همشهری آنلاین – سمیرا باباجانپور: بازیهای محلی در روستاها بهخصوص در روستاهای حاشیه تهران رسم ورسوم خاصی داشت. هنوز هم میشود رد این بازیها را در خاطرات قدیمیهای محله پیدا کرد. بازیهایی که چند سالی مورد توجه مدیریت شهری پایتخت قرار گرفته و اداره ورزش همگانی شهرداری مناطق تهران در قالب «کوچه ورزش» سعی دارد دوباره این بازیها را احیا کند. مرور چند بازی جذاب بچههای قدیم تهران خالی از لطف نیست.
الکدولک به شیوه کشاری
اهالی روستای کشار در قدیم بازیای داشتند به نام «چوب دکشونی» - به فتح دال - یعنی همان الکدولک. همین را وقتی اهالی به کن میآمدند به نام «تو ارره» میشناختند و پیرمردها خاطرات زیادی از چنین بازیهایی دارند. این بازی به این صورت بود که چند نفر باهم دو گروه را تشکیل میدهند. یک گروه پشت خط بازی و با چوب بزرگ و چوب کوچک به دست و گروهی در میدان برای گرفتن چوب کوچک در هوا آماده میشوند. اگر گروهی که در میدان است چوب کوچک را در هوا بگیرد، نوبت بازی عوض میشود. این بازی همان الکدولکی است که در اغلب مناطق کشور بازی میشود.
گردو بازی گرانقیمت
این بازی هم یکی از بازیهای بومی روستایی است که نمونه آن در روستاهای سنگان، کن، کشار و سولقان اجرا میشد. این بازی به علت اینکه گروه برنده گردوهای بازی را مال خود میکرد، بازی گرانی محسوب میشد و تنها بچههای ملاک و باغدار روستا به انجام آن روی خوش نشان میدادند. در این بازی که چیزی شبیه تیلهبازی است، هر نفر یک کیسه گردو به بغل داشت. چالهای کنده میشد و گروههای بازیکننده باید با یک ضرب در فاصله مشخص گردوها را به داخل حفره میانداختند تا از گزند ضربه بازیگران دیگر در امان بمانند. اگر گردو در داخل حفره نمیافتاد بازیکنان دیگر میتوانستند باهدف قرار دادن گردوی حریف، گردو را مال خود کنند و حریف را بسوزانند. این بازی تا باقی ماندن آخرین نفر ادامه مییافت.
کمربندبازی و کتک جانانه
در این بازی افراد به دو گروه تقسیم میشوند. گروهی در داخل یک دایره حافظ یک کمربند بازشده درروی زمین هستند. گروه بیرون از دایره حمله میکنند که کمربند را بدزدند. اگر در طول این بازی کسی از داخل دایره با پا به افراد بیرون بزند بازی از سر گرفته و جاها عوض میشود؛ و اگر نزند افراد بیرون دایره با دزدیدن کمربند افراد داخل دایره را تا آنجا که دوست دارند میزنند و بعد بازی بدون عوض شدن جاها ادامه پیدا میکند.
رقابت هفتسنگبازان
این بازی هم یکی از بازیهای قدیمی مردم روستاهای بالادست منطقه ۵ است که در همهجای ایران شناختهشده است و هنوز میشود در بسیاری نقاط کشور ردی از آن دید.
بازی به این صورت است که افراد به دو گروه مساوی تقسیم میشوند و هرکدام یکی از بازیکنان خود را بهعنوان سردسته و رهبر برمیگزینند. یک گروه در فاصله معینی از محل هفت سنگ که روی هم چیده شدهاند قرار میگیرند تا بهنوبت با توپی که از یک گلوله نخ یا چند جوراب گلولهشده یا لاستیک تیوپی که دور یک جسم دایرهای پیچیده باشند، سنگها را هدف میگیرند و میزنند.
گروه دوم هم در پشت هفت سنگ، منتظر نتیجهاند تا هرگاه توپ پرتابشده توسط گروه اول به سنگها برخورد نکرد، فوراً جایشان را با آن گروه عوض کنند و اگر برخورد کرد و آرایش آنها را برهم زد، توپ را بردارند و با پاسکاری و هدفگیری سعی کنند نفرات گروه اول را با توپ بزنند که اگر اصابت کند، از دور بازی اخراج میشوند.
همچنین نفرات گروه اول در هر فرصتی که به دست بیاورند به سراغ سنگها میروند تا آنها را روی هم بچینند و یک امتیاز بگیرند. برای انجام چنین کاری، یکی از دوستان بایستی خود را به خطر انداخته و یارش را در مقابل ضربات توپ پوشش دهد و چنانچه اگر باز هم مورد ضرب توپ قرار گرفت و از بازی اخراج شد، دیگری کار را به اتمام برساند ولی اگر دیگر بازیکنی نمانده باشد، بازی تمام و در دور بعدی جای و نقش گروهها عوض میشود. در پایان، گروهی که زودتر ۷ امتیاز را کسب کرده باشد برنده است.
نظر شما