سرگردانی باغداران کن میان دو پهنه R و G

سمیرا باباجانپور خبرنگار:  در یک دوره کوتاه، یعنی از سال ۱۳۳۰ که توسعه تهران آغاز شد، ۱۰۸ روستا با همه هویت انسانی، اجتماعی و فرهنگی‌اش به همراه اراضی کشاورزی، باغ­های متعدد، چشم‌اندازهای زیبا و آب‌های زلال زیر چرخ توسعه شهر له شده و از بین رفته‌اند. بر اساس نقشه‌های ماهواره‌ای، باغ­های کن با وسعتی که دارند، بزرگ‌ترین لکه سبز در تهران محسوب می‌شوند.
با این حال، برای محدوده درون‌شهری کن و باغ‌های آن، تاکنون چندین طرح تهیه شده که بیش­تر به نیمه جنوبی این باغ‌ها، یعنی حدفاصل بزرگراه‌های «شهید همت» و «شهید حکیم» پرداخته شده است. یکی از این طرح‌ها، طرح «اراضی کشت اجباری کن» بود که در سال ۱۳۸۵ ضمن تهیه الگوی توسعه منطقه ۵ تهیه شد و اهداف این طرح عبارت بودند از: آزادسازی مسیر بزرگراه شهید همت، حفظ باغ‌ها و اراضی کشاورزی و ایجاد نقش گذران اوقات فراغت در منطقه.
محدوده کشت اجباری در این طرح به ۲ محله جداگانه یکی برای حوزه مسکونی و یکی برای محله یک­پارچه در حوزه باغ مسکونی پیشنهاد شد که نیازهای خدماتی در مقیاس محله و ناحیه تأمین می‌شد، تا حتی الامکان از تخریب باغ مسکونی تنها به‌عنوان یک مکان سکونتی با تراکم بسیار کم به‌صورت باغ ‌ـ ویلایی مورد استفاده قرار گیرد. علاوه بر خدمات محله‌ای، در غرب حوزه باغ ‌ـ مسکونی، کاربری گردشگری و پذیرایی در مقیاس فرامنطقه و شهر (روددره کن) پیشنهاد شده است. در طرح تفصیلی اراضی کشت اجباری، شیوه توزیع خدمات و چگونگی گذربندی از مهم‌ترین مسائلی است که به آن پرداخته شده است. اما در این میان، طرح تفصیلی کن برای باغ­ها برنامه جداگانه‌ای پیش‌بینی کرده بود. بر اساس مطالعات این طرح، حدود ۷۵‌درصد اراضی محدوده مطالعاتی را باغ‌ها، باغ مسکونی و اراضی زراعی در بر می‌گیرند. وضعیت باغ‌های محدوده طرح به لحاظ فعال یا غیرفعال بودن هم قابل توجه است. از میان ۴۶۰ باغ و زمین مزروعی موجود در محدوده، تعداد ۳۴۶ آنها فعال و دارای درخت و یا زیرکشت بودند. با این وجود، تعداد ۱۱۴ زمین با کاربری باغ و زراعی به‌صورت مخروبه و غیرفعال محسوب شدند که یا بدون درخت بودند و یا درختان خشک شده داشتند.
با این حال که سطح وسیعی از این اراضی به باغ اختصاص دارد، اما در طرح تفصیلی جدید شهر تهران، این باغ‌ها در پهنه سکونت R قرار داده شده بود که در نهایت در اسفندماه ۱۳۹۳ به همت شورای اسلامی شهر تهران و شورای عالی شهرسازی و معماری ایران، از این پهنه خارج و به پهنه حفاظت G(پهنه فضای سبز و باغ) بازگردانده شد. اما هنوز به تصویب نهایی نرسیده است، برای همین محله کن همچنان میان ۲ پهنه R، G سرگردان مانده ‌است.