کمبود آب نه تنها در بخش شرب مردم را دچار مشکل کرد، بلکه به بخش عمدهای از محصولات کشاورزی نیز خسارت وارد کرد به طوری که بودجهای مخصوص برای جبران ضرر و زیان حاصل از خشکسالی در نظر گرفته شد.
بخش دیگری از فعالیتهای کشاورزی، دامداری است که خشکسالی چنان برجانشان ضربه زد که بسیاری از دامداران که برای تامین علوفه دامهایشان را راهی صحرا و مراتع میکردند، به دلیل مراتع خشک و زرد رنگ، ناچار به فروش دامهایشان و راهی کردن آنها به کشتارگاهها شدند.
زمستان سال گذشته نیز به لحاظ بارش، سال پر آب و بارانی برای ایران نبود و هشدارها در مورد مصرف بهینه آب و کمبود آن در سال جاری داده شد؛ اما وضعیت کشاورزان و دامداران متفاوت از شهرنشینان و روستاییان است.
استانهای آذربایجان غربی و شرقی که از لحاظ مقام کشوری در دامداری و دامپروری به طور مشترک در رتبه پنجم قرار دارند، سال گذشته با وجود آن که به لحاظ بارندگی وضعیت بهتری نسبت به سایر نقاط ایران داشتند؛ اما خسارات بالایی دیدند. به گفته سلمان شفاعت، رئیس سازمان جهاد و کشاورزی استان آذربایجان شرقی، میزان خسارتی که دامداران به دلیل خشکسالی و کمبود علوفه دیدند بیش از 300 میلیارد تومان بوده است.
در شرایط خشکسالی، یکی از راههای تامین علوفه، خرید آن از بازار آزاد است؛ اما بسیاری از دامداران محلی و کوچک که توان خرید از بازار آزاد را نداشتند، مجبور به فروش دامهایشان شدند که البته این روند علاوه بر آن که موجب از دست رفتن ممر درآمد بسیاری از خانوادهها شد، جبر کوچنشینی به امید پیدا کردن شرایط بهتر را نیز برای روستاییان ایجاد کرد.
شفاعت، درخصوص شرایط سال گذشته در بخش دامداری، میگوید: با کمبود علوفه، در عرضه دام نیز کشور با مشکلات بسیاری مواجه شد که البته امری بسیار طبیعی بود.به گفته وی، سال گذشته بانکها بخش قابل توجهی از خسارات دامداران را جبران و پرداخت کردند و برای ممانعت از فروش دام نیز براساس اعتبارات تخصیصی علوفه یارانهای یا رایگان در بین دامداران توزیع شد.
وی، وضعیت سال جاری را به لحاظ حجم بارندگیهایی که در بهار بسیاری از شهرهای ایران شاهد آن بودند، امیدوارکنندهتر از سال گذشته میداند؛ اما آنچه در این منطقه نگرانی ایجاد کرده علاوه بر سرمازدگی بخشی از محصولات کشاورزی، کمبود آب است.
رئیس سازمان جهاد و کشاورزی استان آذربایجان شرقی، میگوید: در سال گذشته میزان بارش برف برای تامین ذخایر زیرزمینی بسیار کم و محدود بود و به همین دلیل در این بخش افت قابل توجهی داشتهایم.کمبود آبهای زیرزمینی، به دلیل آن که همچنان در بخش کشاورزی از روشهای سنتی استفاده میشود و سیستمهایی همچون آبیاری قطرهای چنان وسعت ندارد، موجب نگرانی کشاورزان برای آبیاری زمینهایشان شده است.
هرچند این نگرانی در بین مسئولان نیز وجود دارد و آنان نیز احتمال خشکسالی را در سال جاری بسیار نزدیک میدانند؛ مگر آن که بارندگیها همچنان ادامه یابد.استان آذربایجان شرقی، از نظر تولید گوشت قرمز رتبه پنجم، تولید مرغ رتبه چهارم و در تولید شیر در مرتبه 4 قرار دارد.
در واقع یکی از قطبهای دامپروری کشور است؛ هرچند پایینترین رده را در کشور دارد؛ اما ورود یکباره شیرخشک که هنوز چگونگی واردات آن و جایگزینی آن به جای شیر طبیعی مبهم است، دامپروران را دچار مشکل و بحران کرده است.
کارخانههای تولید شیر، به دلیل آن که برای خرید شیر هیچ تعرفهای وجود ندارد و تنها تعرفه شیر یارانهای برای کارخانهها تعیین شده است، قیمت خرید شیر را به حداقل آن رساندهاند و علاوه بر وارد کردن ضرر به تولیدکنندگان، انگیزه تولید را نیز از بین بردهاند. در عوض، بخشی از شیرهایی را که عرضه میکنند از طریق شیرخشکهای ارزانقیمتی است که یکباره وارد کشور شده و در بین کارخانههای تولید شیر توزیع شده است.
همشهری استانها