کارشناسان بازار، تقریباً مطمئن بودند که چشم بستن نهادهای نظارتی بر این روند عاقبت خوشی نخواهد داشت و البته همان شد که انتظار میرفت.
تدبیر دولت در رساندن تعرفه واردات به حداقل هم مؤثر نیفتاد. به این ترتیب در شرایطی که بر اساس روند هر ساله قیمتها بایددر سراشیبی قرار میگرفت تب گرانی برنج وارداتی به بازار برنج ایرانی هم سرایت کرد و ظاهراً این تب 40 درجه به این راحتیها قطع نخواهد شد. این نکتهای است که حتی فعالان بازار را هم نگران میکند.
با وجود آنکه تولید سال گذشته در انبارهاست، نیاز مصرفکنندگان افزایش نیافته است و خرید از انواع تولیدکنندههای خارجی هم با توجه به تعرفههای اندک کماکان ادامه دارد اما قیمتها قصد نزول ندارند.
جمیل علیزادهشایق، دبیر انجمن برنج هم در گفتوگو با همشهری خبر کاهش قیمت برنج را که چند روزی است به گوش میرسد تکذیب میکند و میافزاید: در شرایط فعلی حتی در بازارهای 2 استان حاشیه خزر هم خبری از عمدهفروشی برنج نیست چون ظاهراً همه منتظر ادامه رشد قیمتها هستند. به گفته دبیر انجمن برنج در حال حاضر هر کیلو برنج هاشمی 4 هزار و 300 تومان قیمت دارد و قیمت انواع برنج طارم هم از 3 هزار و 300 تا 4 هزار تومان متغیر است.
علیزادهشایق میگوید: انجمن برنج هم انتظار داشت با افزایش واردات و عرضه کافی برنج ایرانی قیمتها به سطح معقول برسد اما اینچنین نشد.شایق معتقد است: تنها راه کنترل قیمت، مدیریت عرضه و تقاضاست اما متأسفانه دولت برای این کنترل ابزار لازم در اختیار ندارد.
دبیر انجمن برنج میگوید: سود بحران فعلی تنها و تنها به جیب واسطه سودجویی میرود که شالی را سال گذشته خریداری کرده و در انبارها نگه داشته و منتظر افزایش بیشتر قیمتهاست.او میافزاید: تولیدکننده، محصول سال گذشته را تابستان فروخته و در ایدهآلترین حالت برخی از آنها شاید 10 درصد تولید را هنوز در انبار داشته باشند که آن هم با توجه به وسعت کم قطعات شالیکاری رقم قابل توجهی نخواهد بود.
شایق میگوید: از سوی دیگر کارخانهدارها هم سهمی از این افزایش قیمت نمیبرند چون هزینه شالیکوبی میزان ثابت و معینی است و شالیکاران حاضر به پرداخت دستمزد بیشتری نیستند. به گفته او دولت اگر بتواند تولید سال 85 و 86 را به بازار بیاورد و محتکران را وادار به فرستادن شالی به کارخانهها کند، بازار اشباع خواهد شد.
دبیر انجمن برنج نظارت نکردن بر قیمتها را هم یکی از دلایل گرانی عنوان میکند و میافزاید: مصرفکنندگان هم با افزایش کاذب تقاضا در افزایش قیمتها مؤثر بودهاند.به گفته او مصرفکنندگان به تصور وقوع قحطی بیش از نیاز خود اقدام به خرید و انبار برنج میکنند.
علیزاده به این خیل عظیم نگران هشدار میدهد: به اندازه مصرف برنج بخرند چون امکان نگهداری این محصول در روزهای گرم تابستان وجود ندارد.او به مردم اطمینان میدهد: برنج به اندازه کافی تولید شده و در انبارها موجود است و تنها باید از ایجاد هیجان کاذب جلوگیری شود.
اما این دلیل یعنی نگرانی مصرفکنندگان از نظر وزارت بازرگانی که فعلاً متهم ردیف اول گرانی برنج است به عنوان اصلیترین دلیل افزایش قیمت معرفی میشود. چنانکه کیومرث جلیلیان، معاون وزیر بازرگانی معتقد است که اصلیترین عاملی که موجب رشد قیمت برنج شده تغییر رفتار مصرفکننده بوده است.