از یکی از اهالی سراغ آنها را می‌گیرم، می‌گوید: «اینجا آخر قرقشان است. سردم‌دارهایشان از کوچه پنجاهم به پایین می‌ایستند.» هر سی قدمی که برمی‌دارم زیر پایم دریچه‌ای فلزی قرار گرفته و کنار خیابان جایی که خودروها پارک می‌کنند، جوانی با سطل، مواد شوینده و ابر مشغول شست‌وشوی ماشین است. اینجا کارواش غیرقانونی محله یوسف‌آباد است. کارواشی خیابانی که ساکنان محله اسدآبادی از فعالیت آن گله دارند.
حسابی با ابر و کف مشغول تمیز کردن هیوندا xi55 است. کفپوش‌های ماشین را کف مال می‌کند و در یک چشم برهم زدن، از همانجایی که دریچه‌های فلزی روی نهر را برداشته، کفپوش‌ها را داخل نهر کرده و در می‌آورد. همان نهری که دهه 40ـ 30 پاتوقی برای دورهمی‌های اوقات فراغت اهالی این محله بود و اکنون به محلی برای شست‌وشوی غیرقانونی خودروها توسط افرادی خاطی تبدیل شده و درختان این خیابان به جای آب زلال با مواد شوینده و شیمیایی آبیاری می‌شوند.
با روشن شدن هوا فعالیتشان آغاز می‌شود و قبل از غروب آفتاب هم بساط کارشان را جمع می‌کنند. «مرضیه خوشدل» از اهالی محله یوسف‌آباد می‌گوید: «مواد شوینده‌ای که ماشینشویها استفاده می‌کنند وارد نهر می‌شود و درختان قدیمی این معبر با این آب آبیاری می‌شود. برای همین در حال خشک شدن هستند.
اهالی بارها اعتراض کرده‌اند، اما کو گوش شنوا. نه خودشان توجهی می‌کنند نه مسئولان کاری انجام می‌دهند..» «علیرضا شاه‌حسینی» ساکن خیابان اسدآبادی درباره فعالیت ماشینشویها در این خیابان می‌گوید: «بیش از 15 سال است که در این محله زندگی می‌کنم و ماشینشویها از همان زمان هم در این محله بوده‌اند. دیگر برای اهالی این محله عادی شده که سمت چپ خیابان پارک نکنند. چون این محدوده توسط این افراد قرق شده و پارک کردن در اینجا، مساوی با دعوا و دردسر است. به همین دلیل به جای اینکه آنها حقوق شهروندی اهالی را رعایت کنند، اهالی مجبورند مطیع قانون‌های نانوشته آنها باشند.»
- شاسی یا سواری؟
افراد با گروه‌های سنی مختلف در این کارواش خیابانی فعالیت می‌کنند. سر صحبت را با یکی از آنها که سن و سالی از او گذشته، باز می‌کنم تا نرخ کسب و کارشان را بدانم. با لهجه محلی‌اش می‌گوید: «ماشینت چیه؟» مدل ماشین را نمی‌داند و به این جمله بسنده می‌کند و می‌پرسد: «شاسی است یا سواری؟» در نهایت هم با گفتن اینکه چون شمایید و کلی منت، قرار می‌شود با 25 هزارتومان ماشینم را بشوید.
در جواب سؤالم که می‌پرسم شستن ماشین چقدر طول می‌کشد، بعد از مشورت با یکی دیگر از همکارانش می‌گوید: «تا یک چرخ بزنی 2 نفری نیم ساعت نشده ماشینت را می‌شوییم.» کمی بالاتر، پسر جوانی مشغول شستن یک خودرو پراید است. از صاحب مغازه گلفروشی درباره مشکلاتی که ماشینشویها در این محدوده به وجود آورده‌اند می‌پرسم که می‌گوید:
«در فضای مجازی از فعالیت آنها تصاویر و فیلم‌های زیادی منتشر شده است. ما سعی می‌کنیم سرمان به کار خودمان باشد، اما اغلب اوقات به دلیل نبود جای پارک و اینکه ماشینشویها یک سمت خیابان را قرق کرده‌اند با رانندگان و اهالی درگیر می‌شوند.»
- فعالیت غیرقانونی در روز روشن
اهالی بارها برای رفع این مشکل با شهرداری منطقه تماس گرفته یا از طریق شورایاری شکایت‌شان را به گوش مسئولان شهری رسانده‌اند، اما ماشینشویها همچنان از صبح خروس‌خوان فعالیت خود را آغاز می‌کنند. «افشین خدامی» معاون امور شهری و محیط‌زیست شهردار منطقه6 از حضور ماشینشویها در خیابان اسدآبادی به‌عنوان یکی از مهم‌ترین معضلات منطقه اشاره می‌کند و می‌گوید:
«علاوه بر سلب آسایش اهالی و درگیری مداوم رانندگان به دلیل نبود جای پارک با ماشینشویها، آلوده شدن آب نهر هم از دیگر مشکلات این خیابان به شمار می‌رود و شهرداری به تنهایی نمی‌تواند این مشکلات را حل کند. به همین دلیل برای رفع این مشکل و ساماندهی ماشینشویها با پلیس راهور، امور مناطق و مسئولان وزارت بهداشت جلسه‌های متعددی برگزار و تصمیمات اجرایی مانند جریمه کردن خودروهای پارک شده در زیر تابلوهای «شست‌وشو ممنوع» اتخاذ شده است. امیدواریم با اطلاع‌رسانی، فرهنگسازی و برخورد قانونی بتوانیم این مشکل را برطرف کنیم.
متأسفانه چون این افراد به‌صورت گروهی فعالیت می‌کنند، نمی‌توانیم با جدیت و ضربتی آنها را جمع‌آوری کنیم. چراکه با تهیه فیلم و عکس و همچنین بزرگنمایی موضوع، افکار عمومی را تحت تأثیر قرار می‌دهند. در همین زمینه بسته‌های آموزشی بین اهالی توزیع و بنرهای مختلفی در این محدوده نصب شده است تا شهروندان بدانند که فعالیت آنها غیرقانونی است. ساماندهی و جمع‌آوری ماشینشویها یکی از خواسته‌های مدیریت شهری بود و شهرداری آمادگی دارد برای این افراد فرصت اشتغال ایجاد کند، ولی این افراد حاضر به ترک این محل نیستند.»
- برگه جریمه‌هایی که آب با خود می‌برد
شهرداری نمی‌تواند با فرد متخلف برخورد قانونی کند، چون فعالیت و اقدامات شهرداری مستلزم داشتن پلاک ثبتی برای ملک یا مغازه است و این افراد پلاک ثبتی ندارند که بتوان مغازه را پلمب یا دستور اجرایی دیگری برای آن اتخاذ کرد. به همین دلیل راهنمایی و رانندگی با اعمال قانون سعی دارد تا از فعالیت ماشینشویها و توقف غیرمجاز خودروها در این معبر جلوگیری کند. «سرهنگ اسماعیل‌زاده» رئیس پلیس راهور منطقه در این‌باره می‌گوید: «شست‌وشوی خودروها توسط افراد انجام می‌شود.
راهنمایی و رانندگی هم نمی‌تواند افراد را دستگیر، از محل خارج یا با آنها برخورد کند. به همین دلیل ما فقط می‌توانیم خودروهای متخلف را جریمه کنیم. معمولاً اغلب خودروها که توسط ماشینشویها شسته می‌شود، برای اهالی و مغازه‌دارهای همان محل است یا به دلیل نبود جای پارک، راننده خودرواش را در اختیار ماشینشویها می‌گذارد تا هم جای پارک داشته و هم با خیال آسوده به کارش برسد. در طول این مسیر تابلوهای شست‌وشوی ماشین ممنوع، نصب شده و اگر این خودروها در این محل‌ها پارک شده باشند، ما این خودروها را جریمه می‌کنیم.
برابر بند ژ ماده 163 آیین‌نامه راهنمایی و رانندگی، توقف اتومبیل‌ها در هر نقطه از معابر شهری برای تعمیر و شست‌وشو تخلف است و بر اساس ماده 21 قانون رسیدگی به تخلفات راهنمایی و رانندگی باید با عاملان اعم از افراد ماشین‌شوی و مالکان خودرو توسط پلیس راهور برخورد قانونی شود.
از تعداد جریمه‌های خودرو در محدوده‌هایی که تابلو شست‌وشو نصب شده است، آمار روزانه وجود ندارد. چون ممکن است یک روز بین 30 تا 40 خودرو و روز دیگر 2 تا 3 خودرو باشد. تعداد جریمه‌ها بستگی به آدم‌هایی دارد که برای شست‌وشوی خودرو می‌آیند.» و نکته مهم و قابل تأمل ماجرا نیز همین قضیه است.
چون به گفته سرهنگ اسماعیل‌زاده بعد از اینکه خودروها جریمه و برگ‌های الصاقی آن روی شیشه گذاشته می‌شود، ماشینشویها به دلیل اینکه راننده‌ها نفهمند که جریمه شده‌اند، جریمه را از روی شیشه برمی‌دارند و درون جوی می‌اندازند تا راننده از جریمه خودرواش باخبر نشود، او می‌گوید:
«راننده بی‌خبر از همه جا نمی‌داند که جریمه شده است و بعد که می‌خواهد جریمه خودرواش را بپردازد تازه متوجه می‌شود که به دلیل توقف غیرمجاز در این خیابان جریمه و حتی مبلغ جریمه‌اش بعد از گذشت2 ماه، 2برابر شده است زیرا جریمه الصاقی بوده است. برای رفع این مشکل باید ماشینشویها را از این محدوده خارج کنند. چون تا زمانی که ماشین شوی‌ها باشند، متقاضی برای شست‌وشو هم هست.
- محدودیت اجرایی به دلیل نداشتن پلاک ثبتی
برای پیگیری مشکل اهالی محله یوسف‌آباد سراغ «زهرا صدراعظم نوری» رئیس کمیسیون سلامت شورای‌شهر رفتیم و با او درباره آلوده شدن آب نهر و همچنین خشک شدن درختان این معبر به دلیل وجود مواد شوینده موجود در آب نهر گفت‌وگو کردیم. او در این‌باره می‌گوید: «فعالیت و اقدام این افراد خلاف قوانین محیط‌زیست است و آنها با این کار به محیط‌زیست آسیب می‌زنند و آب را آلوده می‌کنند. از طرفی فعالیت آنها برای اهالی مزاحمت و مشکلاتی ایجاد می‌کند.
در همین زمینه چون موضوع محلی است و در شهر تهران گستردگی ندارد، ابتدا باید شهرداری منطقه برای حل این مشکل اقدام کند. ولی چون زمینه فعالیت شهرداری برای رسیدگی به مسائل، مربوط به اشخاصی است که ملک با پلاک ثبتی دارند و این افراد ملک یا مغازه‌ای ندارند که در آنجا مشغول کار باشند.
شهرداری نمی‌تواند باید برای جمع‌آوری یا ساماندهی آنها اقدام کند. ما از طریق بند 20 قانون 55 شهرداری‌ها توسط واحد ساماندهی صنایع و مشاغل مناطق یا شرکت ساماندهی پیگیری و به این مشکل رسیدگی می‌کنیم. در نهایت گزارش همراه با عکس برای من ارسال شود. بعد از تأیید، دستوراتی در این زمینه برای منطقه و شرکت ساماندهی مشاغل نوشته و پیگیری‌های لازم انجام می‌شود. برای رفع این مشکل ضابط قضایی یا نیروی انتظامی می‌تواند اقدام کند.»
قدم آخر برای پیگیری این مشکل، کلانتری منطقه است و اینکه آنها برای جمع‌آوری ماشینشویها چه اقداماتی را در دستور کار دارند. به گفته مسئولان کلانتری این تخلف سدمعبر و ایجاد مزاحمت برای اهالی و مربوط به حوزه وظایف شهرداری است و آنها باید برای جمع‌آوری این ماشینشویها اقدام کنند، اما اگر دستور قضایی در این زمینه صادر شود، کلانتری هم به ایجاد امنیت و آسایش اهالی به کمک شهرداری خواهد آمد.
نظر شما