برای مثال آبگوشت اشکنه، آش، سوپ و آبدوغ خیار بیشترین مصرف را داشت. تا اینکه ناصرالدین شاه شکمو بر مسند قدرت نشست و تهیه و طبخ غذاهای مختلف را در میان درباریان و کم‌کم مردم شهر تهران باب کرد. به دلیل سکونت اقوام مختلف و مهاجرت‌های متعدد به پایتخت، به طبع تنوع غذایی بالارفت و مردم برای وعده‌های شام و ناهار غذاهای بیشتری را مصرف می‌کردند.
البته این تنوع وعده غذایی در بلند مدت همشهری‌های ما را دلزده کرد و کم‌کم آنها میل به آماده کردن غذاهای ساده و راحت پیدا کردند. به همین دلیل با روی کارآمدن پهلوی دوم و زمزمه‌های نو‌گرایی و مدرنیزه شدن پایتخت سبک زندگی مردم طهران حسابی تغییر کرد. در این گزارش نگاهی به اولویت‌های برنامه غذایی مردم تهران، در دوره پهلوی داریم.
تا پیش از دوره پهلوی در ایران چیزی به نام غذای ملی میان مردم باب نبود. مردم هریک براساس وسع مالی و امکانات اولیه پخت و‌پز که در اختیار داشتند غذایی را می‌پختند تا اینکه کتاب آشپزی «رزا منتظمی» به بازار آمد و داستان به کلی تغییر کرد. «امیربهادر امینی» پژوهشگر در این‌باره می‌گوید:
«در زمان پهلوی دوم که موضوع ایرانیزه کردن و بحث ملیت‌گرایی پیش آمد اتفاقات زیادی در شهر تهران افتاد. یکی از آنها تغییر سبک غذایی مردم تهران بود. تهرانی‌ها تنوع غذایی زیادی داشتند. اما این تنوع یک ایراد داشت. اینکه به مرور خسته‌کننده و باعث می‌شد مردم به سمت غذاهای ساده رو بیاورند.
خانم فاطمه بحرینی معروف به رزا منتظمی با کتاب آشپزی‌اش به کمک این مشکل آمد. خانم بحرینی چون دوره‌های آموزش آشپزی را برگزار می‌کرد با ذائقه و عادات غذایی مردم تهران حسابی آشنا بود. به همین دلیل با ترکیب چند دستور غذایی و ایجاد تغییرات در مواد اولیه به فرمول جدیدی از آشپزی رسید که ماحصل آن کتاب آشپزی رزا منتظمی شد.»
در این کتاب، بحرینی برای اینکه مردم برای پخت و‌پز و خرید مواد اولیه زیاد به دردسر نیفتند دستور غذایی به مردم ارائه کرد که در هر فصل هر فردی در هر نقطه از ایران امکان طبخ و آماده کردن یک غذای ساده و خوشمزه را با کمترین هزینه داشته باشد. استفاده از کتاب منتظمی و پخت غذاهای آن، در دوره پهلوی دوم میان مردم تهران باب شد.
- سفره غذا از تجریش تا چهارراه پارک وی
به دهه50 که می‌رسیم کمی اوضاع اقتصادی مردم تهران بهتر می‌شود. همین موضوع به رونق کار غذاخوری‌ها و رستوران‌های تهران کمک زیادی می‌کند. چند سرمایه‌دار ایرانی تصمیم می‌گیرند حد فاصل میدان تجریش تا چهارراه پارک وی را تبدیل به مرکز برند غذاخوری‌های مشهور کنند. به همین دلیل رستوران‌های شیک و لوکس مثل قارچ با نام‌های مختلف در این محدوده راه‌اندازی می‌شوند که در بیشتر آنها غذاهای روز دنیا برای مشتری سرو می‌شد. بسیاری از تهرانی‌های قدیم، خوردن نخستین غذاهای روز دنیا مثل مرغ کنتاکی را در رستوران‌های این خیابان تجربه کردند.
نظر شما