قاچاق ملکه، تهدید بزرگ زنبورداران ایرانی

ناصر تاج آبادی در گفت‌و‌گو با ایرنا قاچاق ملکه را تهدید بزرگی برای صنعت زنبورداری کشور دانست و افزود: اغلب این ملکه‌های قاچاق از نژاد اصیل نیستند.

وی اظهار داشت: این ملکه‌های قاچاق پس از ورود به داخل کشورمان علاوه بر اینکه ممکن است ناقل آفات و بیماری‌های مختلف باشند، از طرفی به دلیل ناسازگاری با شرایط محیطی ما، تهدیدی برای بروز تغییر صفات در گونه‌های بومی و اصیل است.

وی ادامه داد: اغلب ملکه‌های غیربومی و قاچاق در گذر زمان صفات سال اول را ندارند و بر این اساس درصد احتمال پذیرش این ملکه‌ها در کندوی جدید خیلی کم است و در حدود 50 تا 60 درصد تلفات دارند.

تاج آبادی قاچاق ملکه زنبور را یک پدیده غیر اصولی و فرصتی برای سودجویی دانست و اضافه کرد: سودجویان ملکه‌های قاچاق را به قیمت 40 تا 50 میلیون ریال به زنبورداران می‌فروشند.

رئیس بخش تحقیقات زنبور عسل موسسه تحقیقات علوم دامی کشور گفت: این در حالی است که ملکه‌های قاچاق، هیچ سودی برای زنبوردار ندارد و بیشتر باعث زیان آنها می‌شود.

تاج آبادی یکی از طرح‌های تحقیقاتی در این حوزه را طرح کلان اصلاح نژاد ملکه زنبور عسل برشمرد و اظهار داشت: این طرح از سال 1377 آغاز شده که برای رسیدن به نژاد برتر هر سال 40 کلنی پدری و 100 کلنی مادری از بهترین‌ها را انتخاب و در منطقه ایزوله اقدام به تولید ملکه و پرورش آن می‌کنیم.

وی هدف از این طرح را تولید نسل جدید ملکه با فاکتورهای مدنظر همچون تولید عسل بیشتر، رفتار آرام، کاهش بچه دهی و کاهش رفتار تهاجمی عنوان کرد.

این محقق زنبور عسل افزود: از سال 1395 طرح وارد فاز جدیدی شده و با عنوان یک طرح کلان در نقاط علمی فناوری تعریف شده و در سطح وسیع ملکه تولید می‌کنیم.

وی گفت: با این طرح، ملکه تولیدی را در اختیار زنبوردار قرار می‌دهیم و هم کندوهای مادری را در اختیار پرورش دهندگان ملکه که لایه دوم تولید هستند، قرار می‌دهیم تا خود تکثیرکننده باشند و هم نیاز سایر زنبورداران را تامین کنند چرا که توان هم دولتی محدود و از طرفی نیاز کشور خیلی بیش از این است.

وی ادامه داد: برای تولید ملکه بخش خصوصی را وارد کار کردیم و استقبال خوبی از آن شد و هرسال متقاضیان بیشتر می‌شوند.
وی بیان داشت: امسال حدود 13 هزار و 700 ملکه تولید شده که خود زنبوردار آن را تکثیر کرده و امیدواریم در آینده نزدیک بتوانیم از نژاد اصلاح شده به طور کامل استفاده کنیم.

وی در بخش دیگری از سخنانش به دلایل اجرای طرح اصلاح نژاد ملکه اشاره کرد و افزود: یکی از صفات بد زنبور ایرانی، بچه دهی زیاد و رفتار تهاجمی است.

وی افزود: بچه دهی زیاد در فصل بهار و تولید ملکه‌های زیاد در یک کندو موجب خروج تعداد زیادی زنبور کارگر به همراه این ملکه‌ها از کندو می‌شود که در نتیجه باعث کاهش جمعیت کندو و در نتیجه مقدار تولید عسل می‌شود.