به گزارش همشهری آنلاین به نقل از ایرنا، طی ۱۵ سال آینده جمعیت استان قزوین با نرخ رشد یک درصد به سمت پیری حرکت خواهد کرد و در گروه‌های سنی صفر تا ۱۴ سال و ۱۵ تا ۲۹ سال شیب کاهشی و در گروه‌های سنی ۳۰ تا ۶۴ سال و ۶۴ سال به بالا شیب صعودی خواهد داشت که نشان‌دهنده حرکت جمعیت استان قزوین به سمت پیری است.
نرخ رشد جمعیت استان از سال ۸۵ تا ۹۸ از ۱.۶۷ درصد به ۹۶ صدم درصد رسیده و جمعیت قزوین زودتر از متوسط کشور پیر خواهد شد.
کاهش ازدواج و افزایش طلاق در استان قزوین
مدیر کل ثبت‌احوال استان قزوین در این خصوص گفت: در مقایسه آمار سال ۹۸ و ۹۷ پدیده ازدواج در این استان چهار درصد کاهش‌یافته و طلاق نیز چهاردهم درصد افزایش‌یافته است.
حسن وفایی افزود: از سال ۹۴ نمودار جمعیت شیب تندی را به سمت کاهش طی می‌کند که این یک زنگ خطری برای استان است و به‌عبارت‌دیگر استان قزوین در مقایسه با سایر استان‌ها در ردیف‌های آخرهای فعالیت جمعیتی قرار دارد.
این مسئول افزود: شیب نمودار ولادت کاهشی است و استان قزوین در آخرین رتبه‌های کشوری قرار دارد، میزان ثبت ولادت در سال ۹۸ از متوسط کشوری که ۱۴.۸ در هزار مورد بوده ۱۲.۴ در هزار است و قزوین در ردیف آخر جدول بعد از استان‌های گیلان و مازندران قرار دارد.
وی اضافه کرد: سیر نمودار ثبت وفات استان قزوین نیز از سال ۹۴ به‌آرامی به سمت بالا در حال حرکت بوده که طبیعی است چون جمعیت این استان هر سال پیرتر می‌شود.
وفایی گفت: میزان نرخ وفات برابر با میانگین کشوری ۴.۹ در هزار است اما در میزان ولادت پنج یا ۶ رتبه پایین‌تر هستیم، در واقع استان قزوین از نرخ رشد خیلی پایینی برخوردار است.
این مسئول با اشاره به سیر نمودار ثبت ازدواج و طلاق استان قزوین، گفت: در سال ۹۴ در این استان ۱۰ هزار و ۵۳۰ واقعه ازدواج داشتیم که این تعداد در سال ۹۸ به هفت هزار و ۹۰۷ مورد کاهش‌یافته و واقعه طلاق نیز از ۲ هزار و ۶۶۷ مورد به ۲ هزار و ۸۷۲ مورد افزایش‌یافته است.
وی گفت: شیب طلاق تقریبا ملایم و رو به بالا است و شیب ازدواج ابتدا تند و هم‌اکنون ملایم و رو به پایین قرار دارد.
وفایی با اشاره به سیمای جمعیتی استان قزوین، اضافه کرد: جمعیت این استان در سال ۸۵ یک‌میلیون و ۱۴۳ هزار و ۲۰۰ نفر بوده که در سال ۹۸ با نرخ رشد ۹۶ صدم درصد به یک‌میلیون و ۳۱۰ هزار و ۸۰۰ نفر رسیده است.
این مسئول گفت: بالاترین نرخ رشد جمعیتی استان متعلق به سال‌های ۹۰ تا ۹۵ بوده است، در استان قزوین ۲۳.۸ دهم درصد جمعیت صفر تا ۱۴ سال، ۲۱.۵ درصد از ۱۵ تا ۲۹ سال، ۴۸.۵ درصد از ۳۰ تا ۶۴ سال و ۶.۲ درصد از ۶۵ سال به بالا است.
وی افزود: طبق این آمار در ۱۵ سال آینده ۲۲ درصد از جمعیت استان قزوین به ۳۰ تا ۶۴ سال اضافه می‌شود و جمعیت پیری را در این استان خواهیم داشت.
مدیرکل ثبت‌احوال استان قزوین گفت: جمعیت فعال استان قزوین در گروه سنی ۱۵ تا ۲۹ سال بیش از ۹۱۷ هزار نفر است که ۷۰ درصد جمعیت این استان را تشکیل می‌دهد.
وفایی افزود: به این گروه سنی پنجره طلایی جمعیتی گفته می‌شود و یک ظرفیت برای استان است و اگر از آن استفاده نکنیم و پنجره بسته شود ضرر خواهیم کرد.
وی با اشاره به پیش‌بینی افق جمعیتی استان تا سال ۱۴۳۰، گفت: طبق این پیش‌بینی جمعیت صفر تا ۱۴ سال استان از ۲۳.۵ به ۱۳.۷ دهم درصد، جمعیت ۱۵ تا ۲۹ سال از ۲۴.۸ به ۱۶.۳ دهم درصد، ۳۰ تا ۶۴ سال از ۴۵.۹ به ۳۶.۸ دهم درصد و ۶۵ سال به بالا از ۶ درصد به ۳۳ درصد افزایش می‌یابد.
تجمل‌گرایی و رفاه‌طلبی، مهم‌ترین عوامل کاهش جمعیت
استاندار قزوین نیز در این خصوص گفت: تجمل‌گرایی، آسایش و رفاه‌طلبی از عواملی است که بیش از عامل فقر در کاهش جمعیت موثر است.
هدایت الله جمالی پور افزود: در خانواده‌های فقیر رشد جمعیت بهتر از خانواده‌های توانمند است و اگر از بانوان کارمند دولت درخصوص فرزندآوری پرسیده شود اعلام می‌کنند که یک فرزند کافی است.
وی افزود: فقر در کاهش جمعیت موثر است، متاسفانه الان برخی از عناصر دیگر در این زمینه موثر واقع‌شده‌اند و جمعیت در خانواده کارمندان دولت روی ۲ نفر مانده است درحالیکه یک کارمند دولت با ۶ یا هفت میلیون تومان حقوق می‌تواند سه یا چهار فرزند را اداره کند.
جمالی پور گفت: بخشی از جامعه ما امروز رفتارهایی را رقم می‌زند که این رفتارها هیچ ارتباطی با مسایل معیشتی ندارد و اگر برای جمعیت استان قزوین برنامه‌ریزی نشود با چالش‌های جدی مواجه خواهد شد.
راهبرد ۱۰ ساله جمعیت استان قزوین طراحی شود
استاندار قزوین گفت: باید راهبرد ۱۰ ساله جمعیت این استان طراحی شود تا بتوان در چهارچوب آن برای اصلاح و بازنگری فرایندهای جمعیتی جلو رفت.
جمالی پور افزود: در این برنامه ۱۰ ساله برای برنامه‌ریزی و اقدام فرصت داریم و اگر برنامه‌ریزی انجام نشود برای تامین نیروی انسانی و کار در آینده با مشکل مواجه خواهیم بود.
وی اضافه کرد: طی ۲۰ سال گذشته برای کنترل و مهار جمعیتی کشور تلاش شد و فضای جامعه مبنی بر کنترل جمعیت و فرزند کمتر زندگی بهتر بود و الان باید به سمت فرزندآوری بیشتر و توسعه پایدارتر حرکت کنیم.
جمالی پور اضافه کرد: باید تلاش شود تا این رویه‌ها اصلاح و ارتقای جمعیت در دستور کار دستگاه‌های اجرایی و فرهنگی استان قزوین قرار گیرد.
وی افزود: باید سیاست افزایش جمعیتی را در میان کارمندان نیز در پیش بگیریم، حذف مهدکودک‌ها از ادارات یک خطا بود که موجب شد فرزندآوری کاهش یابد و باید در قالب یک بسته رفاهی برای فعال کردن آنها اقدام شود.
استاندار قزوین گفت: کاهش جمعیت تنها به مساله فقر مرتبط نیست، متاسفانه برخی دیدگاه‌ها از قبیل تجمل‌گرایی، رفاه‌طلبی و... نیز موجب شده است تا نگاه جامعه به افزایش جمعیت تغییر کند و آسیب‌های زیادی برای کشور داشته باشد.
استاندار قزوین گفت: به اشتباه مردم به سمت کار دولتی سوق داده شده است، به مردم یاد دادیم که اگر کسی نتواند کار دولتی پیدا کند در زندگی‌اش موفق نخواهد بود درحالیکه ۵۰ درصد انسان‌های موفق جامعه باانگیزه، هدایت افکار و برنامه‌های خود به موفقیت رسیده‌اند.
وی اضافه کرد: متاسفانه طی این سال‌ها رفتارها، آموزش‌ها و بسترسازی‌های غلط موجب شد که برای اولین بار جمهوری اسلامی یک مرحله از تاریخ کشور در کاهش جمعیت به مسیری برود که پرخطر باشد که باید اصلاح شود.
استاندار قزوین گفت: در این استان باید صادقانه با مردم صحبت کنیم و با کمک رسانه‌ها، علمای دینی، جامعه پزشکی و ... برای اصلاح نگرش‌ها و دیدگاه‌ها نسبت به افزایش جمعیت اقدام کنیم.
وی افزود: بسیاری از فرایندهای جمعیتی استان قزوین باید اصلاح شود و این مهم نیازمند برنامه‌ریزی است و با صحبت کردن چیزی حل نمی‌شود.
اجرای طرحی برای کنترل طلاق و جلوگیری از کاهش جمعیت در قزوین
مدیر کل امور فرهنگی و اجتماعی استانداری قزوین نیز گفت: طرح جامع کنترل و کاهش آسیب‌های اجتماعی با محوریت طلاق با توجه به اسناد بالادستی و فرمایش مقام معظم رهبری اجرا می‌شود.
مریم بیدخام افزود: این طرح پس از جلسات متعدد کارشناسی و احصای وظایف دستگاه‌های متولی در حوزه کنترل طلاق در کارگروه فرهنگی و اجتماعی مصوب شد.
وی اظهار کرد: در این طرح برای دستگاه‌های اجرایی و سازمان‌های مرتبط تکالیفی در نظر گرفته شده است، بهزیستی، آموزش‌وپرورش، دانشگاه علوم پزشکی، کمیته امداد، صداوسیما، مراکز مشاوره تخصصی خانواده، سازمان‌ها و نهادهای مردم‌نهاد، دانشگاه بین‌المللی امام، اداره کل تبلیغات اسلامی، میراث فرهنگی، ورزش و جوانان، شورای سیاست‌گذاری ائمه جمعه، آموزش‌وپرورش و هلال‌احمر از جمله دستگاه‌هایی هستند که وظایف و تکالیفی برای آنها مشخص‌شده است که باید آنها را به‌منظور کنترل و کاهش آسیب‌های اجتماعی به‌ویژه طلاق اجرایی کنند.
مدیر کل دفتر امور اجتماعی و فرهنگی استانداری با اشاره به علل کاهش ازدواج، گفت: تغییر سبک زندگی، نبود اشتغال پایدار و مسئولیت‌ناپذیری از جمله علل کاهش ازدواج در بین جوانان است که باید همکاری دستگاه‌ها برای رفع آنها تلاش شود.
بیدخام اظهار کرد: فقدان تمایل جوانان به فرزند آوری حاصل سیاست‌های گذشته است، در مقطعی برای تنظیم جمعیت تبلیغات بسیاری برای فرزند کمتر، زندگی بهتر انجام می‌شد که این امر متاسفانه به‌عنوان فرهنگ و باور مردم‌نهادینه شده که هم‌اکنون برای تغییر این باور ارایه بسته‌های تشویقی و حمایتی برای ترغیب جوانان به ازدواج و فرزند آوری ضروری است.
وی با تاکید بر اینکه کنترل و کاهش طلاق راهکار مناسبی برای پایداری خانواده‌ها است، اظهار کرد: راه‌اندازی سامانه تصمیم در شهرستان‌های استان قزوین راهکار مناسبی در کنترل و کاهش طلاق بوده و ضروری است که در شهرستان البرز هم راه‌اندازی شود.
مدیرکل دفتر امور اجتماعی و فرهنگی استانداری، اجرای «طرح ملی کاهش و کنترل طلاق» را در استان از جمله اقدامات موثر در این حوزه برشمرد و خاطرنشان کرد: این طرح برای آموزش زوج‌های جوان در حین ازدواج با محوریت دانشگاه علوم پزشکی و با مشارکت دادگستری، سازمان تبلیغات اسلامی و بهزیستی در ۲ روز برگزار می‌شود.
بیدخام آموزش مباحث روانشناختی و مشاوره‌های مهارت‌های زندگی، احکام اسلامی و اخلاق، قوانین حقوقی خانواده و مسائل بهداشتی را از جمله مباحث آموزشی این دوره عنوان کرد که به زوج‌ها در شرف ازدواج طی دو روز آموزش داده می‌شود.
نرخ باروری استان قزوین تنها با برنامه‌ریزی اصلاح می‌شود
مدیر گروه سلامت خانواده و جمعیت مرکز بهداشت استان قزوین نیز گفت: باید برای اصلاح نمودارهای جمعیتی این استان باید مشکلات و موانع شناسایی شود تا بتوان نرخ باروری را افزایش داد.
ناهید یزدی با اشاره به موانع افزایش نرخ باروری، افزود: زمانی برخی از واژه‌ها به اشتباه استفاده می‌شد مانند بارداری پرخطر مثلا اگر دخترخانمی ۱۷ ساله یا خانمی ۳۶ ساله باردار می‌شدند آن را پرخطر می‌دانستند درحالیکه ما بارداری پرخطر نداریم و باید به آن بارداری ویژه اطلاق کنیم.
این مسئول گفت: برخی می‌گویند استفاده از روش‌های پیشگیری از بارداری باعث شده است که جمعیت کم شود درحالیکه روش‌های پیشگیری از بارداری برای گروه‌های پرخطر استفاده می‌شود و اگر درگذشته این روش‌ها آزاد بوده ولی در حال حاضر به‌صورت سابق نیست.
معاون فنی مرکز بهداشت استان گفت: امروزه اگر خانمی بخواهد لوله‌های جنین را ببندد باید از هزاران کمیته بگذرد تا بیمارستان این کار را برای وی انجام دهد.
اصلاح باورهای غلط، لازمه اصلاح آمارهای جمعیتی استان قزوین
مدیر کل صداوسیمای مرکز قزوین نیز گفت: در جامعه سنتی قزوین، مقدمات و موخراتی برای ازدواج وجود دارد و به شدت یک ازدواج پرخرجی را رقم می‌زند که همین موضوع جوانان را از ازدواج ساده برحذر می‌دارد.
سعید انبارلویی افزود: این موضوع همان آسیب ازدواج سخت و دیر است که مقام معظم رهبری به آن اشاره‌کرده‌اند چون وقتی به دلیل سختگیری‌های جامعه سنتی، سن ازدواج بالا می‌رود ریسک فرزند آوری نیز افزایش می‌یابد.
وی با اشاره به باورهای غلط در کاهش جمعیت استان قزوین، گفت: توصیه به سزارین در بیمارستان‌ها و انتشار اخباری در رسانه‌ها درخصوص بهره‌مند نشدن نوزادان از یارانه، بیمه و ... بر خانواده اثر می‌گذارد و آنها را از بچه‌دار شدن برحذر می‌دارد.
انبارلویی افزود: متاسفانه باورهای غلطی در خصوص ازدواج، فرزندآوری و پدیده شوم طلاق در جامعه شکل‌گرفته است که تا این باورها اصلاح نشود آمارهای جمعیتی استان تکان نخواهد خورد.
وی اضافه کرد: از سوی دیگر تاب‌آوری و سازگاری در خانواده‌ها کاهش‌یافته است و نرخ طلاق که در سال اول و دوم ازدواج اتفاق می‌افتد وحشتناک است یعنی سازگاری در خانواده‌ها به آستانه‌ای رسیده که با کوچک‌ترین عوامل به هم می‌ریزد و به طلاق منجر می‌شود.
این مسئول گفت: ما علاوه بر ارایه نظرات کارشناسان در رسانه‌ها باید خانواده‌های سه فرزند به بالا را الگوسازی و ترویج کنیم و با کار رسانه‌ای بتوانیم آمار جمعیتی را اصلاح نماییم.
جمعیت استان قزوین به‌آرامی و با شیب ملایم در حال حرکت به سمت پیری است و طی ۱۵ سال آینده جمعیت جوان و فعال خود را از دست خواهد دارد.
در این میان، کاهش ازدواج و افزایش پدیده شوم طلاق نیز مزید علت شده‌اند تا حرکت جمعیت استان قزوین به سمت پیری شیب تندتری گرفته و کشور و استان را از یک سرمایه مهم اجتماعی که نیروی انسانی جوان و پویا است، محروم کند.
با توجه به این موضوع، مسئولان باید با برنامه‌ریزی و نگاه هوشمندانه اجازه ندهند برخی باورهای غلط فرهنگی، رفاه‌زدگی و آسایش‌طلبی به ازدواج‌های سخت و دیر دامن زده و آسیب‌ها و مشکلات اجتماعی و فرهنگی زیادی را برای کشور به بار آورد.
نظر شما