همشهری آنلاین_پریسا نوری: اگرچه با ساخت آسمان‌نماها انسان توانست در سفری خیالی پا در کهکشان راه شیری بگذارد و از زیبایی‌های صور فلکی لذت ببرد، اما این طاق‌های گنبدی محدود و دور از دسترس است. مثلاً پایتخت‌نشینان برای لذت بردن از این سفر خیالی باید به گنبد مینا در بوستان آب و آتش یا سازمان جغرافیا بروند. اما مدتی است که خواهر و برادری با اختراع و ساخت «آسمان‌نمای متحرک» توانسته‌اند لذت تماشای زیبایی‌های منظومه شمسی را در هر نقطه از شهر فراهم کنند. با «مبینا» و «امیرفرهنگ امیدوند» که در همسایگی ما و محله مجیدیه زندگی می‌کنند، درباره این اختراع گفت‌وگو کرده‌ایم.
- آسمان‌نما در مدرسه
فوق لیسانس فیزیک گرایش نجوم/مخترع دستگاه شبیه‌ساز آسمان
«مبینا» فارغ‌التحصیل رشته فیزیک با گرایش نجوم است. او چند سال پیش که به‌عنوان معلم، دانش‌آموزان را برای برگزاری المپیاد نجوم آماده می‌کرده است، ایده ساخت گنبد آسمان‌نما به ذهنش می‌رسد: «وقتی سر کلاس درباره آسمان و صور فلکی صحبت می‌کردم، دلم می‌خواست یک فضای گنبدی شبیه آسمان داشته باشم که به بچه‌ها در یادگیری درس کمک کند.
این دستگاه با قیمت خیلی زیاد در خارج از کشور موجود بود اما مشابه ایرانی نداشت. پس دست به کار شدم و با کمک برادرم توانستیم یک نمونه «آسمان‌نمای متحرک» بسازیم و اختراعمان را ثبت کنیم. سپس با همراهی پدر و مادرم که هر دو بازنشسته و فرهنگی هستند و شناخت خوبی از دانش‌آموزان دارند، شرکتی تأسیس کردیم و چند دستگاهی که تولید کرده بودیم را همراه تیم‌های آموزشی به مدارس فرستادیم تا بچه‌ها در کنار یادگیری نجوم، از تماشای اجرام آسمانی و زیبایی‌های کهکشان هم لذت ببرند.» او در ادامه می‌گوید: «خوشبختانه استقبال مدارس و دانش‌آموزان از این دستگاه شبیه‌ساز آسمان خیلی خوب بود و توانستیم در بسیاری از مدارس مناطق ۲۲گانه تهران و حتی حومه این برنامه را اجرا کنیم.»
کرونا کسب و کارمان را تعطیل نکرد
دستگاه «آسمان‌نمای متحرک» که در سال ۹۴ به همت خانواده امیدوند ساخته شده است، ظرف دو، سه سال پایش به بسیاری از مدارس تهران رسید و سپس به‌عنوان ابزار استاندارد کمک آموزشی مورد تأیید آموزش و پرورش از مرزهای پایتخت هم فراتر رفت.
«امیرفرهنگ» در این‌باره می‌گوید: «تا اواخر سال گذشته از چند شهر درخواست نمایندگی داشتیم و برایشان دستگاه ارسال کردیم. قرار بود تعداد دستگاه‌ها و نیروی کار را افزایش دهیم اما شیوع کرونا و تعطیلی مدارس همه معادلاتمان را به هم ریخت.» از آنجا که بیشترین کاربرد دستگاه آسمان‌نما در مدارس بود، شیوع کرونا و تعطیلی مدارس کسب و کارشان را تعطیل کرد، اما خواهر و برادر امیدوند، ناامید نشدند و راهی تازه برای ادامه کارشان پیدا کردند. «امیرفرهنگ» می‌گوید: «وقتی مدارس به دلیل شیوع کرونا تعطیل شد، دو راه پیش رو داشتیم یا باید پس از تعدیل نیرو، شرکت را تعطیل می‌کردیم و دست روی دست می‌گذاشتیم یا اینکه خودمان را با شرایط جدید وفق می‌دادیم.
طبیعی است که راه دوم را انتخاب کردیم و آموزش آنلاین نجوم را جایگزین آموزش حضوری کردیم. یعنی شروع به تولید محتوا برای آموزش آنلاین در شبکه‌های مجازی کردیم که خیلی نتیجه‌بخش بود. چون اگر قبلاً فقط در ۵ شهر نمایندگی داشتیم و آموزشمان مختص دانش‌آموزان بود حالا در سطح کشور علاقه‌مندان به نجوم در هر رده سنی می‌توانستند از این آموزش بهره‌ببرند.»
- رصد آسمان از پشت‌بام
کارشناس ارشد کارآفرینی از دانشگاه تهران/مخترع دستگاه شبیه‌ساز آسمان
حتی تصور اینکه از پشت‌بام خانه‌تان در حلقه زیبای سیاره «زحل» و غبار سیاره «مشتری» فرو بروید و یا پا در خاک ماه بگذارید، بسیار جذاب است. این تصویر، بخشی از طرح «رصد در محله» است که توسط خانواده امیدوند برای علاقه‌مندان به نجوم به واقعیت تبدیل شده است.
«مبینا» درباره این طرح می‌گوید: «یکی دیگر از برنامه‌هایی که با شیوع کرونا اجرا کردیم «رصد آنلاین در محله» است. یعنی گفتیم حالا که به خاطر کرونا قرار است شهروندان در خانه بمانند، ما به خانه‌هایشان برویم. در این طرح که با مجوز سازمان فضایی اجرا می‌شود با تلسکوپ پیشرفته و همراهی کارشناس نجوم، برای علاقه‌مندان به نجوم در پشت‌بام خانه‌شان به مدت یک ساعت برنامه رصد آنلاین اجرام آسمانی و صور فلکی را اجرا می‌کنیم.»
این مخترع جوان از جزئیات طرح و استقبال اهالی از آن می‌گوید: «با کمک ابزار و تلسکوپ از بام منازل می‌شود سیاره‌زحل، مشتری و ماه را به خوبی دید. علاقه‌مندان به نجوم از طریق سایت اینترنتی و شبکه‌های مجازی با فعالیت‌های ما آشنا می‌شوند. برخی از مشتریان «رصددر بام» را برای ساختن یک شب به یاد ماندنی و رویایی به‌عنوان کادوی تولد به همسرشان یا دوستشان هدیه می‌دهند.» مبینا در ادامه می‌افزاید: «با شیوع کرونا تورهای کویرگردی و رصد آسمان در کویر تعطیل شده است و علاقه‌مندان به رصد آسمان از این طرح استقبال می‌کنند.»
- کارآفرینی با تولید اسلایم
یکی از ویژگی‌های افراد موفق تبدیل تهدید به فرصت است. کاری که خانواده «امیدوند» در اوج بحران کرونا انجام دادند. آنها با راه‌اندازی یک کارگاه تولید «اسلایم حرارتی» (ماده خمیری و ژله‌ای که می‌گویند برای تقویت انگشتان و پرورش خلاقیت کودکان مفید است) و فروش اینترنتی محصولاتشان برای یازده نفر کارآفرینی کردند. به دعوت مادر خانواده که سرپرست کارگاه است، سری به کارگاه کوچکشان در محله زدیم. قابلمه بزرگی که داخلش مواد اولیه تولید اسلامی است روی اجاق می‌جوشد و چند خانم مشغول تهیه اسلامی و تزیین بسته‌ها و آماده کردن آنها برای فروش هستند.
یکی خمیرها را آماده می‌کند، دیگری رنگ‌ها را ترکیب می‌کند تا به رنگ دلخواهش برسد و آن یکی دستگاه خمیر آماده کن (که در ابعاد بزرگ‌تر در نانوایی‌ها دیده می‌شود) را روشن می‌کند تا خمیرها را آماده کند. قبادی، که سال‌ها مدیر پژوهش سرای اشراق در منطقه ۷ بوده است، می‌گوید: «یکی از فعالیت‌های عملی که در آزمایشگاه مدارس و پژوهش‌سرا انجام می‌شود ترکیب مواد آزمایشگاهی و ساخت ماده جدید است.
اسلامی هم یک نمونه از موادی است که در آزمایشگاه ساخته می‌شود و چون مثل هر محصول نوپدید دیگری مورد توجه است و بازار خوبی دارد، تصمیم گرفتیم آن را تولید کنیم. او با اشاره به کارگاه کوچکش می‌گوید: «جایمان خیلی کم است و می‌خواهیم با اجاره سوله و به کارگیری کارمندان بیشتر، کارمان را توسعه بدهیم.» به گفته قبادی محصولات کارگاه خانوادگی «امیدوند» به‌صورت آنلاین از طریق سایت و صفحه مجازی شرکت به فروش می‌رسد اما یکی از فروشگاه‌های مجازی معروف هم مشتری پر وپاقرص محصولات این کارگاه است و هر روز رأس ساعت چند جعبه اسلامی در شکل و اندازه و رنگ‌های متنوع به انبار این فروشگاه ارسال می‌شود.
نظر شما