‌شوند و از طرفی از گسترش سلول‌های سرطانی نیز جلوگیری می‌کنند.

مطالعات حیوانی نیز با استفاده از یک رژیم غذایی غنی از کاکائو یا عصاره‌های کاکائو نتایج مثبتی را در کاهش سرطان پستان، پانکراس، پروستات، کبد، کولون و همچنین لوسمی نشان داده است.

مطالعات انسانی نشان داده است که رژیم‌های غنی از فلاوانول با کاهش خطر ابتلا به سرطان همراه است. با این حال، شواهد مربوط به کاکائو به طور خاص متضاد هستند، زیرا برخی از آزمایش‌ها هیچ مزیتی را نشان ندادند و برخی حتی متوجه افزایش خطر شدند. به نظر می‌رسد در زمینه‌ی انسانی باید تحقیقات بیشتری صورت بگیرد.

تئوبرومین و تئوفیلین کاکائو به افراد مبتلا به آسم کمک می‌کند

آسم یک بیماری التهابی مزمن است که باعث انسداد و التهاب راه‌های هوایی می‌شود و می‌تواند تهدیدکننده زندگی باشد. تصور می‌شود کاکائو برای افرادی که مبتلا به آسم هستند، مفید است زیرا شامل ترکیبات ضد آسمی تئوبرومین و تئوفیلین است.

تئوبرومین مشابه کافئین و ضدسرفه است. پودر کاکائو حاوی حدود 1.9 گرم از این ترکیب در هر 100 گرم یا 3.75 اونس است.
تئوفیلین به انبساط ریه‌ها، شل کردن راه‌های هوایی و کاهش التهاب کمک می‌کند.

مطالعات حیوانی نشان داده است که عصاره کاکائو می‌تواند هم سرعت انقباض و هم ضخامت بافت راه‌های هوایی را کاهش دهد. با این حال، این یافته‌ها تاکنون از لحاظ بالینی در انسان‌ها آزمایش نشده است و مشخص نیست کاکائو هنگام استفاده با دیگر داروهای ضدآسمی امن باشد.

خواص ضدمیکروبی و تقویت‌کنندگی سیستم ایمنی آن برای پوست و دندان‌ها سودمند است

تحقیقات بسیاری اثر محافظتی کاکائو در برابر حفره‌های دندانی و بیماری‌های لثه را تأیید کرده‌اند. کاکائو حاوی ترکیبات بسیاری است که آنتی باکتریال، ضدآنزیمی و تحریک کننده‌ی سیستم ایمنی هستند و به سلامت دهان و دندان کمک می‌کنند.

در یک پژوهش که موش‌ها آلوده به باکتری‌های دهانی بودند بعد از تغذیه شدن با عصاره کاکائو؛ کاهش قابل توجهی در میزان حفره‌های دندانی آن‌ها در مقایسه با موش‌هایی که فقط با آب تغذیه شده بودند، دیده شد. با این حال، مطالعات انسانی قابل توجهی وجود ندارد و اکثر محصولات کاکائویی مصرف شده توسط انسان حاوی قند هم هستند. در نتیجه محصولات جدیدی نیاز است تا بتوان تأثیراتی که کاکائو روی سلامت دهان و دندان می‌گذارد را آزمایش و تجربه کرد.

علیرغم نظرات مشهور، کاکائو در شکلات دلیل آکنه نیست. در واقع پلی فنل‌های کاکائو باعث سلامت پوست می‌شود. نشان داده شده است که مصرف کاکائو در طولانی مدت باعث حفاظت از پوست در برابر خورشید، بهبود گردش خون پوستی، بهبود بافت سطحی پوست و هیدراتاسیون پوست می‌شود.

کاکائو به راحتی می‌تواند به رژیم روزانه شما اضافه شود

مقدار دقیق کاکائو که شما باید در رژیم روزانه‌تان جا بدهید تا به سلامتی شما منجر شود مشخص نیست. برخی دانشمندان 2.5 گرم پودر کاکائوی حاوی فلاوونول بالا و یا 10 گرم شکلات تلخ حاوی فلاوونول بالا را پیشنهاد می‌دهند که حاوی حداقل 200 میلی‌گرم فلاوونول در هر روز است و باعث دست‌یابی به مزایای سلامت قلب می‌شود. هر چند که دانشمندان دیگری معتقدند که تعداد بیشتری از فلاوونول‌ها برای مشاهده مزایا مورد نیاز است. به هر حال این مسئله که منبع کاکائوی شما از فلاوونول‌های بالا برخوردار باشد بسیار مهم است. در واقع هرچه کم‌تر فرآورده شده باشد بهتر است.