تالاب انزلی یا مرداب انزلی

این تالاب انزلی است که قربانی بی‌برنامگی و دخالت‌های آدمیان شده است. موجودی که بیش از اندازه روی عقل محدود خود حساب باز کرده و چنین می‌پندارد که طبیعت همچون بره‌ای مطیع اوست تا خواسته‌های جاه‌طلبانه وکوته‌فکرانه او را برآورده کند. این گیاه را برای تغذیه کپورماهیان علفخوار از ژاپن وارد کرده‌اند. اما نتیجه چیز دیگری از آب درآمد. اکنون تالاب طعمه آن شده است.
مهندس سعید فرج‌پور، کارشناس محیط زیست، می‌گوید: «این گیاه، سطح تبادلات گازی با خارج از تالاب را بر هم می‌زند و به‌خاطر آنکه روی سطح آب رشد می‌کند تاریکی به‌وجود می‌آورد و این نبود نور باعث می‌شود که گیاهان غوطه‌ور در تالاب به‌جای انجام عمل فتوسنتز، اکسیژن را تبدیل به دی‌اکسید کربن کنند و باعث از بین رفتن ماهیان، پلانگتون‌ها و کف‌زیان این تالاب ‌شوند.»
یکی دیگر از مشکلات رشد انبوه گیاهان آبزی جلوگیری از مهاجرت ماهیان به تالاب برای تخم ریزی یا برگشت بچه‌ماهیان از تالاب به دریا است و همین امر تأثیر بسیار نامطلوبی بر زادآوری زیستمندان تالاب می‌گذارد.
آزولا تنها مشکل تالاب انزلی نیست. انبوه آلاینده‌ها و پسابهای شهری، کشاورزی، صنعتی، رسوبات و گل و لای به همراه فاضلابها و آلاینده‌های شهرستانهای بندرانزلی، فومن، صومعه‌سرا، بخش مرکزی رشت، شهر خمام، کوچصفهان، شاندرمن و ماسال مدتهاست که به این تالاب سرازیر می‌شود که در نتیجه آن، عمق تالاب انزلی از ده متر به یک متر کاهش یافته است. این بدان معناست که ظرفیت نگهداری آب تالاب به‌شدت کاهش می‌یابد و قدرت کنترل سیلاب‌ها را نیز از دست می‌دهد. علاوه بر فاضلابهای شهری، سموم کشاورزی شالیزارهای  ۴۶روستای پیرامون تالاب انزلی نیز از طریق زهکشها بطور مستقیم وارد این تالاب می‌شود. همچنین عمده‌ترین آلودگیهای تالاب انزلی از طریق رودخانه پیربازار به آن انتقال می‌یابد که این رودخانه نیز از دو رودخانه کوچکتر گوهر رود و زرجوب داخل شهر رشت، تشکیل شده‌است.
رسوبات و گل‌لایی که با جریان آب رودخانه‌ها به تالاب شسته می‌شوند خود حدیث دیگری است که داغ ننگ پاکتراشی جنگل‌ها را بر پیشانی دارد. منافع کوتاه‌مدت عده‌ای به نابودی جنگل‌ها و به‌تبع آن فرسایش شدید خاک می‌انجامد. در نتیجه نه‌تنها امکان ترمیم جنگل از میان می‌رود بلکه خاک زندگی‌بخشی که برای تشکیل هر سانتی‌متر آن صدها سال زمان لازم است و در جای خود عنصری حیاتی محسوب می‌شود، در این شرایط در مقام آلاینده‌ای خطرناک اکوسیستم یگانه تالاب انزلی را تهدید می‌کند و با آلوده کردن دریا موجبات مرگ آبزیان را فراهم می‌آورد.
اکوسیستم‌های تالابی فلات ایران، به سبب موقعیت ویژه زمین‌شناختی، بسیار متنوع هستند به‌گونه‌ای که افزون بر 270 تالاب در ایران وجود دارد و 20  مورد آن‌ها از جمله تالاب انزلی، در سایت رامسر به‌عنوان مهمترین تالاب‌های بین‌المللی ثبت شده‌اند. متأسفانه از این میان ۷تالاب از سوی دبیرخانه کنوانسیون رامسر در فهرست مونتروی کنوانسیون به عنوان تالاب های در معرض تهدید و تخریب ثبت شده است.نکته طنزآلود این‌جاست که چنین وضعی در کشوری رخ می‌دهد که نشان کنوانسیون جهانی تالاب‌ها را بر پیشانی دارد. جالب‌تر آن که زمانی قصد داشتند یک خط کمربندی را از میان تالاب عبور دهند و میلیون‌ها تن خاک به تالاب بریزند و جاده‌ای از میان آن بگذرانند. این همان بلایی است که قرار است با همان توجیهات، بر سر دریاچه ارومیه بیاید. این‌گونه طرح‌های بلندپروازنه پیش از این در دیگر نقاط دنیا به اجرا در آمده است و پس از گذشت سالها تازه دریافته‌اند که چه بلایی بر سر طبیعت و اکوسیستم‌های پیچیده آن آورده‌اند و اکنون میلیون‌ها دلار هزینه می‌کنند تا صدماتی را که به محیط زیست وارد کرده‌اند تا حدی جبران کنند.
چگونه برخی مسئولان به مسائلی که در دنیا می‌گذرد کمترین توجه را دارند مگر نمی گویند گذشته چراغ راه آینده است.  به گفته کارشناسان از آنجایی که تالاب‌ها محیط‌های بسیار غنی از نظر تنوع گونه‌های مختلف جانوری و گیاهی هستند در هر هکتار تالاب، سالانه بین 7 تا 25 هزار دلار ارزش اقتصادی نهفته است.  حجت خداپرست کارشناس شیلات در این‌باره می‌گوید: پوشش‌های گیاهی که هم‌اکنون  ۲۰درصد سطح تالاب را پوشانده، قسمتهایی از تالاب انزلی را به قطعات کوچک بدون ارتباط آبی تقسیم می‌کند.
به گفته وی تالاب بین‌المللی انزلی بزرگترین پرورشگاه ماهیان در جنوب دریای خزر محسوب می‌شود که اردک ماهی، کاراس، کپور وحشی، کولی، سوف و ماهی سفید هم اکنون در آن زیست می‌کنند. به‌رغم این واقعیت، اکثر کارشناسان معتقدند، تالاب انزلی مدتهاست که به محلی برای دفع انواع فاضلابها و آلاینده‌ها تبدیل شده و کارکرد واقعی خود را از دست داده‌است.
همین امر نشان می‌دهد انسان‌هایی که خود از تالاب‌ها بهره می‌جویند، چگونه با نابود کردن این ذخیره‌گاه‌های ارزشمند زیست‌محیطی در واقع تیشه به ریشه خود می‌زنند.