او خطاب به ملاعمر گفت که اگر با مذاکرات صلح موافقت کند، حاضر است امنیت او را تامین کند. ملاعمر که آمریکا و نیروهای بین‌المللی برای سرش 10 میلیون دلار جایزه تعیین کرده‌اند، از سال2001 تا‌کنون هیچ جا دیده نشده و هیچ اثری از او نیست. گفته می‌شود که او در مناطق پرآشوب قبیله‌نشین مرز افغانستان و پاکستان پنهان شده‌است. با وجود اینکه هیچ اثری از او دیده یا شنیده نشده‌است، رد پای وی در تصمیم‌گیری‌های شبه‌نظامیان افغان در مقابله با نیروهای چندملیتی دیده‌می‌شود.
حامد کرزی روی یکشنبه خطاب به خبرنگارانی که در کاخ ریاستجمهوری افغانستان جمع شده‌بودند گفت: اگر بدانم ملا عمر مایل به حضور در افغانستان برای انجام مذاکرات صلح است، من به‌عنوان رئیس‌جمهور افغانستان برای حفاظت از او هر کاری که لازم باشد انجام می‌دهم. اما تا چه حد می‌توان به این اظهارات جسورانه کرزی به‌عنوان یک پیشنهاد واقعی امید داشت؟ آیا این سخنان یک پیشنهاد واقعی بوده یا اقدامی سیاسی از سر ناامیدی از طرف رهبری که هم در داخل و هم در خارج از کشورش با سردی و کم‌رنگ‌شدن حمایت‌های اولیه رو‌به‌رو شده‌است؟
با شدت گرفتن درگیری‌ها و حملات شبه‌نظامیان در سراسر افغانستان، در داخل و خارج از این کشور بحث‌های زیادی درباره امکان آشتی با بعضی عوامل میانه‌روی طالبان شدت گرفته‌است. اما تا‌کنون ملاعمر همواره به‌عنوان رهبر مهم طالبان و همبستگی او با القاعده، از عوامل میانه‌رو به حساب نیامده‌است. ملاعمر ازطریق سخنگوی طالبان بارها تاکید کرده که هیچ علاقه‌ای به انجام مذاکرات صلح ندارد مگر اینکه همه نیروهای خارجی، کشور را ترک کنند. کرزی هم به نوبه‌خود تاکید کرده هر گروه شبه‌نظامی‌ای که به‌دنبال آشتی است باید به قانون اساسی افغانستان احترام بگذارد.
ملاعمر این قانون را کاغذی بی‌ارزش خوانده‌است. یکی از فرماندهان ناتو با اشاره به پیشنهاد جدید کرزی گفته‌است که تصور حضور ملاعمر پای میز مذاکره، مضحک است. چرا که ملاعمر با همه ادعاهایی که دارد از چنین مذاکره‌ای چیزی به دست نمی‌آورد. این فرمانده ناتو می‌گوید: ما هم از چنین مذاکره‌ای آن هم در شرایطی که طالبان احساس پیروزی می‌کنند، چیزی به دست نمی‌آوریم.
معاون رهبر طالبان روز دوشنبه در پاسخ به پیشنهاد جدید کرزی در گفت‌وگویی با خبرگزاری رویترز گفت: ما در افغانستان امنیت داریم و نیاز به پیشنهاد حفظ امنیت کرزی نداریم. او همچنین گفت که پیش از شروع هر مذاکراتی نیروهای خارجی باید افغانستان را ترک کنند. وی گفت: تا وقتی اشغالگران خارجی در افغانستان باشند، ما آماده مذاکرات نیستیم، زیرا آنها قدرت دارند و چنین مذاکراتی هیچ نتیجه‌ای نخواهد داشت.
طالبان برای آنکه به پیشنهاد کرزی پاسخ داده‌باشند، یک انفجار انتحاری هم ترتیب دادند که در آن 4 نفر در استان قندهار در شمال کشور کشته‌شدند.
کرزی اما در ارائه چنین پیشنهادی که همه احتمال ردشدن آن را پیش‌بینی کرده بودند، به‌دنبال بهره سیاسی برای خود است. همراه پیشنهاد جدید او برای طالبان، نصیحت و اخطاری به پشتیبانان بین‌المللی خودش بود که مدتی است موضوع مذاکره با طالبان را مطرح می‌کنند. کرزی در سخنان خود گفت: اگر من بگویم که حفاظت از ملاعمر را می‌خواهم، جامعه بین‌المللی دو راه پیش رو دارد: یا من را از این سمت بردارند یا درصورت مخالفت و
ناراضی بودن، می‌توانند اینجا را ترک کنند. اگر من را از این سمت به خاطر صلح در افغانستان برکنار کنند، بسیار خوشحال خواهم شد. البته ما هنوز در آن مرحله قرار نگرفته‌ایم. بسیاری از ناظران تحولات افغانستان، این اظهارات کرزی را یک نمایش سیاسی و مقدمه‌ای برای انتخابات ریاستجمهوری پاییز آینده می‌دانند.
بیگانه‌ترسی همواره در صحنه سیاست افغانستان محبوب بوده‌است. به همین دلیل کرزی با اتخاذ چنین سیاستی تلاش می‌کند تا جایگاه از دست رفته خود را در میان افکار عمومی احیا کند. افکار عمومی افغانستان به خاطر ناکامی کرزی در ایجاد امنیت و توسعه وعده
داده شده، اکنون موضعی منفی علیه کرزی اتخاذ کرده‌اند. از سوی دیگر با روی کار آمدن دولت جدید در آمریکا، کرزی دیگر نمی‌تواند مانند گذشته از حمایت بی‌چون‌وچرای واشنگتن از خود مطمئن باشد.
در سال 2004 کرزی از حمایت آمریکا در اولین انتخابات دوران جدید افغانستان، بهره برد. اما باراک اوباما رئیس‌جمهور منتخب آمریکا آشکارا ناخشنودی خود را از عملکرد کرزی نشان داده است. او حتی در مصاحبه‌ای خطاب به کرزی گفت: شما باید رفتار بهتری با مردم خود داشته‌باشید تا ما هم حمایت لازم را در افغانستان به دست بیاوریم.
هفته گذشته بعد از آنکه طالبان با تکرار شرط خود برای مذاکره با دولت افغانستان، پیشنهاد جدید کرزی را رد کردند، آمریکا هم به این پیشنهاد واکنش نشان داد. شان مک‌کورمک سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در این باره گفت: نمی‌توان تصور کرد که مسیر امنی برای رهبر ارشد طالبان وجود داشته‌باشد. حداقل در حال حاضر چنین شرایطی وجود نخواهد داشت.
یک استاد علوم سیاسی و روابط بین‌الملل در دانشگاه کابل در این باره می‌گوید، سخنان کرزی مستقیما با عملکرد چند ماه گذشته‌اش متناقض است. او چندی پیش از عوامل رده‌پایین‌تر طالبان خواست که برای آشتی مذاکره کنند. اما هرگونه مذاکره با دشمنان قسم‌خورده افغانستان مانند ملاعمر را رد کرد. کرزی در سفرهای اخیر خود به آمریکا و انگلیس، به خاطر ناتوانی در ثبات بخشیدن به کشور افغانستان مورد انتقاد قرار گرفت.
یکی از موارد انتقاد از کرزی سرکوب نکردن عوامل فساد و مبارزه نکردن با سوداگران مواد‌مخدر است. کرزی می‌داند که حمایت خود را در میان افغان‌ها و جامعه بین‌المللی از دست داده‌است. بنابراین با این پیشنهاد تلاش می‌کند تا حمایت پشتون‌ها در جنوب افغانستان را به دست بیاورد. پشتون‌ها در افغانستان خواستار صلح هستند اما از طالبان حمایت می‌کنند.
طالبان در سال‌های اخیر دست‌کم در ظاهر از شعارها و استراتژی‌های القاعده فاصله گرفته و به جای سردادن شعارهای ایدئولوژیک جهانی، چهره یک جنبش ملی را از خود به نمایش گذاشته‌اند. این برای انتخابات سال آینده افغانستان می‌تواند خطرناک باشد. سخنان کرزی از جهتی اما به زیان اوست. او گفت که جامعه جهانی در برابر پیشنهاد جدید او دو راه دارند، یا حفاظت از ملاعمر را بپذیرند یا کرزی را برکنار کنند. اگر او منتخب مردم افغانستان است چگونه جامعه جهانی می‌تواند او را برکنار کند؟
تایم- 17 نوامبر 2008
