بدون در نظر گرفتن پیامدهای زیانبار حضور نظامی برای آثار فرهنگی.
جنگ بسی به آثار باستانی در عراق زیان رسانده است. پس از چپاول بزرگ موزه ملی عراق [آشنایی با موزههای مشهور جهان] که بلافاصله پس از تصرف بغداد صورت گرفت، همچنان مدام گزارشهایی پخش میشود در مورد حفاریهای غیر مجاز و ارسال عتیقهجات به خارج. بویژه نیروهای نظامی امریکا در مورد مکانهای باستانی این کشور هیچ گونه ملاحظهکاری نشان نمیدهند. این مکانها در معرض خطر جدی قرار دارند
آثار فرهنگی هم آسیب میبینند
مارگرته فان اس(MargaretheVan Ess) کارشناس عراق در انستیتو باستان شناسی آلمان با نگرانی شرایط موجود را توضیح میدهد: «در کشورهای بحران زده که خشونت بر آنها حاکم است، آثار فرهنگی هم آسیب میبینند و این اتفاقی است که همیشه پیش میآید. سربازان، که در مورد موضوع آثار فرهنگی آموزشی ندارند، در واقع نمیدانند چه میکنند.»
تانکها، کامیونها و فرودگاهای نظامی
مدت کوتاهی پس از حمله نظامی، لشکرهای امریکایی در شهر باستانی بابل مستقر شدند. این استقرار با ویرانگری همراه شد. آسیبرسانیها تنها ناشی از اتفاقات غیرعمدی نیست، بلکه لرزشهای ناشی از حرکت تانکها و کامیونهایی که تجهیزات خیلی سنگین حمل میکنند نیز به ساختمانهای گلی زیان میرسانند. شهرهای بینالنهرین حومه پهناوری دارند، به این دلیل فان اس کارشناس باستان شناسی عراق معتقد است با اقدامات نظامی تنها بخشهای مرکزی باستانی در خطر نیستند. این را مقامات عراقی میدانند، به همین دلیل قانونی وضع کردهاند که براساس آن تا شعاع دو کیلو متری شهرهای باستانی نبایستی هیچ گونه عملیات نظامی صورت گیرد. به گفته فان اس این قانونی است که خیلی راحت نادیده گرفته میشود: «در کنار أور فرودگاه نظامی ساخته میشود و محوطههای باستانی شهر أور نادیده گرفته میشود. بسیاری از این شهرهای قدیمی نابود شدهاند.»
خرابیها در مناطق ممنوعه
در اینجا منظور از فرودگاه، پایگاه هوایی طلیل است. انگلیسیها ساخت این پایگاه را شروع کردند و در دوران حکومت صدام حسین [آغاز یک پایان در همشهریآنلاین] ساخت آن را به اتمام رساندند. در حل حاضر بعنوان بزرگترین پایگاه نیروی هوایی درشرق میانه محسوب میشود. از آنجایی که اینجا جزو مناطق ممنوع نظامی محسوب میشود، مسئولان اداره باستان شناسی عراق اجازه ورود به این منطقه را ندارند و به دلیل امنیت عمومی باستان شناسان خارجی از ورود به عراق صرف نظر میکنند.
سرانجام جان کورتیس(John Curtis) کار شناس عراق در موزه بریتانیا توانست سال گذشته از أور دیدن کند. او بر فراز پایگاه نیروی هوایی پرواز کرد. او موفق نشد با همکاران عراقی خود از آنجا دیدار کند چون به آنها اجازه ورود داده نشد. او همچنین نتوانست خرابیهای توصیف شده در حومه شهرها را کاوش کند، بخصوص قبرهای حفاری شده توسط دستگاهایی که برای ساخت جاده مورد استفاده قرار میگیرند
البته کورتیس به نتیجه دیگری دست یافته است: به نظر او گاه بد نیست که مناطق باستانی به عنوان مناطق حفاظت شده نظامی معرفی شوند، زیرا به این ترتیب از چپاول در امان میمانند.
این نقطه نظر را فان اس ،باستان شناس، هم دارد: «حفاظت نظامی این منطقه شرایطی رابوجود می آورد که افراد براحتی نتوانند وارد آن شوند. این به این معنی است که دزدان عتیقه نمیتوانند وارد این مناطق شوند.»
البته فان اس تأکید می کند که این امر توجیهگر آسیبرسانی به حاشیههای شهر أور نیست. به نظر وی در هر حال آمریکاییها باید به چنین کارهایی پایان دهند و بهتر است که همکاری با مسئولان عراقی در مناطق باستانی را بپذیرند و از آن حمایت کنند. او امیدوار است که وضعیت عراق بزودی بهتر شود و کارشناسان بینالمللی بتوانند دوباره به این کشور باز گردند.