خدایا ! در این ماه، فضیلت شب قدر را روزیم کن
و کارهایم را از سختی به آسانی تبدیل کن
و عذرهایم را بپذیر و گناه و بار گران معصیت را از دوشم بردار،
ای مهربان نسبت به بندگان شایسته خویش!
رحمت بیپایان
بعد از 3شب قدر معروف، یعنی نوزدهم، بیست و یکم و بیست و سوم، شب بیست و هفتم نیز فضیلت شب قدر را دارد که بخش اول دعای شریف به این نکته اشاره دارد و در آن فضیلت شب قدر را در این روز از خداوند متعال مسئلت میکنیم.
آسانی همراه سختی
اما در بخش دوم از خدا میخواهیم که امور ما را از سختی به آسانی برگرداند.
قرآن کریم در این زمینه نکات زیبایی بیان فرموده است: از جمله این که در تنها آیهای که نام ماه مبارک رمضان را آورده و وجوب روزه را در آن بیان فرموده، یعنی در آیه 185 بقره، وجوب روزه درحال مریضی و سفر برداشته و بعد فرموده: خدا برای شما آسانی میخواهد و برای شما دشواری نمیخواهد.
از این رو بنای شریعت اسلام بر سخت گیری در تکالیف نیست و هر آنچه که بر انسان واجب کرده، قطعاً در حد توان بشر آن هم به سهولت بوده است، لذا فرموده: «لا یُکَلِّفُ اللَّهُ نَفْساً إِلاَّ وُسْعَها؛ خداوند هیچ کس را، جز به اندازه تواناییش، تکلیف نمیکند.»
قبول عذر و ریزش گناه
در بخش سوم دعای شریف، از خداوند متعال میخواهیم که عذر ما را بپذیرد و گناهان ما را بریزد.
تردیدی نیست که خداوند متعال آن قدر مهربان و رحمتش بی پایان است که اگر بنده ای به درگاه او عذر آورد و خود را مقصر ببیند و به اشتباه و خطای خود اعتراف کرده و از کرده خود پشیمان باشد، خداوند متعال نیز رحمتش را شامل حال او میکند و گناهانش را میآمرزد.
هرچند که رحمت خداوند بی پایان است، لکن بنده ناصالح، صلاحیت جذب این رحمت را ندارد. به همین جهت در پایان دعا به رئوف و مهربان بودن خداوند نسبت به بندگان صالح تمسک میکنیم.
در روایات برای توبه راستین حد اقل 4 شاخصه تعریف شده است: اول پشیمانی از گناه، دوم تصمیم به بازنگشتن به آن، سوم استغفار و طلب آمرزش از خداوند. و چهارم این که انسان حقوقی که از دیگران ضایع کرده جبران کند.
در صورتی که این شرایط تحقق پیدا کند، خداوند وعده داده است که میآمرزد و خداوند خلاف وعدهاش عمل نمیکند.