نگرانی از خشکسالیها به اندازهای است که کشاورزان در سود آوری پایان سال خود تا حد زیادی دچار تردید هستند. بسیاری از کارشناسان اعتقاد دارند که سال 87 میتواند سختترین سال برای کشاورزان و فعالان صنعت غذایی باشد. در حال حاضر کمبود آب و به خطر افتادن حیات مزارع کشت دیم از مشکلات اساسی مسئولان است.
باید به این نکته توجه کرد که اثرات کمبود گندم ناشی از خشکسالی بهدلیل فرا نرسیدن فصل خرید تا کنون چندان که باید خود را نشان نداده است. بهنظر میرسد در نیمه دوم سال و پس از سپری کردن ماههای مهر، آبان و آذر کمبود گندم در سالجاری به نحو چشمگیری خود را نمایان سازد. پیشبینی میشود از 12 میلیون تن گندم مورد نیاز جهت مصارف داخلی تنها 7 میلیون تن در داخل تولید شود و لذا از هم اکنون باید به فکر تامین کمبود 5 میلیون تن گندم وارداتی بود.
در این خصوص لازم است مؤسسات دولتی و خصوصی ضمن بر آورد میزان نیاز خود اقدامات لازم را جهت انعقاد قرار داد خرید گندم از ماه پنجم سال نهایی کنند. در چنین شرایطی دولت از دو راه ملزم به آمادهسازی دستگاهها جهت مواجه شدن با کمبود گندم است. نخست اینکه از طریق تامین اعتبارات بانکی اقدام به واردات گندم کند و در وهله دوم گندم را به نرخ تمام شده به فروش برساند. بالا رفتن قیمت جهانی غلات همزمان با بروز خشکسالی در ایران نرخ خرید گندم را افزایش داد. لذا باید در زمان کاشت گندم خریدهای لازم صورت بگیرد.
در رهگذر افزایش قیمت گندم، دنبال کردن پروسه خودکفایی این محصول ضرورت اساسی دارد. اگر طی دوران ترسالی برای خشکسالیها برنامه ریزی لازم صورت میگرفت در حال حاضر با چالشهایی از این قبیل رو بهرو نبودیم، چرا که حتی برای کانالهای آبیاری در پای سدها ی ایران نیز هیچ گونه برنامه ریزی صورت نگرفته است. اگر چه میزان برداشت گندم در سطح جهان کاهش نیافته است بسیاری از کشورها از قبیل بلاروس، قزاقستان، کانادا، آمریکا و غیره مشکل تامین گندم را نداشتند.
این نشان میدهد پدیده جهانی خشکسالی در این کشورها اثر منفی که خشکسالی در ایران داشته را نداشته و مشکلی برای آنها به وجود نیاورده است. بررسی پدیده گرانی آرد در محصول نان نشانگر آن است، پیش از آنکه گرانی آرد در قیمت تمام شده نان تاثیر داشته باشد افزایش دستمزدها بر قیمت تمام شده نان تاثیر گذاشته است. تنها 5 درصد از گرانی نان متاثر از افزایش قیمت گندم است بنابراین لازم است دولت علاوه بر یارانه آرد خبازی برای دستمزدها نیز یارانه در نظر بگیرد.
از سوی دیگر گفته میشود تامین آرد صنف و صنعت آزاد است و دولت سهمیهای در این خصوص در نظر نمیگیرد حتی در 3 ماهه پایان سال نیز دولت به نرخ تمام شده گندم به کارخانجات میفروخت.
* دبیر انجمن آردسازان ایران