عوامل مختلفی دست به دست هم داده و ترافیک تهران را بیهمتا کردهاست، اما ضمن احترام به شهروندان باید تأکید کرد که مفهوم و عنصر «فرهنگ»، شاه کلید گمشده ترافیک این شهر است.
در کلانشهری مثل تهران که به عنوان یکی از آلودهترین و پرترافیکترین پایتختهای جهان شناخته میشود، به فرهنگ ترافیک کمتر اهمیت داده شده، غافل از اینکه «فرهنگ» و نیز «آموزش» میتواند نقش مؤثر و اثرگذار در حل معضل ترافیک داشته باشد.
به راستی چگونه است شهرهای کشوری مثل آلمان که سرانه اتومبیل در آنها ۲ برابر سرانه خودرو در تهران است، از بار ترافیکی منطقی برخوردار بوده، اما در تهران هماره باید حسرت دیدن ساعتی بدون بار ترافیکی سخت و سنگین را داشته باشیم. قطعاً پاسخ این سئوال را باید در مقوله فرهنگ و ترافیک جستجو کرد.
یاد آور میشود حدود ۴۰ درصد از مشکلات ترافیک، ناشی از عدم آشنایی شهروندان با فرهنگ رفت و آمد در شهر است.
یکی از مظاهر فقدان و یا سستی فرهنگ ترافیک، استفاده از تلفن همراه به هنگام رانندگی است.
به رغم تأکیدات قوانین و مقررات، مشاهده میشود که رانندگان بخشی از وقت خود را برای ارسال و یا خواندن پیامهای کوتاه تلفن همراه - آن هم در بزرگراهها - صرف میکنند و متأسفانه این موضوع موجب افزایش ناخواسته بار ترافیک و تصادف میشود.
براساس اظهارات و آمارهای رسمی اعلام شده، شمار تصادفات مرتبط با استفاده از تلفن همراه در بالاترین ردیف تصادفات قرار دارد.
رانندگان برای نوشتن و یا خواندن این گونه پیامها و سپس برای جبران عقبماندگی از زمان، اقدام به افزایش سرعت میکنند که این موضوع افزایش ریسک در تصادفات را موجب میشود.
دریافت و ارسال یا حتی خواندن پیامهای کوتاه تلفن همراه حین رانندگی به علت عدم همسانی عمل و عکسالعمل راننده موجب افزایش ترافیک و تصادف میشود.
به این آمار توجه کنید: زمان عکسالعمل یک راننده به طور طبیعی ۴/۳ دهم ثانیه است که این زمان هنگام دریافت، ارسال یا خوانده پیامهای کوتاه تلفن همراه به دلیل حواسپرتی و عدم تطابق چشمی راننده و عدم تمرکز دستها به بیش از ۵ ثانیه افزایش مییابد.
همچنین طولانی شدن زمان پاسخگویی راننده به سبب عدم تمرکز و ناتوانی در تصمیمگیری به هنگام رانندگی حین حرکت سبب طی شدن حداقل مسافتی به طول ۱۵ تا ۲۰ متر میشود که در اغلب مواقع وقوع تصادفات و افزایش ترافیک را به دنبال دارد.
فراموش نکنیم که طبق قوانین راهنمایی و رانندگی، هرگونه اعمالی که موجب ایجاد اختلال در تمرکز حواس و تغییر افکار راننده شود، ممنوع است و ارسال، خواندن پیام کوتاه و مکالمه تلفن همراه به هنگام رانندگی از مظاهر بروز حواس پرتی راننده به شمار میآید.
*کارشناس مدیریت و برنامهریزی شهری