اهمیت گزارشگری با کیفیت و دقیق در حوزه پزشکی به خصوص در دوران پاندمی کرونا بیشتر خود را نشان داد، چرا که انتشار اطلاعات نادرست میتواند باعث بیاعتمادی عمومی به علم پزشکی شود و پیامدهای بهداشتی به بار آورد. در حالیکه در پاندمیها اعتماد عمومی به علم و کارکنان بخش پزشکی بسیار حیاتی است.
در چنین وضعیتی انتخاب کلمات بسیار مهم است و استفاده از زبانی مبالغهآمیز میتواند زیانبار باشد. یک تحقیق که در «ژورنال پزشکی تحقیقی» در مورد نحوه پوشش درمانهای کووید-۱۹ در ابتدای پاندمی کرونا در رسانهها به ارزیابی استفاده از ۱۱ اصطلاح از پیش معینشده که در گزارشها برای مبالغه (مانند علاج، معجزهآسا یا نجاتبخش) به کار میروند، پرداخت. از ۵۰۲ مقاله مربوط به درمانهای کووید، ۲۵۵ مقاله اصطلاحات تفضیلی بودند که به شیوهای مبالغهآمیز به کار برده شده بودند و ۶۱۶ مورد مبالغه در توصیف درمانها، واکسنها و روشهای شناسایی ویروس یافت شد. فقط ۱۶ مقاله دادههای بالینی در مورد درمان مورد بحث را در اختیار خوانندگان گذاشته بودند.
علل گوناگونی در کیفیت پایین گزارشهای پزشکی نقش دارند. یکی از نخستین مشکلات این است که خبرنگاران بخش بهداشت تخصصی در این حوزه ندارند. آنها ممکن است هفته قبل اخبار جنایی را پوشش داده باشند و هفته پیش از آن مسئول اخبار سیاسی بوده باشند. این گزارشگران ندرتا آموزش لازم برای درک پیچیدگیهای پژوهشهای پزشکی و بهداشتی را دیدهاند.
یک بررسی در آمریکا (با میزان پاسخدهی ۶۹/۶ درصد) نشان داد که ۸۳ درصد گزارشگران هیچ آموزشی در زمینه تفسیر آمار بهداشتی ندیدهاند و یک سومشان گفتند که درک موضوعات کلیدی بهداشتی برایشان در «اغلب» موارد یا «تقریبا همیشه» مشکل است.
گرچه یقیینا درک بررسیها در ژورنالهای پزشکی تخصصی برای بسیاری از افراد مشکل است، اما اینکه همه گزارشگران این حوزه حد پایهای از تواناییهای علمی داشته باشند، ارزشمند است. خبرنگاران حوزه پزشکی و بهداشت باید درکی از فرآیند پژوهش پزشکی داشته باشند تا بتواند این پژوهشها را به طور دقیق گزارش کنند.
همچنین باید زمینه گستردهتری که در آن گزارشهای پزشکی به صورتی اغراقشده و نادقیق ارائه میشوند را هم باید در نظر داشت- چرخه ۲۴ ساعته اخبار باعث میشود سازمانهای رسانهای همیشه در گیرودار به دست آوردن سهم بیشتری از مخاطبان باشند و این وضعیت به نوبه خود رسانهها را به سمت مبالغه، تحریک احساسات و سرگرمیسازی سوق میدهد.
تیترهای گزارشها که اغلب بوسیله ویراستاران خبر نوشته میشود و نه خبرنگار تهیهکننده گزارش، به خصوص ممکن است به صورتی اغراقشده درآیند. همه این جاروجنجال و تحریک احساسات کاملا دور از واقعیت پژوهشهای زیستیپزشکی است که روندی آهسته دارند و نتایجی کوچک و به تدریج افزایشیابنده بر اساس بررسیهای درازمدت به بار میآورند که همیشه نقاط ضعفی هم دارند.
یک علت عمیقتر جاروجنجال و مبالغه در اخبار پزشکی هم این است که گاهی خود پژوهشگران هم از این شیوه بازتاب یافتن کارهایشان بدشان نمیِآید و پژوهشگر و گزارشگر به اصطلاح به «همکاران پنهانی» هم بدل میشوند. بنابراین بیانیههای مطبوعاتی ژورنالهای پژوهشی یا گروههای پژوهشگران هم ممکن است نقشی در بازتاب نادرست پژوهشها داشته باشند.
در هر حال گزارشگری دقیق، متعادل و کامل در حوزه بهداشت حیاتی است تا مخاطبان به اطلاعات درستی دست پیدا کنند و در نتیجه آماده مشارکت در روند تصمیمگیری درباره مراقبتهای بهداشتیشان شوند.
برگرفته از :
PLOS Medicine Journal
بیشتر بخوانید:
نظر شما