نقاشیهای بسیاری کنار همردیف شدهاند در اندازهها و سبکهای مختلف تا دومین فروش سال را در فرهنگسرای نیاوران پدید آورند.
سال پیش نیز چنین نمایشگاهی برگزار شد و استقبال از آن گرچه مطلوب بود اما به هیچ رو قابل مقایسه با امسال نیست: «تقریباً در همان 24 ساعت نخست آغاز کار ، به اندازه تمامی 14 روز نمایشگاه هفت نگاه در سال گذشته، آثار تجسمی فروش رفت».
الهه جواهری مدیر گالری الهه این موضوع را گفت و به این پرسش که شاید افزایش قیمتها به نسبت سال قبل باعث شده چنین فروشی در دومین سال هفت نگاه حاصل شود، پاسخ داد:«بیتردید قیمتها افزایش داشتهاند اما نمیتوان فروش بیسابقه این دوره را نادیده گرفت».
او تقویم را یک سال به عقب بازگرداند تا سابقهای از نمایش و فروش آثار هنری ارائه کند: «نخستین نمایشگاه «هفت نگاه» اسفند سال گذشته در فرهنگسرای نیاوران با استقبال بسیار چشمگیری از سوی خریداران آثار هنری، مردم و رسانهها برگزار شد که با قیمتهای رایج آن روزها، فروش قابل ملاحظهای نیز با خود همراه داشت».
هفت نگاه را مدیران هفت نگارخانه آریا، الهه، دی، گلستان، والی، هفت ثمر و ماه مهر در سال 1385به وجود آوردهاند؛ هفتنگاهی که دو ساله شده است. هفت نگاه آذر امسال نیز در موزه هنرهای معاصر اصفهان نمایشگاه بر پا کرد.
همان زمان ایران درودی در مصاحبهای گفت که نقاشی امروز ایران یک پدیده بینالمللی است. بنابراین باید قیمت اثر یک هنرمند بین المللی در خارج و داخل کشور یکی باشد.
اگر قیمت اثر یک نقاش برجسته در داخل کم و در خارج کشور زیاد باشد به مرور زمان بازار فروشش آسیب جدی میبیند فراموش نکنیم سبب اصلی این تفاوت قیمت، نرخ ارز است. این نقاش نامآشنا گفته بود: «خوشحالم که نرخ آثار هنری ایران روندی پیدا کرده است که «نقاشی» در قامت یک شغل و حرفه خود را بنمایاند و یک «نقاش» بتواند از راه «نقاشی» زندگی خود را تأمین کند».
عدهای در سالن مشغول تماشا بودند برخی آهسته و زیر لب به همراهان خود چیزی گفتند و برخی در سکوت به مقابل چشمان خود خیره شدند. مرد جوانی به یک نقاشی اشاره کرد:«باید به حوصله این نقاش جایزه داد».
او در حال تماشای اثری است که تمامی جزئیات در آن ثبت شده است؛ تابلویی که گویی روزنامهای دور آن پیچیدهاند تا اندکی از آسیب مصون باشد، سایههای روزنامه و نوشتههای آن، ریسمانی که روزنامه را دور تابلو نگه داشته و حتی قاب آن به دقت و با تمام جزئیات نقاشی شده است. کلاغهای نوک سرخ در گوشهای دیگر، زمین و نیمکتی سبز رنگ اشغال کرده و بر دیواری دورتر از این کلاغها، آثاری از خط و خطاطی قرار گرفتهاند.
مردی با موهای سپید و کتوشلواری خاکستری مقابل مجسمهای ایستاد که از سه تکه چوب تشکیل شده و صفحات مربع شکل فلزی به عنوان پایه، مرد قیمت این اثر را نگاه کرد: 26 میلیون تومان.
بعد طوری که نظر بازدیدکننده کنار دستش را جلب کند پرسید:«26 میلیون برای چی؟ مگر چه کار کرده است که من نمیفهمم؟ سه تکه چوب برای چی باید این قیمت باشد. زیبا هست اما با این قیمت؟» پاسخی نگرفت و یک راست از در بیرون رفت. اگر او نگاهی به سایر آثار و قیمتهای آن میانداخت شاید چنین سوالی نمیپرسید، از چند ده میلیون تا صد و چند ده هزار تومان.
لیلی گلستان، سخنگوی هفت نگاه گفته است:« خرید اثر هنری یک پسانداز است. خریداران سال گذشته هفت نگاه اذعان دارند قیمت آثارشان در این یک سال پنج برابر شده و در مواردی حتی قیمت آثاری به ده برابر نیز رسیده است».
او با ذکر این نکته که علیرغم افزایش بهای آثار هنری، شمار خریداران آن هم چندین برابر سالهای پیش شده است گفت: امروزه شاهد حضور پررنگ و پرشمار خریداران صاحب سلیقه و فکر هستیم که به گالریداران به عنوان کارشناسان این حوزه اعتماد دارند لذا تقریباً تمامی نمایشگاههای گالریهای معتبر تهران در طول سال فروش خوبی داشتهاند و به همین ترتیب شمار بازدید کنندگان آثار تجسمی رشد چشمگیری پیدا کرده است.
به علاوه تلاش هفت نگاه در دومین نمایشگاه بزرگ سال براین است که قدمی در راه تعیین معیار قیمت آثار هنرهای تجسمی بردارد و به سهم خود تلاش کند این آشفتگی حاکم بر اقتصاد هنرهای تجسمی را که یک تهدید جدی برای آینده آن به شمار میرود، سامان بخشد.
در این ارتباط الهه جواهری به نکته دیگری نیز اشاره کرد: « از هنرمندان خواهش کردیم قیمت آثاری که به هفتنگاه میدهند زیر قیمتهایی باشد که در گالریها یا آتلیههای خودشان گذاشتهاند».
گرچه امسال قیمتها، افزایشی صعودی داشتند اما به گزارش وبسایت موسسه فرهنگی - هنری ماه مهر، در روز نخست این نمایشگاه، یکصدو پانزده اثر به فروش رسید که در این میان اثر کورش شیشه گران با قیمت 15 میلیون تومان، گران ترین اثر بود. آثار به فروش رسیده «صادق تبریزی» با بهای 10 میلیون تومان و «بهرام دبیری» با بهای 9 میلیون تومان رتبههای بعدی فروش در روز نخست بودند.
علاوه بر افزایش قیمتها، تعدد آثار و پدیدآورندگان آنها نیز ویژگی دیگر هفتنگاه امسال بود. درد میان این افراد میتوان نامهایی چون مهدی سحابی، ابراهیم حقیقی، سید محمد احصایی، علی اکبر صادقی، یدالله کابلی، نصرالله افجهای، گیزلا وارگاسینایی، فرشید مثقالی، صادق تبریزی، جلال شباهنگی، بهروز دارش، پرویز کلانتری، شیشه گران، ثمیلا امیرابراهیمی، سیدجلالالدین خرمی نژاد، بیتا توکلی، گلناز قدیری، عادل یونسی، کورش صفینیا، فاطمه بهرامی، مهرداد محبعلی، محمدرضا شاهرخینژاد و ... را دید. اما افرادی نیز در این فروش بزرگ آخر سال نبودند: ایران درودی و آیدین آغداشلو را میتوان غایبان بزرگ هفتنگاه امسال دانست.
الهه جواهری درباره نحوه انتخاب آثار گفت: « هر نمایشگاه که تمام میشود، یکی – دو ماه بعد برنامهریزی برای نمایشگاه بعدی را آغاز میکنیم. در ابتدای کار، نمایشگاه قبلی آسیبشناسی میشود و نقاط قوت و ضعف مورد تجزیه و تحلیل قرار میگیرد. در بهار امسال از هنرمندان خواستیم که عکسهایی از آثارشان را روی سیدی به ما بدهند و انتخاب توسط مدیران هفتگالری-که هفت نگاه را به وجود آوردند- انجام شد».
او به حضور 173 هنرمند در دومین فروش هفتنگاه اشاره کرد و گفت: « هر اثری که به فروش رود، از سالن خارج و اثر دیگری از همان هنرمند در سالن گذاشته میشود».
نور چراغها ضعیفتر شد، بازدیدکنندگان به آهستگی از درها خارج شدند و صدایی چون ضربههای ناقوس فرا رسیدن ساعت 7 شب را یادآوری کردند: ساعت بازدید امروز به پایان رسید اما نمایشگاهی که از 26 بهمن کار خود را آغاز کرده تا 8 اسفند ادامه خواهد داشت.