اگر خوب از لبهایتان مراقبت نکنید،گرمای بیش از حد و از دست رفتن آب بدن در این فصل، میتواند باعث سوزش و التهاب و حتی خونریزی آنها شود.
متخصصان معتقدند تماس لب با خمیردندان و رژ لب و استفاده از پروتزهای دندان باعث خشکیهای شدید و خارش لب میشود. حرارت زیاد، کم آبی و سرمای شدید هم از عوامل شایع به وجودآورنده خشکیهای ساده و ترکخوردگیهای لب هستند، همچنانکه بعضی از بیماریهای سیستماتیک نظیر پسوریازیس هم سبب پوسته شدن اطراف و روی لب میشود که در این صورت مشکل لب با علائم دیگری نیز همراه است.
داشتن لبهای ترکخورده، خشک و سوزان بیتردید آزارنده است. برای بسیاری از کارهایی که در طول روز انجام میدهیم، از همین لبها استفاده میکنیم. لب اگر سالم نباشد، حتی نمیتوانیم راحت غذا بخوریم، حرف بزنیم یا لبخند بزنیم.
لبهای شما نمیتواند مانند بقیه جاهای پوست بدنتان در برابر از دست دادن رطوبت مقاومت کند، چرا که لایههای پوست لب بسیار نازک هستند. علاوه بر این لبها لایه محافظتی معمول پوست که دارای غدد چربی و عرق است را ندارند، به همین علت هم مانند بقیه جاهای بدن نمیتواند خودش را مرطوب نگه دارد ومستعد خشک شدن و ترکخوردن است. البته اینها تنها علت خشکی و ترک لب نیستند. با 10 علت شایع این مشکل و طرز برخورد با آن در این مقاله آشنا شوید.
1) این آفتاب داغ!
اگر چه همیشه آب و هوا را در این مورد مقصر میدانیم اما در واقع همه تقصیرها متوجه هوا نیست. تابش خورشید، اگر از لب محافظت نکنید، میتواند باعث تبخیر رطوبت آن و خشکی شود. این مسئله در مناطقی که رطوبت هوا کمتر است، بیشتر خودش را نشان میدهد؛ البته وجود بادهای خشک هم در این مسئله نقش دارد.
نه تنها گرما بلکه سرما هم میتواند لبهای شما را خشک و ترکخورده کند، بخصوص در مناطقی که سوز بادهای سرد زمستان بیشتر است. بنابر این فکر نکنید که در زمستان خبری از خشکی لب نیست. حتی در این فصل ابری، باد زمستان بیشتر میسوزاند.
2) بستنی نیست!
لیسیدن لب یا خیس کردن آن با زبان، برخلاف آنچه به نظر میرسد، باعث خشکی لب و ترکخوردن آن میشود چراکه بزاق با ایجاد رطوبت موقت و از بین بردن چربی طبیعی پوست، باعث تبخیر بیشتر شده و در نهایت سبب خشکی بیشتر لب میشود.
3) گنج از دست رفته
یکی از علامتهای کم شدن آب بدن، خشکی لب است. در کسانیکه گرما زده شدهاند یا بهعلت اسهال آب زیادی از دست دادهاند، با مشاهده شدت خشکی لب میتوان پی به شدت این کمبود آب برد.
4) آ، ب، ث و دوستان
کمبود بعضی از ویتامینها مانند آ، ب ، ث و املاحی مانند آهن و روی هم میتواند باعث خشکی، پوسته شدن و بهخصوص ترک خوردن گوشه لب شود. بدیهی است وقتی تغذیهای سالم و کامل دارید، این مسئله نمیتواند علت خشکی لب شما باشد.
5)حساس به آرایش
استفاده مکرر از صابون و مواد شیمیایی دیگر مثل محصولات آرایشی غیر استاندارد و رژ لب میتواند موجب حساسیت پوست لب شود. البته پوسته شدن لب در بیماریهایی مانند حساسیت و اگزما شایعتر است و میتواند حتی به علت تماس موادی نظیر لیموترش و پرتقال به وجود آید. بهتر است مراقب حجم دهندههای لب باشید چون در آنها اغلب موادی بهکار رفته که عمدا باعث تحریک و التهاب لب شده و آنرا بزرگتر و پرتر نشان میدهد.
6 ) قفسه دردسرساز
کسانیکه نمیتوانند علتی برای لبهای ترک خوردهشان پیدا کنند بهتر است سری به قفسه داروهایی که میخورند بزنند. مصرف بعضی داروها (مانند ترتینوئین،ویتامین آ در مقادیر زیاد، داروهای شیمی درمانی، دپنی سیلامین، ایزونیازید و فنوتیازین) هم میتواند این مشکل را ایجاد کند.
7) ترش و سوزان
غذاهای ترش و مرکبات که اسیدی هستند ممکن است باعث تحریک لب و خشکی و ترک آن شوند. در این حالت سوزش لب هم ایجاد میشود. علاوه بر این برشی از پوست انبه هم حاوی مادهای به نام توکسیکودندرون است که در سم گیاه پاپیتال هم وجود دارد و ممکن است به لب آسیب برساند. در ضمن افرادی که به آجیل حساسیت دارند، باید مراقب محصولات بهداشتی –آرایشی که در ترکیبشان از دانههای روغنی، بادام و ... استفاده شده، باشند.
8)سدی در راه
انسداد مسیر تنفسی بینی (در اثر سرماخوردگی) و درنتیجه نفس کشیدن از دهان هم باعث خشکی لب و سپس پوسته شدن و ترک خوردنش میشود.
9) دودی که خشک میکند
این را حتما بارها شنیدهاید که خشکی دهان و لبها از کمترین عوارض سیگار کشیدن است پس دیگر لازم نیست درباره آن توضیح زیادی بدهیم!
10) قارچها مقصرند
اگر خشکی در گوشههای لب باشد و سبب ترک خوردن و قرمز شدن و سوزش شدید شود ناشی از عفونتهای قارچی است و در برخی مواقع نیز ترکخوردگیهای مزمن در خط میانی لب تحتانی به وجود میآید که در کودکان شایعتر است و با چرب کردن برطرف نمیشود؛ یعنی باید از پمادهای آنتی بیوتیک استفاده شود.
10 فرمان برای داشتن لبهایی سالم
اگر پی در پی دچار ترکخوردگی، پوسته شدن و خشکی لب میشوید، بهتر است به پزشک مراجعه کنید اما روشهایی هم هست که میتوانید خودتان به درمان و پیشگیری از این مشکل کمک کنید:
1 - از بیرون رفتن در هوای خشک و گرم و آفتابی تا حد امکان خودداری کنید یا اینکه با خود به اندازه کافی آب خوردن به همراه داشته و حداقل 5/1 لیتر در روز آب بخورید.
2 - در زمستان بهتر است علاوه بر استفاده از شال و پوشاندن صورت با آن، با وازلین یا پمادهای ویتامین آ لب خود را چرب کنید. بهتر است از برق لب، روغن یا رژهای مخصوص مرطوب کننده لب که ضدآفتاب هم هستند، استفاده کنید.
برق لبهایی که نرمکنندگی بیشتر داشته و در ترکیب آن از فلزاتی چون مس استفاده نشده باشد، هم مفید هستند. معمولا اجزای مرهمهایی که مخصوص لب هستند از آلوئه ورا، عسل، بابونه، روغن بادام، روغن گل سرخ، لانولین، وازلین، موم، روغن زیتون، کره کاکائو، موم زنبور عسل، لیمو و ویتامین ای و ث ساخته شدهاند.
3 - از ژل یا رژهایی برای لب استفاده کنید که مواد آن طبیعیتر بوده و مواد حساسیتزا و معطر کمتری در ترکیب آن بهکار رفتهاست.
4 - به اندازه کافی میوه و سبزیجات بخورید. کمبود ویتامینها بهخصوص ریبوفلاوین، میتواند باعث ترکخوردگی گوشه لبهای شما شود.
5 - عادت لیس زدن و گاز زدن و کندن پوست لبهایتان را کنار بگذارید.
6 - هنگام خرید محصولات آرایشی مانندصابون، رژ و کرم از استاندارد بودن آن مطمئن شوید و سعی کنید از محصولاتی استفاده کنید که کمتر حساسیتزا بوده و به اصطلاح هایپو آلرژن هستند.
7 - خانه خود را بهخصوص در زمستان که بخاریروشن است، مرطوب نگهدارید. برای اینکار میتوانید یک کتری روی بخاری گذاشته یا از بخور استفاده کنید.
8 - سیگار مضرات فراوانی برای شما دارد که خشکی و ترکخوردن لب یکی از سادهترین آنهاست، پس به بهانه ترکخوردن لب هم که شده سیگار را کنار بگذارید.
9 - هیچگاه پوست لبی که خونریزی و عفونت دارد نکنید.
10 - اگر خشکی با چرب کردن رفع نشد با توجه به علت خشکی و طبق توصیه پزشک میتوان از داروهای کورتون، آنتی بیوتیکها و ضد قارچها استفاده کرد.