استقبال از نوروز با توتک

همشهری آنلاین/ راحله عبدالحسینی: شمیرانی ها رسم و رسوم خاصی برای خوشامدگویی به نوروز و استقبال از قصل تازه داشتند. نوروزخوانی در کوچه ها یکی از همین رسم ها بود. رسم دیگری هم وجود داشت که همچنان در برخی از خانواده ها اجرا می شود و آن پخت شیرینی عید به نام «توتک» است. «بهزاد لیان» یکی از قدیمی های شمیران که دستی هم در تحقیق و پژوهش درباره شمیران دارد، توتک را شیرینی محلی و سنتی روستای افجه در لواسان می داند. اما این شیرینی در بیشتر خانه های شمیران هم پخته می شد و حتی تا روز سیزدهم فروردین ماه هم در خانه ها بود و به همراه دیگر تنقلات و آجیل عید در باغ های شمیران خورده می شد.

توتکی که با تنور پخته می شد عطر و طعم دلپذیری داشت. کار آسانی هم نبود و خانم ها با کمک همدیگر توتک می پختند. لیان می گوید: «نزدیک عید نوروز 2نوع شیرینی در شمیران و لواسان پخته می شد که به آن توتک می گفتند. توتک های قندی و توپرک. شیرینی دیگری هم بود که به آن نان روغنی می گفتند. کسی که تنور هیزمی نداشته باشد توتک را روی اجاق گاز می پزد. در نانوایی های لواسان هم توتک پخته می شود. برای پخت شیرینی توتک، آرد را خمیر می کنند و قالب می زنند. روی آن را با  زعفران و تخم مرغ تزیین می کنند و بعد می پزند.» 
در کتاب «میگون در آینه زمان» نوشته «داود کربلایی محمد میگونی» درباره نان یا شیرینی توتک اینطور آمده است: «با نزدیک شدن سال نو، نان های کوچکی می پختند که به آن توتک می گفتند. توتک نوعی نان شیرمال محلی بود که برای پخت آن از شیر، تخم مرغ و شکر استفاده می شد. توتک نقش شیرینی سر سفره هفت سین را ایفا می کرد.»