محققان دریافته‌اند برخی افراد درست مثل معتادان به مواد‌مخدر یا الکل به برنزه کردن پوست اعتیاد دارند. مطمئنا این اعتیاد هم مثل سایر انواع آن عواقبی به‌دنبال دارد چون خطرات برنزه کردن پوست ورای حد و تصور است.
شاید تا چندسال پیش در مورد مشکلات سلامت، فقط تعداد محدودی از واژه‌ها در دایره لغات آدم‌ها جا گرفته بود، اماکم کم با بروز مشکلات جدید واژه‌های جدید هم خودنمایی کرد تا مردم را به پیشگیری و محافظت از خود بیشتر آشنا کند.
واژه «تانورکسی» هم چند وقتی است که مطرح شده و به افرادی گفته می‌شود که تمایل شدید و معتاد گونه‌ای به برنزه کردن پوست دارند.
خیلی از افرادی که مشتری دائمی سولاریوم‌ها هستند این جملات را می‌گویند: تا 5 سال پیش به فکر برنزه کردن نبودم اما وقتی برای اولین بار به این کار دست زدم دیگر مشتری دائم سالن‌های برنزه کردن شدم. همسرم در منزل مرا چیپس سوخته صدا می‌کند! وقتی متوجه اعتیاد خودم به برنزه کردن شدم چند سال طول کشید تا با کمک مشاور از این رفتار دیوانه‌وار دست بکشم.
جدید‌ترین تحقیقات پزشکی نشان می‌دهد این اعتیاد درست مثل اعتیاد به مواد‌مخدر است. در افرادی که برای برنزه کردن حمام آفتاب گرفته و یا در سالن‌های مخصوص در معرض پرتوهای ماورای بنفش قرار می‌گیرند ماده‌ای به نام اندورفین ترشح می‌شود. این ماده شیمیایی که در مغز تولید می‌شود حالت سرخوشی ایجاد می‌کند.
دانشمندان به افرادی که مکرر برنزه می‌کردند داروهای مسدود‌کننده اندورفین تجویز کردند و به نتیجه جالبی رسیدند: در این افراد علامت ترک اعتیاد مثل تهوع، سرگیجه و لرز دیده شد.
متأسفانه اکثر افراد تانورکسیک برای برنزه شدن به سالن‌های مخصوص این‌کار می‌روند که خطر آن بیشتر از حمام آفتاب است چون لامپهای برنزه‌کننده 4 برابر نور آفتاب پرتوی ماورای بنفش تولید می‌کنند.
به این ترتیب اگر در سالن برنزه شوید خطر ابتلا به ملانوما (کشنده‌ترین سرطان پوست) 75 درصد بیشتر می‌شود.
یکی از این افراد که 4 بار در هفته برنزه می‌کرد و به نوعی به سرطان پوست مبتلا شده معتقد است مدگرایی او را به این کار وادار کرده چون اکثر هنرپیشه‌های مشهور همیشه برنزه هستند!
او اعتراف می‌کند تمام زندگی اش را با دست خود سوزانده است. متأسفانه اکثر این افراد مدعی‌اند درصورت تمایل هم نمی‌توانند از این کار دست بکشند که در این صورت به مشاوره و درمان نیاز دارند.
وقتی پای نور خورشید به عالم زیبایی باز می‌شود
اولین و متداولترین روش برنزه کردن با استفاده از نور خورشید و به‌اصطلاح حمام آفتاب بوده است. نکته مهم در این مورد خطرناک بودن نور طبیعی آفتاب برای بدن است.
نور آفتاب به‌خصوص اگر مواجهه با آن طولانی مدت باشد علاوه بر پیری زودرس پوست خطرات جدی به‌دنبال دارد: آفتاب سوختگی، عفونتهای پوستی، آسیب چشم که مهم‌ترین آن آب مروارید است و افزایش احتمال ابتلا به سرطان پوست تاحدی که تخمین می‌زنند بیش از 90درصد سرطان‌های پوست نتیجه مواجهه بیش از حد با نور خورشید است که در برنزه کردن اتفاق می‌افتد.
اما نوع دیگر برنزه شدن به این صورت است که در سالن‌های مخصوص و با استفاده از پرتوهای ماورا بنفش مصنوعی تولید شده با لامپهای ویژه رنگ پوست تغییر کند و برنزه شود.
نکته‌ای که دانشمندان روی آن تاکید می‌کنند سرطان زا بودن پرتوهای ماورای بنفش است، درحالی‌که این روش در بین افراد به‌خصوص نوجوانان و جوانان بسیار متداول بوده و موجب نگرانی دانشمندان شده است.
برخی محققان حتی استفاده از این سالن ها را برای جوانان و نوجوانان مرگبار می‌دانند چون سرعت رشد سلولی در این سنین زیاد است و این افراد مستعد‌تر بوده و بیشتر تحت‌تأثیر اثرات سرطان زایی آن قرار می‌گیرند.
البته طرفداران این روش معتقدند چون در این سالنها نور دهی کنترل شده است و آفتاب سوختگی اتفاق نمی‌افتد احتمال سرطان کمتر است، اما در پاسخ باید گفت سرطان به‌دلیل جهش در DNA اتفاق می‌افتد و پرتوهای ماورای بنفش وقتی با پوست برخورد کنند خطرناکند حتی اگر آن‌را نسوزانند.
ضمنا پرتو ماورای بنفش که در این سالنها بیشتر مورد استفاده قرار می‌گیرد به‌طور عمقی‌تر به پوست آسیب زده و باعث بروز سرطان می‌شود تا جایی که درست در حد نور آفتاب باعث بروز ملانوما می‌شود. خطر دیگری که در این سالنها وجود دارد مسئله برنزه شدن است و با این هدف صورت می‌گیرد که افراد قبل از مواجهه با نور آفتاب کمی برنزه شوند تا از خطرات نور آفتاب در امان بمانند. این یک باور اشتباه و خطرناک بوده و اتفاقا با این‌کار میزان پرتوهایی که فرد از نور خورشید دریافت می‌کند چند برابر می‌شود چون این افراد فکر می‌کنند از پرتو آفتاب محافظت می‌شوند از ضد‌آفتاب و حفاظ استفاده نکرده و با دست خود خطر را به جان می‌خرند.
موضوع دیگری که طرفداران برنزه شدن در سالن مطرح می‌کنند مسئله دریافت ویتامین D از طریق این پرتوهاست که برای بدن مفید است، اما دانشمندان این مورد را هم رد می‌کنند چون معتقدند در این روش میزان پرتوها بسیار زیاد و ورای حدی است که برای ساخت ویتامین D در پوست لازم است.
آنها می‌گویند اتفاقا مواجهه بامقادیر زیاد این پرتوها ویتامین D را از بین می‌برد چون در این شرایط مسیر تولید ویتامین D برعکس می‌شود. به این ترتیب مواجهه با پرتوهای ماورای بنفش ایمن نبوده و چه زیر نور آفتاب باشد چه در سالن‌های برنزه کردن بسیار خطرناک است.
برنزه شدن بدون پرتوهای ماورا بنفش
در این روش‌ها از انواع کرم، ژل، لوسیون و اسپری مخصوص این‌کار استفاده می‌شود. ماده فعال اکثر این محصولات دی هیدروکسی استون است. این ماده بعد از تماس با پوست با خارجی‌ترین لایه سلول‌های پوست که همان سلول‌های مرده هستند واکنش نشان می‌دهد و ظاهر پوست را به‌طور موقت تیره می‌کند.
این تغییر رنگ با شستشو از بین نمی‌رود ولی به تدریج با از بین رفتن سلول‌های مرده پوست کمرنگ شده تا نهایتا از بین برود.
سازمان دارو و غذای آمریکامصرف دی هیدروکسی استون را روی پوست ایمن شناخته است. اما خطری که در این روش وجود دارد این است که چون این مواد به همه جای بدن از جمله پوست صورت هم مالیده می‌شوند احتمال ورود آنها به چشم، بینی و لبها وجود دارد و هنوز عواقب استنشاق یا بلعیدن این ماده شیمیایی مشخص نیست.
قرص‌های بلعیدنی برنزه‌کننده هم وجود دارد که توسط سازمان دارو و غذای آمریکا تایید نشده است. این قرصها حاوی مقادیر زیادی رنگ افزودنی کانتاگزانتین است که در بافتهای بدن از جمله پوست رسوب می‌کند و رنگ آن‌را تغییر می‌دهد.
این ماده در شبکیه چشم هم رسوب کرده وتشکیل کریستال داده و مشکلی به نام رتینوپاتی ایجاد می‌کند. خطر تهوع، کرامپ عضلانی و اسهال هم وجود دارد و مصرف آنها اصلا توصیه نمی‌شود.
Web MD.com
