همشهری آنلاین - ثریا روزبهانی: تا چند سال قبل منطقه ۲۱ تهران، جزء منطقه۹ شهرداری به شمار می رفت، اما با گسترش شهر تهران و تشکیل مناطق جدید، بخش غربی منطقه ۹ تهران به منطقه ۲۱ تهران واگذار شد. بیشتر محله‌های منطقه ۲۱ تهران نظیر تهرانسر، وردآورد و چیتگر در گذشته روستاهایی بودند و در بالادست جاده قزوین قرار داشتند. این جاده در گذشته مسیر ارتباطی شهرهای خطه آذربایجان و زنجان و قزوین با پایتخت بود و تا دروازه قزوین حصار ناصری(محدوده میدان قزوین امروزی) ادامه داشت. این جاده که امروزه مرز جنوبی منطقه ۲۱ را تشکیل می‌دهد همان بزرگراه فتح یا جاده قدیم کرج است.
خواندنی‌های بیشتر را در اینجا ببینید
وردآورد، بهشت کوچک
قلعه وردآورد از چهار دیوار خشتی بلند شکل گرفته بود که در بین آنها چند برج دیده‌بانی هم قرار داشت. قلعه دارای در چوبی بزرگی و داخل قلعه از چند کوچه شکل گرفته بود. داخل هر کوچه چهار پنج خانواده زندگی می کردند. آب قلعه از دو قنات تأمین می شد. وسط حیاط قلعه هم سه حوض قرار گرفته بود و آب قنات‌ها در آن جریان داشت. علاوه بر این، قلعه دارای یک آب انبار و حمام نیز بود. قلعه مسجدی هم داشت که بسیار قدیمی و المهدی نام داشت. در زبان فارسی، ورد، به معنی گل سرخ است و چون در قدیم این محدوده گل‌های لاله بسیاری وجود داشت، به نام وردآورد، به معنای آوردگاه گل سرخ شهرت پیدا کرد.
بعد از تخریب قلعه و تعریض خیابان وردآورد، بخشی از این مسجد از بین رفت. در قدیم محل قلعه در محدوده چهارراه انقلاب و ضلع شمال غربی آن واقع شده بود. خیابان وردآورد تنها مسیری محسوب می‌شد که از جاده قزوین جدا می‌شد و به قلعه می رسید. در دهه ۳۰ شاهرخ و ایرج فیروز مدرسه‌ای را برای بچه‌های روستا درخارج قلعه ساختند. این مدرسه بعدها نرجس خاتون نام گرفت.
ساخت کارخانه‌ها و ورود ساکنان جدید
دهه ۴۰ شمسی مقارن بود با ساخت کارخانجات و کارگاه‌های مختلف در اطراف تهران. بیشتر این کارخانجات در غرب تهران و اطراف جاده مخصوص و جاده قدیم کرج ساخته شدند. در همین راستا مالکان روستای وردآورد نیز بخشی از زمین‌های وردآورد را به افراد متقاضی فروختند. کارخانه‌ها و کارگاه‌ها یکی پس از دیگری ساخته شدند. با اتمام ساخت این کارخانه‌ها و کارگاه‌ها، مالکان آنها شروع به جذب نیروی کار کردند. بیشتر این نیروی کار مهاجرانی بودند که در سودای زندگی بهتر به تهران و اطراف آن کوچ کرده بودند. این مهاجران بعد از آن که مشغول به کار شدند به فکر افتادند خانه‌ای در اطراف محل کارشان دست و پا کنند. به این ترتیب، زمین‌های وردآورد مشتری پیدا کرد.
از قلعه خبری نیست
مالکان هم که می‌دیدند فروش زمین‌ها سود بیشتری عایدشان می کند زمین‌ها را به صورت قطعات کوچک به متقاضیان فروختند. بدین ترتیب جمعیت وردآورد بیشتر شد و امنیت آن افزایش یافت. از طرف دیگر ساکنان قلعه نیز به خاطر کمبود جا کم‌کم به فکر ساخت خانه در بیرون قلعه افتادند. این روند به شکلی بود که قلعه دیگر کارکرد خود را از دست داد و رو به ویرانی نهاد و در نهایت امر به کلی از میان رفت. تا همین یک سال پیش بقایایی از برج‌های قلعه باقی مانده بود که آنها در اثر ساختمان‌سازی از بین رفتند. امروزه محله وردآورد غربی‌ترین محله تهران به حساب می‌آید و بعد از آن استان البرز شروع می شود. در بخش شرقی محله نیز رودخانه چیتگر از گذشته تا به امروز مرزی طبیعی بین اراضی وردآورد و چیتگر بوده است.
نظر شما