«شهریار مشیری»، عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس در اینباره معتقد است:«این دانشگاه درحالی تعداد دانشجویانش را افزایش داد که فضای آموزشی برای آن وجود نداشت.
از سوی دیگر، بهدلیل توسعه غیرمنطقی دانشگاه پیام نور، رئیس برای این دانشگاه پیدا نمیشود؛ چرا که دانشگاه پیام نور فقط تبدیل به یک غول شده، اما از نظر فضای آموزشی با مشکل روبهروست و از نظر کیفیتی به فکر این دانشگاه نبودهاند.»
وزیر علوم هفته گذشته به جمع اعضای کمیسیون آموزش و تحقیق مجلس رفت و قول داد که هرچه زودتر مسئول این دانشگاه تعیین شود. اما شاید این امر سادهترین مشکل دانشگاه پیام نور باشد؛ چرا که گستردگی بیضابطه این دانشکده و کمبود امکانات و پایین آمدن کیفیت آموزش در آن بیشترین دغدغه ناظران، صاحبنظران و نمایندگان مجلس را بهخود اختصاص داده است.
دکتر علی عباسپور تهرانی فرد، رئیس کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس، خاطر نشان میکند:«از نظر ما وضعیت فعلی دانشگاه پیام نور با گستردگی و شرایطی که دارد قابلقبول نیست، بنابراین ضعف نداشتن رئیس نیز این مشکلات را تشدید میکند.»
چندی قبل نیز رئیس کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس به انتقاد از توسعه دانشگاه پیام نور پرداخت و تاکید کرد که هرچند با افزایش ظرفیت دانشجو در دانشگاهها موافق هستیم، اما معتقدیم کیفیت باید همراه با کمیت باشد.
رشد برقآسای پیام نور
همزمان با گسترش شعبههای پیام نور این نکته هم بر سر زبانها افتاد که مسئولان میخواهند با افزایش پذیرش دانشگاه پیامنور، از حجم دانشجویان پشت درهای دانشگاه آزاد کم کنند.
به گفته عباسپور تهرانی، دانشگاه آزاد اسلامی هماکنون ظرفیت بالایی از دانشجویان را تحت پوشش قرار داده، بهطوریکه جمعیت دانشجویی آن افزون بر یک میلیون نفر است؛ اما این رشد در 25 سال اتفاق افتاده در حالی که ظرفیت دانشگاه پیام نور از 360 هزار دانشجو در 2 سال گذشته به یک میلیون رسیده است.
وی با بیان اینکه ظرفیت 360 هزار نفری دانشگاه پیام نور در 2 سال گذشته نیز برای دانشگاهی که از امکانات کافی برخوردار نیست، نگرانکننده است، میافزاید: «ما با توسعه تحصیلات تکمیلی مخالف نیستیم. توسعه در دانشگاههایی مانند تهران و شریف ایدهآل است اما برای دانشگاهی که از امکانات کافی برخوردار نیست، خطرناک است.»
رئیس کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی ادامه میدهد:«در کنکور سراسری سال 86 در حدود 57 درصد پذیرش به دانشگاه پیام نور مربوط میشد که اگر به این تعداد فراگیر را نیز اضافه کنیم، آمار ظرفیت دانشجویان در این دانشگاه بیش از این درصد میشود و این میتواند تبعات خطرناکی در بر داشته باشد.»
مدارسی که دانشگاه میشود
زمان ریاست علیاحمدی در دانشگاه پیام نور، زمزمههایی به گوش رسید که قرار است وزارت آموزش و پرورش برخی از واحدهای آموزشی و کلاسهایش را در اختیار این دانشگاه بگذارد. زمانی که وی سرپرست وزارت آموزش و پرورش شد، این شایعات قوت گرفت.
همان زمان دکتر علی عباسپور، در گفتوگو با همشهری از وجود بخشنامهای درباره واگذاری واحدهای آموزشی(مدارس) به دانشگاه پیام نور خبر داد و گفت:«استفاده از مدارس برای گسترش کمی دانشگاه پیام نور، بهویژه در شهر تهران، در حالی که این شهر از کمبود فضای آموزشی رنج میبرد، اشتباه است و وضعیت آموزش و پرورش را بغرنجتر میکند و این مشکلات با تسلط دانشگاه پیام نور بر وزارت آموزش و پرورش حل نمیشود.»
«حمید سعادت»، عضو دیگر کمیسیون آموزش مجلس نیز آمار بسیار بالای شعبههای دانشگاه پیام نور که در سفرهای استانی وعده آنها داده شده است را تایید کرده و توضیح میدهد:«البته من از تعداد دقیق آنها آماری ندارم، اما میدانم که مجلس نه این همه اعتبار برای تاسیس این شعب به دولت داده است و نه میتوانسته چنین کاری انجام دهد.»
این عضو کمیسیون آموزش در مورد وضعیت کیفی دانشگاههای پیام نورِ تاسیس شده نیز میگوید:«متاسفانه بنا بر اطلاعات دریافتی ما سطح کیفی دانشگاه پیام نور به شدت کاهش یافته است. در این زمینه هم بزرگترین مشکلی که ما با آن مواجه هستیم، کمبود هیات علمی است که به تازگی مجوز استخدام عده جدیدی صادر شده است.»
از سوی دیگر شهریار مشیری، علت گسترش بیرویه دانشگاه پیام نور را «استفادههای تبلیغاتی جهت منافع سیاسی» قلمداد میکند و میگوید:«هدف از تاسیس این همه شعبه چیزی جز بالابردن تعداد دانشجو به قصد عوامفریبی نیست، چرا که بسیاری از این شعبهها حتی هیات علمی هم ندارند و دبیران آموزش و پرورش سر کلاسهای آنان حاضر میشوند. با چنین سطح نازلی از کیفیت آموزشی، چگونه میتوان انتظار داشت فارغالتحصیلان این دانشگاه در رقابت با دانشگاههای دولتی جذب بازار کار شوند؟»
به گفته مشیری، اگر این همه پولی که ظرف این دو سال در دانشگاه پیام نور هزینه شد، در دانشگاههای دولتی هزینه میشد، هم از هدر رفتن بیتالمال جلوگیری میشد و هم بازده و ظرفیت دانشگاههای دولتی افزایش مییافت.
این درحالی است که دکتر «حسن خالقی»، معاون آموزشی وزارت علوم درباره ظرفیتهای دانشگاه پیام نور تصریح میکند:«نگرانیهایی که ممکن است مجلس درباره دانشگاه پیام نور داشته باشد، در رابطه با ظرفیتهای کارشناسیارشد و دکتری است. در دوره کارشناسی تعداد اعضای هیات علمی 5 برابر و امکانات نیز متناسب با افزایش 2 برابری ظرفیت ایجاد شده است و تلاش میشود فضای فیزیکی این دانشگاه نیز به سطح استاندارد برسد.»
اما علی اکبر احمدی، رئیس دانشگاه پیام نور مرکز تهران، با گفتههای مخالفان موافق نیست و ضمن تعریف از امکانات حال حاضر برای مثال میگوید:«دانشگاه پیام نور امکانات آموزشی واحدهای خود را در تمام مراکز افزایش داده و کلاسهای درس را به سامانه ویدئو پروژکتور مجهز کرده است.»
وزیر علوم هم این انتقادها را رد میکند و با اشاره به هجمهای که به دانشگاه پیام نور در مورد افزایش ظرفیت بدون توجه به کیفیت وارد شده است، میافزاید:«نسبت استاد به دانشجو در این دانشگاه از یک به 620 تبدیل به یک به 300 شده است و تا پایان برنامه تلاش میکنیم این رقم به یک به 250 تبدیل شود که این رشد حاکی از افزایش کیفیت همراه با افزایش کمیت در دانشگاه پیام نور است.»
این روزها در حالی برگههای تبلیغ برای ورود به دانشگاه پیام نور زیر پای عابران لگدمال میشود که وجود برخی از شعبههای بزرگترین دانشگاه دولتی کشور و بزرگترین ابردانشگاه جهان اسلام در برخی مناطق محروم و دور افتاده به شوخی میماند، چرا که نه هیات علمی دارند، نه کلاس و دانشجوی به میزان لازم!