ماریا خرسند در زمان مدیریت خود در سوئد، ریاست این طرح انقلابی را برعهده داشتهاست و در واقع مادر معنوی فناوری بلوتوث محسوب میشود. اخیرا در ایران سیستمهای ارائه بلوتوث با برد چند کیلومتر در معرض فروش گذاشته شده که به گفته مقامات مخابرات، غیرقانونی است. گزارش حاضر درباره ابعاد مختلف این ماجرا ست.
بلوتوث ( Bluetooth ) یک استاندارد صنعتی برای شبکههای شخصی بیسیم است. این شبکه در حوزه رایانههای شخصی و لوازم الکترونیکی شخصی مانند گوشیهای تلفن همراه، دوربینهای دیجیتال و پیدیایها کاربرد دارد و راهی امن، ارزان قیمت و در دسترس عموم برای انتقال بیسیم اطلاعات بین دستگاههای دیجیتال از طریق فرکانس رادیویی برد کوتاه فراهم میکند.
بلوتوث از نام پادشاه «هارلد بلاتاند دوم» دانمارکی (Harold Bluetooth Blatant) در قرن ۱۰ برگرفته شدهاست. او کسی بود که دیپلماسی را از جنگ به سمت گفتوگو سوق داد. مخترعین فناوری بلوتوث فکر میکردند این نام مناسبی برای فناوری آنهاست چرا که به وسایل مختلف اجازه میدهد نوعی گفتوگو با هم داشته باشند. در سال ۱۹۹۸ شرکت الام اریکسون علاقهمند شد گوشی تلفنهای همراه تولیدی او بتوانند بهصورت بیسیم به وسیلههای دیگر (مانند رایانههای جیبی) وصل شوند.
اریکسون و چهار شرکت دیگر (ای بیام، اینتل، نوکیا، سونیاریکسون و توشیبا) یک کنسرسیوم (اسآیجی) تشکیل دادند تا استانداردی بیسیم برای اتصال ابزارهای مخابراتی/ رایانهای و ابزارهای جانبی آنها طراحی کنند که دامنه کوتاه، توان مصرفی پایین و قیمتی ارزان داشته باشد. استاندارد بلوتوث اولین بار توسط اریکسون توسعه و گسترش یافت و بعدها بهوسیله گروه اسآیجی در ۲۰می ۱۹۹۹ تشکیل شد.
بلوتوث با برد چند کیلومتر
حالا فناوری آن قدر رشد کرده که حتی قادر است امواج بلوتوث را هم به شعاعهای بیشتری ارسال کند. به تازگی چندین شرکت ایرانی در زمینه فروش بلوتوث فعال شدهاند. یکی از این شرکتها ادعا کرده است توسط این سیستم که روی کامپیوتر شما نصب میشود قادر خواهید بود برای کلیه افرادی که در محدوده 2 کیلومتری (حتی با موانعی چون دیوارهای بتونی یا آهنی )شما هستند و یا حرکت میکنند کارت ویزیت و یا تبلیغات دیگری مثل عکس، یک برنامه موسیقی یا تبلیغ یک محصول ویژه ارسال کنید.
این برنامه بهصورت اتوماتیک کلیه بلوتوثها را یافته و برای آنها بهصورت گروهی بلوتوث ارسال میکند. بهطور مثال مشتریان یک هتل همزمان با ورود به هتل شاهد یک پیام خوشامد از طرف مدیر باشند یا در یک محل بورس موبایل با ارسال یک فایل تبلیغاتی مشتریان، متوجه فروشگاه خاصی شوند.
با مدیر این شرکت گفتوگویی تلفنی انجام دادهایم که در پی میآید.
- درباره سیستمهای ارسال بلوتوث با برد 2 کیلومتر توضیح میدهید؟
برای کجا میخواهید؟
- فرض کنید برای یک همایش یا سمینار.
دو مدل داریم؛ یکی 130 هزار تومان و دیگری 55 هزار تومان .
- هر دو هم 2 کیلومتر برد دارند؟
بله.
- پس چه فرقی با هم دارند؟
مدل اول میتواند بهطور کامل یک پیام را برای 12 نفر ارسال کند و آن را پشتیبانی کند و مدل دوم محدودیت دارد.
- آیا برد بیشتری را هم میتوانید داشته باشید؟
نه این حداکثر برد است. البته یکی از دانشگاهها همین دستگاه را با قیمت یک میلیون تومان میفروشد.
- چه تجهیزاتی همراه این سیستم فروخته میشود؟
یک پکیج است که شامل نرمافزار، مودم و سیستمهای رابط آن است.
- آیا این سیستم مجوز از مخابرات دارد؟
نیازی به مجوز ندارد؛ بلوتوث اطلاع رسانی است؛ شما کاری نمیخواهید بکنید.
- به هر حال دارید فضای فرکانسی را اشغال میکنید.
نه، هیچ اختلالی ایجاد نمیکند.
- آیا مخابرات تا حالا ایرادی به کار شما نگرفته؟ مثلا تلفنهای بیسیم غیرقانونی است و مخابرات برخورد میکند.
این با تلفن بیسیم فرق میکند. بلوتوث یک چیزی مثل وایرلس است و امواجی ندارد.
- تا حالا مشتریان شما با مشکلی مواجه نشدهاند؟
نه خیر، یکی از مشتریان ما جشنواره دیجیتال بود که اخیرا در مصلای تهران برگزار شد و اگر مشکل داشت آنها استفاده نمیکردند. ما در آنجا برای تمام کسانی که وارد نمایشگاه میشدند بلوتوث خوشامد میفرستادیم.
مخابرات: غیرقانونی است
این در حالی است که دکتر داوود زارعیان، مدیرکل روابط عمومی شرکت مخابرات ایران در این زمینه به خبرنگار همشهری میگوید: هر وسیله مخابراتی که در حوزه شبکههای با سیم و بیسیم فعالیت کند باید از سازمان تنظیم مقررات رادیویی مجوز دریافت کند و تاکنون به هیچ شرکتی برای ارائه خدمات بلوتوث با برد بالا مجوز داده نشده است. وی در پاسخ به این سؤال که به استناد چه قانونی استفاده شهروندان از این سیستم را غیرمجاز اعلام میکند، میگوید: به استناد اساسنامه شرکت مخابرات ایران و قانون فعالیت سازمان تنظیم مقررات رادیویی.
وی در پاسخ به این سؤال که آیا تاکنون با شرکتهای ارائهدهنده بلوتوث با برد بالا برخورد شده است، میگوید: با تلفنهای بیسیم برخورد جدی و گسترده شده است اما درباره بلوتوثهای با برد بالا هنوز نه ولی این باعث موجه بودن فعالیت آنها نیست.
دکتر زارعیان در این باره که چرا مخابرات خودش این سرویس را به مردم ارائه نمیدهد، میگوید: انتقال دیتا و صوت و تصویر نیاز به مجوزهای خاص و موافقت صدا و سیما و نظر مراجع قانونی دارد و به این سادگیها امکانپذیر نیست.