زورخانه جماران به دلیل معماری دلنشین، سقف بلند و آینه‌کاری دیوارهایش نه تنها مورد توجه گردشگران خارجی است بلکه چند بار هم به عنوان لوکیشین فیلم و سریال‌های تاریخی مورد انتخاب کارگردانان قرار گرفته‌است. آخرین بار دوربین‌های فیلمبرداری سریال «معمای شاه» مهمان زورخانه شدند.
همشهری آنلاین/ راحله عبدالحسینی: عکس‌های قدیمی جهان پهلوان تختی و پهلوانان قدیم محله بر دیوارها قاب شده و یاد بزرگمردان را زنده نگه می‌دارد. وسایل و ابزار ورزش باستانی دورتادور زورخانه قرار گرفته‌است. زورخانه جماران واقع در منطقه یک شهرداری تهران، سال 1361ساخته شد.
نوروزی، جوان 38ساله 8سالی می شود مرشد زورخانه جماران شده و با نفس گرمش بسیاری از هم محله ای ها را در زورخانه دور هم جمع کرده‌است. مرشد سیروان در جشنواره کشوری ورزش باستانی طی 3سال متوالی توانست «سردم زرین» را کسب کند و به همین دلیل عنوان «مرشد نخبه» را از آن خود کرد. جشنواره مرشدی مانند جشنواره موسیقی است. موسیقی زورخانه هم برای خود آداب و رسومی دارد. ضرب و زنگ و صدای مرشدان محک می‌خورد. مرشدان در حماسه‌خوانی و ضرب‌نوازی و آواهای محلی با هم رقابت می‌کنند.
مرشد نخبه هم‌محله ای ما که مدتی هم دبیر انجمن فدراسیون پهلوانی بوده، تجربه داوری در جشنواره ملی مرشدی را در کارنامه دارد. نوروزی از سال 1385 در جشنواره‌های بین المللی «ورزش و بازی های سنتی» نیز حضور داشته است. او می گوید: «هر وقت در جشنواره های فرانسه، ایتالیا، اتریش، مسکو، دبی و بنگلادش حضور پیدا می کردیم به معرفی ورزش زورخانه‌ای می پرداختیم.» او به دلیل علاقه‌اش به مرشدی تصمیم گرفت تحصیلاتش را در رشته موسیقی با گرایش سازهای کوبه‌ای ادامه دهد و از دانشگاه تهران فارغ التحصیل شد. نهایت آرزویش را این‌طور بیان می‌کند: «آرزو دارم نسل جدید و نوجوانان بیشتر با ورزش باستانی ایران و زورخانه آشنا شوند تا بتوانیم این ورزش را به دنیا معرفی کنیم. ورزش زورخانه‌ای توأم با موسیقی و شعر است و آینه تمام نمای خصلت های پهلوانی.»
گود زورخانه و تمرین تواضع و از خودگذشتگی
سیروان 4ساله بود که همراه عمویش مرشد فریبرز راهی زورخانه شد. برخلاف بچه‌های همسن و سالش ورزش باستانی را به فوتبال ترجیح داد و اوقات فراغت خود را در زورخانه گذراند. در زورخانه هم مرشدی و ضرب‌نوازی بیش از همه توجه او را به خود جلب کرد: « در زورخانه مجذوب هنر ضرب نوازی و اشعاری شدم که خوانده می شد. مطمئن بودم که راه من همین است.»
مرشد زورخانه جماران در سردم می‌نشیند و ضربش را برمی‌دارد. ضرب می‌گیرد و چند بیتی می‌خواند. بسیاری از اشعار کهن را در حافظه دارد. دلاوری و فتوت حضرت علی(ع) هم با زورخانه پیوندی همیشگی دارد. مرشد سیروان می‌گوید شبی نیست که در مدح مولای متقیان خوانده نشود: «در ورزش باستانی قهرمانی مطرح نیست و پهلوانی حرف اول را می زند. پهلوانی هم از احترام به بزرگتر تا تواضع و فروتنی و همه صفات نیک را دربرمی گیرد. همه این سال‌ها که در زورخانه ها رفت و آمد داشتم احترام به پیشکسوتان را ارجح دیدم. زورخانه فقط جای ورزش نیست. فراتر از آن است؛ محفلی عارفانه و عاشقانه است که روح آدم را می سازد.»
مرشد سیروان به گود زورخانه که دورتادور آن اشعاری نوشته شده است اشاره می‌کند : «اینجا جای تمرین است. تمرین ازخودگذشتگی و ایثار و فداکاری و وطن دوستی. اینجا غرور جایی ندارد. ما در گود زورخانه فتوت و جوانمردی می‌آموزیم. یاد می‌گیریم غرور را کنار بگذاریم. دست افتاده را بگیریم و از حال همسایه باخبر باشیم. گذشت در زندگی روزمره ما خیلی کارگشاست. وقتی می بخشیم و می گذریم روح مان از بغض و کینه خالی می شود.»
علاقه‌مندان به ورزش باستانی می‌توانند روزهای یکشنبه، دوشنبه، چهارشنبه و جمعه ساعت 18 سری به این زورخانه در خیابان نیاوران، خیابان جماران، روبه‌روی قصر عقیق سر بزنید و ورزش باستانی را تجربه کنید.
نظر شما