روی خط قرمز نیستیم

ناصر غضنفری: بهزیستی کرج خلوت‌تر از آن چیزی است که انتظار می‌رفت؛ ساختمانی در منطقه مرفه‌نشین عظیمیه کرج.

«شهبازی» رئیس این اداره، الکترونیک شدن خدمات در این مرکز را دلیل سکوت و آرامش نسبی آن می‌داند: «هفته قبل یکی از مسئولان به اینجا آمده بود. به من گفت: شانس آوردیم روزی آمدیم که اینجا خلوت است. به او گفتم: اینجا همیشه این‌طور است.»

شهبازی می‌گوید: اکثر مراجعات به ما از طریق ای‌میل و اینترنت است که این اتفاق باعث تسریع شدید رسیدگی بهزیستی کرج به پرونده‌ها شده است. بسیاری از مدیران هم که از دولت الکترونیک استقبال نمی‌کنند در واقع نمی‌خواهند از اسب سفید ریاست پیاده شوند.

آنها دوست دارند وقتی از اتاق خود خارج می‌شوند با انبوهی از مراجعینی مواجه شوند که پشت در اتاق منتظر هستند تا آنها را آقای رئیس یا... خطاب کنند.شهبازی می‌گوید:تمام رسانه‌های کرج با بهزیستی اینجا ارتباط خوبی دارند. رفتار وی نیز تا حدودی تصدیق‌کننده این موضوع است. با او به بهانه هفته بهزیستی و افزایش روزافزون آمار آسیب‌های اجتماعی در شهرستان کرج صحبت کردیم. قرار شد آماری در این باره به ما ارائه کند، که تا آخرین لحظه تنظیم این مصاحبه خبری از آن نشد. هرچند که او منکر چنین چیزی است.

بزهکاران زیادی در کرج وجود دارند؟

نسبت به کجا؟

در مقایسه با استان‌‌هایی مثل یزد و اصفهان که آمارها نشان از کاهش اینگونه آسیب‌ها در این شهرهاست.

ممکن است در شهرستان کرج آمار بزهکاران از نظر تعداد زیاد باشد ولی باید دید این تعداد در چه جمعیتی است؛ از این‌رو اگر درصد بگیریم می‌بینیم که از نظر درصد بزهکاری جایگاه این شهرستان خیلی هم بد نیست. کما اینکه خیلی از آسیب‌دیدگان تحت حمایت ما افرادی هستند که از استان‌های دیگر مهاجرت کرده‌اند و در واقع ما مهمان‌پذیر آسیب‌های دیگر استان‌ها بوده و هستیم چرا که وقتی آمار می‌گیریم می‌بینیم که 18 هزار نفر از 25 هزار زندانی در کرج هستند.

چه آسیب‌هایی از بابت وجود این همه زندانی متوجه اهالی کرج می‌شود؟

مثالی می‌زنم؛ وقتی شخصی همسر یا فرزندش در یکی از زندان‌های کرج دوره چند‌ساله مجازات خود را می‌گذراند و خودش اهل شهرستانی دور است، این فرد به‌تدریج ترجیح می‌دهد خانواده خود را به کرج آورده و در اینجا سکونت دهد تا امکان دسترسی بیشتری به همسر و فرزند خود داشته باشد. لذا این خانواده‌ای که قبلاً آسیب‌‌دیده است به شهر کرج و حومه آن می‌آید و ما می‌توانیم بگوییم که ما مهمان‌پذیر آسیب‌های اجتماعی استان‌های دیگر هستیم. به همین جهت اگر این مطلب چاپ شود من همین جا از مسئولان کشور می‌خواهم که بودجه استان و شهرستان کرج را استثنایی ببینند. متأسفانه ما در استان تهران 15 تا 20درصد جمعیت کشور را داریم ولی از نظر بودجه 15 تا 20درصد بودجه بهزیستی به ما اختصاص پیدا نکرده است. ارتقای بودجه شهرستان کرج و استان تهران منوط به نگاه ویژه مسئولان رده بالای بهزیستی به بودجه استان تهران است که شامل کرج هم می‌شود.

تا به حال اقدامی هم جهت انتقال زندان‌ها از کرج و حومه آن انجام داده‌اید؟

بله، گفت‌وگوهایی با مسئولان فرمانداری و نمایندگان شهرستان کرج در مجلس داشته‌ایم که پیگیری‌های خوبی نیز از جانب آنها در هر حال انجام است و قول‌هایی هم به ما در مورد انتقال این زندان‌ها از کرج داده شده است.

بهزیستی چه حمایت‌هایی از خانواده این زندانیان انجام داده است؟

تا به حال که بودجه بهزیستی کم بود ولی امسال با حمایت‌های رئیس سازمان مراکز خدمات بهزیستی، اولین مرکز یک ماه قبل در حصارک کرج و با همکاری گروه‌های مردم‌نهاد افتتاح شد تا در حد امکان خدماتی را به این خانواده‌ها ارائه دهیم.

برگردیم سر مسئله آسیب‌های اجتماعی در کرج؛ گفته می‌شود که دختران و پسران فراری و زنان خیابانی زیادی در کرج هستند.

آمار دقیقی در دست نیست که بدانیم چه شهرستانی با پدیده افزایش دختران و پسران فراری روبه‌رو است و چه شهرستانی با کاهش مواجه است. اتفاقا آنها کسانی هستند که از شهرهای اطراف می‌آیند.

بالاخره به اینجا آورده می‌شوند؟

ساختمان بهزیستی در جاده چالوس قرار دارد؛ به همین علت این دختران و پسران وقتی از خانه و کاشانه خود به قصد فرار خارج می‌شوند. به اولین جایی که معمولا پناه می‌برند چالوس است. بنابراین خیلی از این افراد نه تنها بومی نیستند بلکه بر سر راه رفتن به شمال و... دستگیر شده و به اینجا ارجاع داده می‌شوند.

کرج آسیب‌پذیری‌اش بالاست نباید بگوییم آسیب‌های اجتماعی آن بالاست؛ یعنی به علت مهاجر‌پذیری و گم‌گشتگی فرهنگی که درمیان بعضی مهاجران آن دیده می‌شود به طور بالقوه آسیب‌پذیر هست ولی این دلیل نمی‌شود که آسیب‌های اجتماعی آن بالا باشد.
خوب وقتی شرایط مهیا باشد نمی‌توانیم بگوییم افراد می‌روند تزکیه نفس می‌کنند تا آلوده نشوند؛ پس ناگزیر رقم بزهکاری هم در این شرایط بالا می‌رود.

بنده به ضرس قاطع می‌گویم ورودی‌های ما می‌گویند اینجا خط قرمز نیست. ممکن است در بعضی موارد به خط قرمز نزدیک شده باشیم ولی روی خط قرمز نیستیم.

با توجه به جمعیت کرج و زمینه مستعد رشد بزهکاری در آن آیا بودجه بهزیستی کرج کفاف پاسخگویی به این همه آسیب‌ اجتماعی را دارد؟

بودجه بهزیستی کرج با توجه به آسیب‌های اجتماعی کرج و جمعیت آن بسیار ناچیز است. ما همین‌جا اعلام می‌کنیم با این رقم بودجه شاید در آبان یا آذر امسال دیگر ارائه خدمات به‌ویژه در بخش پشتیبانی برای ما ممکن نباشد. ما در بودجه‌های حمایتی شاید رشد داشته‌ایم ولی برای توزیع این حمایت‌ها احتیاج به بودجه پشتیبانی داریم که بسیار کم است.

من اینجا دوباره اعلام می‌کنم که بودجه بهزیستی کرج اصلا و ابدا کافی نیست. اگر شما حرکت خوبی را می‌بینید، اگر جنبشی را در اینجا می‌بینید به خاطر همکاری خوب مردم، گروه‌های مردم نهاد و پرسنل زحمتکش اداره بهزیستی کرج است.

تعداد معلولان شهرستان کرج و حومه آن چه تعداد است؟

حدوداً 14هزار نفر.

بهزیستی کرج چه اقداماتی را در جهت حمایت از آنها انجام داده است؟

مهمترین سیاست بهزیستی توانمندسازی و یافتن شغل مناسب برای این افراد است. ملاحظه کنید ما در بهزیستی اشتغال‌سازی نداریم بلکه اشتغال‌یابی داریم. همین بهزیستی وظیفه‌اش این نیست که کارخانه‌ای را احداث کند تا معلولان در آن مشغول کار شوند بلکه ما با رایزنی با کارفرماها و تامین اجتماعی و با استفاده از سیاست‌های تشویقی، کارفرمایان را به استخدام این افراد ترغیب می‌کنیم. ضمن اینکه پیگیر قانون 3 درصد استخدام معلولان در دولت هستیم که اگر این قانون اجرا شود عمده مشکل معلولان حل خواهد شد.

سیاست‌های تشویقی شما در قبال استخدام معلولان توسط کارفرماهای بخش خصوصی چیست؟

ما به هر کارفرمای بخش خصوصی به ازای استخدام هر نیرو 10 میلیون تومان وام اشتغال می‌دهیم. علاوه بر این کارفرما از پرداخت حق بیمه بابت استخدام معلول معاف است و بهزیستی این هزینه را تقبل می‌کند. ضمن اینکه استخدام معلولان در بسیاری از مشاغل بهتر از به‌کارگیری افراد غیرمعلول است. مثالی می‌زنم؛ فرض کنید شما شخصی را که شنوایی وی سالم است در یک کارخانه گونی‌بافی استخدام می‌کنید. بعد از چند سال این فرد بر اثر سر‌و‌صدای زیاد این کارخانه دچار ناشنوایی می‌شود و شما باید به‌عنوان کارفرمای وی دیه‌اش را بپردازید درصورتی که با استخدام یک ناشنوا در همین کارخانه نه‌تنها با این مشکل مواجه نخواهید شد بلکه دیه‌ای هم بابت کر‌شدن وی پرداخت نخواهید کرد و از پرداخت حق بیمه وی نیز معاف خواهید بود. علاوه بر این بعضی مشاغل به گونه‌ای طراحی شده‌اند که نیاز به یک صندلی‌نشین ثابت دارند مثل اپراتور تلفن. من شاهد اپراتوری در 118 بودم که نابینا بود ولی بیشتر از 120 هزار شماره را در حافظه خود ذخیره کرده بود.

یکی از مشکلاتی که همیشه معلولین با آن درگیر بوده‌اند بحث بیمه تکمیلی آنهاست...

خوشبختانه یکی از اقدامات خوب بهزیستی، هدفمند کردن یارانه‌ها بود. شاید اگر امسال از معلولین سوال کنید بگویند که کمک‌های بهزیستی به ما کم شده است ولی اکثر معلولین که بیمه خدمات درمانی بوده‌اند تحت بیمه تکمیلی هم قرار گرفته‌اند. لذا هر معلولی که به ما مراجعه کرده است بیمه شده است و ما در حال حاضر معلول منتظر بیمه تکمیلی خیلی کم داریم.

سهمیه شما برای بیمه تکمیلی معلولین چه تعداد بود؟

ما دارای 20 هزار سهمیه در کرج و شهرک‌های غرب تهران بوده‌ایم.

14 هزار معلول به اضافه خانواده‌شان چه تعدادی می‌شوند؟

حدود 100 هزار نفر.

پس چگونه می‌توان گفت که همه آنها بیمه شده‌اند؟

ملاحظه کنید؛ خیلی از این افراد قبلا بیمه بوده‌اند؛ مثلا کودک 5ساله‌ای که معلول است و تحت بیمه تکمیلی پدرش قرار دارد.

به غیر از این موارد آیا اعلام می‌کنید که اگر معلولینی باشند که تحت بیمه تکمیلی قرار نگرفته‌اند صرف‌نظر از تعداد آنها چه یک نفر و چه چند هزار نفر با مراجعه به بهزیستی کرج می‌توانند تحت پوشش بیمه تکمیلی قرار گیرند؟

بله، من همین‌جا اعلام می‌کنم که این افراد با بودجه سال 87 ، بیمه تکمیلی خواهند شد و می‌توانند به بهزیستی کرج مراجعه کنند تا تحت حمایت این بیمه قرار گیرند.