به گزارش همشهری آنلاین، اینکه آیا واقعا چنین فناوری‌ای می‌تواند کره زمین را نجات دهد و چه مزایا و معایبی دارد، هنوز در حد فرضیه و آزمایش باقی‌مانده است. در این خصوص با دکتر محدثه آصفری، متخصص ایمنی غذا گفت‌وگویی انجام داده‌ایم.
آصفری در خصوص تولید گوشت مصنوعی به همشهری گفت: «این موضوع، یک مورد بحث‌برانگیز و پیچیده است و البته در این بین نظرات مختلفی درباره آن وجود دارد. ابتدا باید بگویم که دسته‌بندی گوشت‌های مصنوعی به اینگونه است که ما هم گوشت مصنوعی کشت‌شده در آزمایشگاه داریم و هم گوشت‌های مصنوعی گیاهی.» او درخصوص این 2 دسته توضیح داد: «در نمونه نخست، یک سلول از دام زنده در محیط آزمایشگاهی کشت و طی فرایندی خاص به یک بافت عضلانی تبدیل می‌شود. در نمونه دوم با ترکیب چند پروتئین گیاهی در نهایت آن را به بافتی مشابه گوشت‌های حیوانی تبدیل می‌کنند.»
این کارشناس درخصوص حرکت دنیا به سمت استفاده از گوشت‌های مصنوعی گفت: «این موضوع امری اجتناب‌ناپذیر است. در واقع با افزایش جمعیت، گسترش جوامع، پیشرفت فناوری و بسیاری از مسائلی که پیرامون تأمین تغذیه در جامعه وجود دارد، موضوع جایگزین شدن بسیاری از منابع مصنوعی به‌جای منابع طبیعی مطرح است و در واقع ما در گذر زمان با آن مواجه خواهیم شد.»
آصفری ادامه داد: «استفاده از گوشت‌های مصنوعی مانند بسیاری از غذاهای مصنوعی دیگر که جایگزین غذاهای طبیعی شده است، مزایا و معایب خود را دارد. از مزایای استفاده از گوشت‌های مصنوعی می‌توانیم به کاهش تأثیرات منفی بر محیط‌زیست مانند تولید گازهای گلخانه‌ای، کاهش نیاز به منابع مثل زمین و آب اشاره کنیم. در عین حال مباحث مرتبط با کاهش کشتار حیوانات که بسیاری ازجمله گیاه‌خواران و حامیان حقوق حیوانات بر آن تأکید دارند نیز مطرح است. همچنین کاهش خطر بروز بحران‌های بهداشتی مانند بیماری‌های منتقل‌شونده از حیوانات به انسان، مباحث مرتبط با مقاومت در برابر آنتی‌بیوتیک‌ها و آلودگی باکتریایی گوشت از دیگر مزایای استفاده از گوشت‌های مصنوعی می‌تواند به‌حساب بیاید.»
او درخصوص بهبود کیفیت و مغذی‌تر بودن گوشت‌های مصنوعی هم گفت: «این امکان فراهم می‌شود تا روی خصوصیات کیفی و تغذیه‌ای گوشت ازجمله اسیدهای چرب مفید اصلاحاتی انجام داد. براساس برخی اظهارات، گوشت‌های مصنوعی می‌توانند در کاهش ابتلا به بیماری‌های قلبی و عروقی، فشار خون و بیماری‌های ناشی از آن، کلسترول بالا، نقش داشته باشند.»
آصفری درباره معایب تولید و استفاده از گوشت‌های مصنوعی نیز تصریح کرد: «از جمله معایبی که می‌توان به آنها اشاره داشت، هزینه بالا و بهره‌وری پایین نسبت به تولید گوشت طبیعی و همچنین عدم‌قطعیت درخصوص ایجاد عوارض و اثرات جانبی مصرف آن در درازمدت بر سلامت انسان است. از آنجا که گوشت‌های گیاهی از ترکیب چند ماده اولیه تولید می‌شوند و به‌دلیل تلاش برای ایجاد بافت، طعم و رنگ مشابه با گوشت‌های حیوانی، از انواع طعم‌دهنده‌ها، افزودنی‌ها و رنگ‌ها برای تولید آنها استفاده می‌شود، ممکن است مصرف آنها به میزان زیاد و در مدت طولانی، منجر به ایجاد خطراتی در سلامت انسان شود؛ به‌ویژه افرادی که دارای رژیم‌های غذایی خاص هستند و حساسیت و آلرژن‌هایی به برخی ترکیبات غذایی خاص ازجمله گلوتن دارند. از سوی دیگر باتوجه به آداب غذایی و شرایط اجتماعی فرهنگی کشورمان در رابطه با مصرف این نوع گوشت‌ها، عدم‌پذیرش اجتماعی وجود دارد.»
این متخصص ایمنی غذا در ادامه گفت: «درحال حاضر ما در ایران تلاش برای تولید گوشت‌های مصنوعی برپایه گیاه را داریم. این فناوری گران نیست، اما نیاز به زیرساخت‌هایی دارد که باید مهیا باشد. محققان و استارت‌آپ‌های بسیار کم و انگشت‌شماری در داخل کشور داریم که در حال تلاش روی تولید این محصول هستند. اما درخصوص تولید گوشت مصنوعی برپایه کشت سلولی، باید گفت که نیاز به سرمایه‌گذاری بالا، تجهیزات مدرن، محیط آزمایشگاهی پیشرفته و پرسنل متخصص دارد که باتوجه به شرایط کنونی چنین امکاناتی در ایران مهیا نیست. ما در ایران برای تولید گوشت‌های مصنوعی نیاز به استانداردهای بهداشتی مناسب و کیفی نیز داریم. در واقع باید قوانین و مقرراتی برای تولید این گوشت‌ها هم به لحاظ ایمنی، هم به لحاظ مسائل مرتبط با سلامت آنها و هم از نظر شرعی، درنظر گرفته شود. در عین حال از مهم‌ترین چالش‌های پیش‌رو در این صنعت، عدم‌تخصیص بودجه برای انجام طرح‌های تحقیقاتی مرتبط از سوی مراجع ذیربط است.»
آصفری درباره آسیب‌های تولید کنونی گوشت به محیط‌زیست هم افزود:«اگرچه ما تأکیدمان این روزها به صنعتی شدن دامداری‌ها است که یک سیستم مکانیزه‌ای دارند و در آن شرایط بهداشتی دام‌ها، تغذیه و سلامتی آنها تحت نظر متخصصان و دامپزشکان عزیز کشور است اما باید بپذیریم که دامداری‌ها چه صنعتی و چه سنتی به فضای بزرگ و منابع آب و علوفه زیادی نیاز دارند که این خود باعث قطع درختان، تخریب پوشش گیاهی، فرسایش و کاهش حاصلخیزی می‌شود. علاوه بر آن دامداری‌ها منجر به تولید مقادیر زیادی از پسماندهای جامد و مایع مثل پشم، استخوان، خون و لجن می‌شوند که درصورت عدم‌مدیریت صحیح می‌تواند به رودخانه، چشمه، آب‌های زیرزمینی و سواحل دریا راه پیدا کند که صدمه جبران‌ناپذیری را به محیط‌زیست وارد می‌کند.»
نظر شما