اکنون هم ممکن است بار دیگر گوانتانامو همان هویت سابق خود را بیابد. روزهای عمر زندان آمریکایی گوانتانامو به پایان خود نزدیک میشود. منطق اصلی دولت بوش در نگهداری مظنونان تروریستی در گوانتانامو آن هم بدون محاکمه قضائی، اکنون دیگر از میان رفتهاست. دلیل آن هم حکم دیوان عالی آمریکاست که در 12 ژوئن رای داد؛
زندانیان گوانتانامو حقوقی دارند. سناتور جانمک کین و باراک اوباما، نامزدهای انتخابات ریاستجمهوری آمریکا هم هر دو خواستار تعطیلی این مرکز شدهاند.
اما هر کس در پایان امسال رئیسجمهوری آمریکا شود، باید تکلیف بازماندگان گوانتانامو را که اکنون 270 نفر هستند، مشخص کند.
دریادار مارک بازبی که تا ماه گذشته فرمانده گوانتانامو بود، بعد از ترک این پایگاه گفت: گفتن اینکه بیایید گوانتانامو را ببندید، کار آسانی است. اما حقیقت این است که افرادی در این پایگاه وجود دارند که باید سرنوشت آنها مشخص شود.
مک کین، نامزد جمهوریخواهان در انتخابات ریاستجمهوری آمریکا، گفتهاست که قصد دارد زندانیان باقیمانده در گوانتانامو را به زندان نظامی در کانزاس منتقل کند. اما جا دادن همه آنها در یک مکان مشکل است.
اکنون 400 نفر در زندان نظامی کانزاس که ظرفیت نگهداری 515 نفر را دارد، نگهداری میشوند. مک کین خواستار آن است که این زندانیان در دادگاه نظامی یا دادگاه جنایات جنگی محاکمه شوند که در قانون سال 2006 هم دیده شدهاست.
این دادگاهها مانند دادگاه جنایی عمل میکنند که توسط نیروهای مسلح اداره میشوند و کسانی که در جنگ، دشمن فرض میشوند، در آن محاکمه میشوند. تا کنون 19 تن از زندانیان گوانتانامو در چنین دادگاههایی متهم شدهاند.
اوباما نامزد دمکراتها گفتهاست که درصورت پیروزی در انتخابات ریاستجمهوری، گوانتانامو را تعطیل میکند و زندانیان آن را به زندانهای نظامی و غیرنظامی در آمریکا منتقل خواهد کرد. اوباما خواستار آن است که زندانیان در دادگاههای جنایی فدرال یا در دادگاه نظامی ارتش محاکمه شوند.
دیوان عالی آمریکا در حکم اخیر خود برای همه زندانیان گوانتانامو حق دادن درخواست آزادی فوری را قائل دانست. اگر واشنگتن تصمیم بگیرد که دادگاههای جنایات جنگی را به داخل آمریکا منتقل کند، ساز و کاری که برای این منظور در گوانتانامو تهیه شدهبود باید منحل و منتقل شود.
ابتدا قرار بود دادگاه و تشکیلات قضائی با هزینه 100 میلیون دلار در گوانتانامو مستقر شود اما رابرت گیتس سال گذشته این طرح را رد کرد. این کار نشان داد که آمریکا از همان زمان قصد برچیدن گوانتانامو را داشتهاست.
جیمی کارتر ضمن حمایت از تعطیلی گوانتانامو گفتهاست که تشکیلات این زندان باید به موزه منتقل شود تا همه اهمیت احترام به کنوانسیون ژنو و دیگر پیمانهای حقوق بشری را بررسی کنند.
سان فرانسیسکو کرونیکل- 30 ژوئن
دخالت مستقیم
پنتاگون اکنون تصمیم دارد که نزدیک به 80 تن از این زندانیان را در دادگاههای نظامی محاکمه کند اما 130 نفر دیگر بسیار خطرناکتر از این تشخیص دادهشدهاند که بدون محاکمه رها شوند.
نزدیک به 60نفر قرار است از گوانتانامو منتقل شوند اما پنتاگون میگوید که نمیتواند این افراد را به خانههایشان در کشورهای خودشان بفرستد زیرا دولتها آنهارا نمیپذیرند.
ممکن است این افراد در کشورشان آزاد شوند و تهدید امنیتی برای آمریکا ایجاد کنند. رابرت گیتس وزیر دفاع آمریکا اخیرا به نمایندگان کنگره گفت که او هم خواستار تعطیلی گوانتاناموست اما مشکلات زیادی وجود دارد.