همشهری آنلاین _ سمیرا باباجانپور: آنها اواسط آبان ماه راهی سفر ۴ روزه کویرگردی با دوچرخه شدند. اعضای این گروه سعی دارند لذت مسافرت با دوچرخه را برای شهروندان به نمایش بگذارند.
همه چیز از یک حس خوب شروع شد. حس خوب رکاب زدن در طبیعت. لذت دیدن مناظر بکر و دست نیافتنی که مسلماً با ماشین چهارچرخ محال است به آنجا دسترسی پیداکنیم. لذت رکاب زدن در کوچه و خیابان‌های شهر به دور از خستگی و کلافگی ماندن پشت ترافیک سنگین و دیدن جذابیت‌های محله‌های تهران با دوچرخه. «انجمن حافظان شهر و طبیعت» که از سال ۱۳۹۲ به‌طور رسمی با دریافت مجوز از استانداری تهران کار خود را در زمینه حفاظت از محیط‌زیست آغاز کرده‌اند با تشکیل کارگروه دوچرخه‌سواری باور دارند می‌توانند تحولی متفاوت در گردشگری شهرو طبیعت ایجاد کنند.
معرفی دوچرخه‌سواری به‌عنوان بی‌ضررترین وسیله حمل‌ونقل از برنامه‌های مهم این گروه است که با برنامه‌ریزی در قالب تورهای گردشگری درون‌شهری و برون‌شهری تصمیم گرفته‌اند برای شهروندان شهرنشین نهادینه کنند. آنها دوچرخه‌سواری را بهترین وسیله برای حفظ سلامت فردی و جامعه معرفی می‌کنند و سعی دارند برای نخستین بار در قالب یک انجمن مردمی، گردشگری با دوچرخه را که درجهان به‌عنوان «سایکل توریسم» معرفی می‌شود به شهروندان تهرانی معرفی کنند. به‌خصوص در روزهایی که مدیریت شهری تهران باتوسعه مسیرهای دوچرخه‌سواری در مناطق ۲۲گانه گام‌های مؤثری در توسعه این وسیله ساده رفت‌وآمد شهری اما پاک و سالم برداشته است.
- پیشنهاد هیجان‌انگیز دوچرخه‌سواری
«بهمن حاج هاشمی» مدیرعامل و رئیس هیأت‌مدیره «انجمن حافظان شهر و طبیعت» از مسافرتی صحبت می‌کند که گروه دوچرخه‌سواری انجمن اواسط آبان از منطقه شهران به سمت کویرمرکزی حرکت کرد و به شهر آران و بیدگل رسید. یک تیم ۸ نفره از اهالی منطقه ۵ که با هدف معرفی گردشگری با دوچرخه و حمایت از محیط‌زیست این مسافرت را در ۴ روز به پایان رساندند. حاج هاشمی باور دارد که معرفی این‌گونه از برنامه‌های خودجوش مردمی نگاه مردم به دوچرخه‌سواری را تغییر می‌دهد و می‌گوید: «دوچرخه را به‌عنوان وسیله حمل‌ونقل انتخاب کردیم تا کمترین آسیب را به طبیعت بزنیم. هدف اصلی ما این بود که وقتی دیگران ماجرای این سفر را بخوانند و بشنوند به دوچرخه‌سواری علاقه‌مند شوند تا حداقل در مسافت‌های کوتاه در منطقه خودشان بتوانند از این وسیله استفاده کنند.»
- بهانه‌ای به نام سه‌شنبه‌های بدون خودرو
گروه دوچرخه‌سواری انجمن حافظان شهر و طبیعت برای نخستین بار کار خود را از برنامه سازمان حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری تهران با عنوان سه‌شنبه‌های بدون خودرو شروع کرد. حاج هاشمی درباره شکل‌گیری این گروه توضیح می‌دهد: «اکثر اعضای این گروه کوهنورد هستند. یعنی سابقه طبیعت‌گردی دارند. زمانی که برای نخستین بار طرح سه‌شنبه‌های بدون خودرو از سوی شهرداری تهران مطرح شد برای من تجربه جذابی بود. همان موقع با گروه‌های مختلف دوچرخه‌سواری هماهنگ کردیم هر سه‌شنبه در یکی از محله‌های تهران رکاب بزنیم تا الگویی برای شهروندان باشیم.
از همان روزها تصمیم گرفتیم کارگروه دوچرخه‌سواری را در انجمن حاظان شهر و طبیعت اضافه کنیم. به‌خصوص که از فعالیت کارگروه کوهنوردی این انجمن بسیار راضی بودیم و اکثر اعضای گروه کوهنوردی هم به حضور در گروه دوچرخه‌سواری نیز تمایل داشتند. رکاب زدن در شهر و پیمودن مسیرهای کوتاه شهری را آغاز کردیم. متأسفانه کم‌کم طرح جذاب و آموزنده سه‌شنبه‌های بدون خودرو کمرنگ شد اما دیگر گروه ما شکل گرفته بود و ما مسافرت‌های برون‌شهری را آغاز کردیم. در ابتدای کار تنها به‌عنوان یک ورزش به دوچرخه‌سواری نگاه کردیم. تعدادمان کم‌کم زیادشد. هرچه بیشتررکاب می‌زدیم به قابلیت‌های این وسیله برای حفاظت از محیط‌زیست و سلامت جسم و روح انسان بیشتر پی بردیم.
تصمیم گرفتیم این وسیله را به‌عنوان وسیله حمل‌ونقل کارآمد شهری و برون‌شهری معرفی کنیم. نخستین مسافرتمان سال گذشته به سمت چالوس بود. با دوچرخه این مسیر را طی کردیم. آبان ماه امسال هم با یک گروه ۸ نفره راهی کویر مرکزی شدیم تا به همه ثابت کنیم با دوچرخه می‌توانند ارزان‌ترین و لذت‌بخش‌ترین مسافرت‌ها را تجربه کنند.»
- مناسب‌سازی زیرساخت‌های دوچرخه‌سواری
هاشمی درباره نگاه مدیریت شهری درزمینه توسعه مسیرهای دوچرخه‌سواری می‌گوید: «خوشبختانه این روزها خبرهای خوشی درزمینه بهسازی زیرساخت‌های دوچرخه‌سواری در تهران به گوش می‌رسد. موضوعی که دغدغه همیشگی دوچرخه‌سواران شهری بوده وهست. بیشتر محله‌های تهران خیابان‌هایی با سراشیبی و سربالایی است که برای دوچرخه‌سواری مناسب نیست و تا زمانی که شهرداری زیرساخت‌ها را اصلاح نکند نمی‌توان این وسیله را به راحتی وارد سیستم حمل‌ونقل پایتخت کرد. مثلاً در بزرگراه همت اصلاً مسیری برای دوچرخه در نظر گرفته نشده است و دوچرخه سواری در این بزرگراه و بیشتر بزرگراه‌های شهر بسیار خطرناک است.»
- گردشگری با حمل‌ونقل پاک
مربی تیم دوچرخه‌سواری انجمن حافظان شهر و طبیعت، جوان ۳۵ ساله‌ای است که بیش از ۲۰ سال دوچرخه‌سواری می‌کند. شغلش آتش‌نشانی است و ۱۰ سالی می‌شود که هر صبح با دوچرخه یا پای پیاده حدود ۸ کیلومتر را طی می‌کند تا به محل کارش برسد. او از تجربه لذت‌بخش مسافرت با دوچرخه صحبت می‌کند. تجربه‌ای که اگر شهروندان به آن بها دهند حتماً تحولی چشمگیر در گردشگری با دوچرخه ایجاد می‌شود.
- غرب تهران و دوچرخه‌سواری حرفه‌ای
«علیرضا رمضانی» می‌گوید: «غرب تهران از نظر مسیرهای مناسب دوچرخه‌سواری غنی است. حدود ۱۵ سال پیش مسیر دوچرخه‌سواری فوق‌العاده‌ای در منطقه ۲۲ راه‌اندازی شد. به نحوی که به همراه خانواده ودوستان از منطقه ۵ رکاب می‌زدیم و بدون هیچ دغدغه‌ای به پارک چیتگر می‌رسیدیم. البته چند سالی است به واسطه ساخت‌وساز بی‌رویه و کم‌توجهی مسئولان این مسیردر بخش‌های مختلف از بین رفته است.» او درباره مسافرت ۴ روزه دوستانش به کویر مرکزی می‌گوید: «قبلاً با دوچرخه سفرهای زیادی به چالوس رفته بودیم اما مسیر کویرمسیرفوق‌العاده عجیب، سخت و دلنشینی است. بعد از اینکه از این سفر بر می‌گردی حس دیگری نسبت به اطرافیانت پیدا می‌کنی.
یک حس خالی شدن به انسان دست می‌دهد. خالی شدن از احساس‌های منفی و پر شدن از افکارمثبت. تنهایی کویر آرامش بخش است به دوستان در طول مسیر می‌گفتم حداقل با فاصله یک کیلومتری با یکدیگر حرکت کنید. قصد داشتم حس تنهایی و سکوت کویررا درک کنند.»
- با دوچرخه جور دیگر باید دید
او از سفری صحبت می‌کند که سراسر آرامش و لذت بوده است و می‌گوید: «همه مسیر و سختی‌هایش را شرح داده‌ام تا به خواننده‌هایتان نشان دهم با دوچرخه هم می‌توان مسافرت رفت. آن هم مسافرت سختی همچون کویر گردی. در حقیقت هدفمان تبلیغ دوچرخه بود و توانایی این وسیله ۲ چرخ برای پیمودن مسیرهای سخت. شهروندان باید بدانند که سفر با دوچرخه و ماشین بسیار متفاوت است. حتی سفردرون شهری نیز با دوچرخه حال و هوای خاصی دارد. یکی از دوستانم در طول مسیر می‌گفت: برای رسیدن به خانه‌ام سا ل‌ها ست مسیر بزرگراه همت را با ماشین طی می‌کنم اما چند باری که با دوچرخه‌ام این مسیر را رکاب زده‌ام تصاویر و مناظری دیدم که قبلاً اصلاً به چشمم نمی‌آمد. واقعاً با دوچرخه طبیعت و شهر جور دیگری دیده می‌شود.»
- از پارک نزدیک خانه شروع کنید
رمضانی به عنوات مربی با تجربه دوچرخه‌سواری درباره نخستین قدم برای دوچرخه‌سوار شدن می‌گوید: «نخستین قدم قصد است. در ابتدا لازم نیست حتماً دوچرخه ۴۰ میلیونی بخرید یک دوچرخه یک میلیونی هم کار شما را راه می‌اندازد. اول از پارک نزدیک خانه‌تان شروع کنید. مسیرهای ساده را رکاب بزنید. خریدهای ساده خانه را با دوچرخه انجام دهید. کم‌کم دلتان می‌خواهد مسیرهای بیشتری را تجربه کنید. خوشبختانه در تهران مسیرهای دوچرخه‌سواری جذابی وجود دارد. در غرب تهران مسیر جاده سولقان بسیار جذاب است. دور دریاچه چیتگر یک پیشنهاد هیجان‌انگیز برای دوچرخه‌سواری است.»
- ایمنی دردوچرخه‌سواری جدی است
اودرباره امنیت و ایمنی دوچرخه‌سواری می‌گوید: «به نظرم دوچرخه‌سواری در شهر سخت‌تر از دوچرخه‌سواری در طبیعت است. چون بسیاری از رانندگان رعایت حال دوچرخه‌سوار را نمی‌کنند. از طرفی دوچرخه‌سوارهم باید نکات ایمنی را رعایت کند. پوشیدن لباس‌های رنگی، استفاده از چراغ‌های هشداردهنده و کلاه ایمنی و شناخت مسیربسیار اهمیت دارد.»
- گزارش جاده‌سازی غیراستاندارد به شورای‌شهر وقت
انجمن زیست‌محیطی حافظان شهر و طبیعت منطقه ۵ از سال ۱۳۹۲ به‌طور رسمی کارخود را شروع کرده است و در حال حاضر بیش از ۲۶۰ عضو ثابت دارد. در قالب این انجمن کارگروه کوهنوردی و کارگروه دوچرخه‌سواری با هدف حفظ سلامت فردی و اجتماعی، حفاظت از محیط‌زیست، گردشگری و طبیعت‌گردی راه‌اندازی شده است.
بهمن حاج هاشمی تحصیل کرده رشته حمل‌ونقل و ترافیک به‌عنوان یک کوهنورد حرفه‌ای این انجمن مردم‌نهاد را راه‌اندازی کرده است. سال ۱۳۹۲ یک گروه ۲۰ نفره از اعضای این انجمن از فشم با پای پیاده به سمت جنگل‌های سیسنگان حرکت کردند. این برنامه به مناسبت هفته محیط‌زیست برگزار شد. بهمن حاج هاشمی درباره دستاوردهای این سفر می‌گوید: «بعد از پایان سفر گزارش برنامه و چالش‌هایی که در سفر مشاهده کردیم در اختیار شورای‌شهر وقت قراردادیم.
جاده‌سازی‌های غیراستاندارد در دشت لار در حال انجام بود که این جاده‌سازی می‌توانست آب‌های سطحی و زیرزمینی دشت لار را که تغذیه‌کننده آب تهران است آلوده کند. خوشبختانه گزارش مورد توجه شورای‌شهر و استانداری تهران قرار گرفت و جلو ساخت جاده گرفته شد.» هاشمی معتقد است انجمن‌های مردم‌نهاد با توجه به اینکه پایگاه مردمی، غیرانتفاعی و غیرسیاسی هستند در انجام فعالیت‌های خودجوش اجتماعی، شهری و فرهنگی بسیار موفق عمل می‌کنند.»
- لذت رکاب زدن درکویر
آنها از مسیرگرمسار وارد کویر شدند و بعد از پاسگاه محیط‌بانی سیاه کوه در مسیر جاده سنگفرش شده‌ای قرارگفتند که از زمان شاه عباس صفوی باقی مانده است. رمضانی می‌گوید: «بعد از مسیر جاده سنگفرش در کاروانسرای قصر بهرام اقامت کردیم. شرایط در این مسیرطوری است که اگر گم شوی و موبایل آنتن ندهد معلوم نیست چه بلایی در انتظارت باشد برای همین حتماً باید یک راهنما و آدمی که مسلط به جی. پی. اس است همراه گردشگران باشد. بین مرنجاب تا قصر بهرام کاروانسرایی به نام سفیداب وجود دارد که بعد از گذشتن از آن به شهرآران و بیدگل رسیدیم.»
- مسیرهای جذاب دوچرخه‌سواری غرب تهران
- پیست دوچرخه‌سواری برج میلاد:
این پیست یکی از مسیرهای مناسب شهر تهران با طول حدود ۵ کیلومتر است که در کنار برج میلاد قرار گرفته و از فضای خوبی برای لذت بردن از دوچرخه‌سواری در قلب پایتخت برخوردار است.
2. پیست دوچرخه‌سواری بوستان نهج‌البلاغه:
این پیست با حدود ۹ هزارمتر طول یکی از پیست‌های خوب و استاندارد شهر تهران برای لذت بردن از ورزش دوچرخه‌سواری به شمار می‌رود.
3. مسیرهای دوچرخه‌سواری مترو صادقیه:
با راه‌اندازی ۲ مسیر دوچرخه‌سواری در ایستگاه مترو صادقیه در خط ۲ مترو تهران فضای خوبی برای دوچرخه‌سواری فراهم شده است.
4. پیست بوستان الهام:
این پیست یکی از پارک‌ها منطقه ۵ است که دسترسی خوبی به بزرگراه دارد و از پیست دوچرخه‌سواری مجهزی برخوردار است.
5. مسیر دوچرخه‌سواری اکباتان:
برای ترویج ورزش همگانی و تشویق شهروندان به دوچرخه‌سواری ۸ ایستگاه دوچرخه‌سواری در شهرک اکباتان راه‌اندازی شده است. این مسیر دوچرخه‌سواری به ایستگاه مترو شهرک اکباتان دسترسی دارد و از این نظر امکان دسترسی خوبی را برای دوچرخه‌سواران فراهم کرده است. از طرفی در طرح توسعه مسیرهای دوچرخه‌سواری شهر تهران که توسط شهرداری درحال اجراست پیست دوچرخه‌سواری اکباتان به‌عنوان یک رینگ دوچرخه‌سواری استاندارد انتخاب شده و در حال توسعه است.
6. رینگ دوچرخه‌سواری دریاچه شهدای خلیج‌فارس:
این مسیریکی از بهترین و زیباترین پیست‌های دوچرخه‌سواری تهران محسوب می‌شود. با دوچرخه‌های پیشرفته دنده‌ای یا برقی می‌توانید همراه با خانواده ورزش زیبای دوچرخه‌سواری را تجربه کنید.
7. مسیر دوچرخه‌سواری پارک چیتگر:
پارک جنگلی چیتگر ۳ پیست مجزا برای دوچرخه‌سواری دارد. یکی برای بانوان و ۲ مسیر برای سرعت و استقامت.
8. مسیر دوچرخه‌سواری بوستان جنگلی کوهسار:
بوستان کوهسار یک مسیر دوچرخه‌سواری کوهستانی جذاب برای علاقه‌مندان به این ورزش محسوب می‌شود.
نظر شما