تجارب کشورها و مؤسسات و شرکت‌های پیشرو نشان می‌دهد که رابطه مستقیمی بین توجه کمّی و کیفی به مطالعه و پژوهش و توسعه و پیشرفت آنها وجود دارد. موضوع علم و پژوهش در فرهنگ ایرانی و اسلامی ما جایگاه ویژه‌ای دارد و این موضوع در قانون اساسی کشور، سند چشم‌انداز، سیاست‌های کلی نظام و برنامه‌های میان‌مدت توسعه کشور مورد توجه قرار گرفته است. به نحوی که در سیاست‌های کلی علم و فن‌آوری ابلاغی رهبر معظم انقلاب (۱۳۹۳/۶/۲۹) به ارتقای جایگاه جهانی کشور در علم و فن‌آوری و تبدیل به قطب علمی و فن‌آوری جهان اسلام و افزایش بودجه تحقیق و پژوهش به حداقل ۴ درصد تولید ناخالص داخلی تا پایان سال ۱۴۰۴ با تأکید بر مصرف بهینه منابع و ارتقای بهره‌وری اذعان دارد. همچنین در سیاست‌های کلی نظام اداری (ابلاغی ۱۳۸۹/۱/۱۴) به دانش بنیان کردن نظام اداری از طریق به کارگیری اصول مدیریت دانش و یکپارچه‌سازی اطلاعات اشاره شده است.
نقش شهرها و روستاها در توسعه و پیشرفت کشور از یک سو و رشد شهرنشینی و تغییرات جمعیتی در دهه‌های اخیر از سوی دیگر، باعث بروز چالش‌های جدیدی برای شهرها و روستاهای کشور شده و مسائلی مانند مهاجرت، حاشیه‌نشینی، فقر شهری و روستایی، تخریب محیط‌زیست، تغییرات آب و هوا، بهداشت عمومی، مخاطرات و بلایا، شکاف توسعه بین مناطق و گسل‌های اجتماعی را ایجاد کرده است. در این زمینه پژوهش ابزاری اساسی برای تصمیم‌گیری باکیفیت برای مدیریت شهرها و روستاهاست و ادغام یافته‌های تحقیق در فرایندهای سیاستگذاری کمک می‌کند تا مدیران به‌طور مؤثر در مورد ماهیت تصمیمات، اطلاعات موجود و ملاحظات مختلفی که باید در فرایند تصمیم‌گیری گنجانده شوند، تأمل کنند.
همچنین انجام پژوهش‌های کاربردی با رویکرد حل مسئله می‌تواند با کمک در انتخاب صحیح روش مورد عمل در اجرای طرح‌ها و پروژه‌های عمرانی و خدماتی در شهرها و روستاها به مدیران محلی، رضایتمندی شهروندان را تأمین کند. پژوهش‌های حوزه مدیریت شهری و روستایی باید به دنبال یافتن راه‌حل‌هایی برای استفاده بهینه از زمین و حوزه‌های عمومی، حفاظت از محیط‌زیست، زیرساخت‌ها، تأمین شبکه و بسیاری از بخش‌های دیگر باشد تا یک شهر یا روستا را قابل زندگی کند.
برنامه‌ریزان و مدیران شهری و روستایی با اتکا به یافته‌ها و دستاوردهای علمی و مبتنی بر آینده‌نگری باید به همه نیازهای شهروندان و گسترش زیرساخت‌های مناسب توجه کنند. در این زمینه برگزاری جشنواره و رویدادهای علمی در زمینه آموزش و نوآوری باعث گسترش فرهنگ مطالعه و تحقیق، هم‌افزایی علمی و ارتقای مدیریت مبتنی بر دانش، اهتمام مدیران به انجام مطالعه و پژوهش قبل از تصمیم و اجرا خواهد شد.
یادداشت دکتر مهدی جمالی‌نژاد ،معاون توسعه و عمران شهری و روستایی وزارت کشور و رئیس سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور
منبع:وی‍ژه نامه شهرپژوه
نظر شما