برخی مطالعات نشان میدهند که تا نیمی از افراد مبتلا به کووید دچار اسهال آبکی و شل میشوند که معمولاً خفیف و خودمحدودشونده (به خودی خود برطرف میشود) است. در برخی افراد، اسهال ممکن است تنها علامت باشد. دیگران ممکن است اسهال مداوم را به عنوان یکی از علائم کووید درازمدت (عارضهای که در آن علائم کووید بیش از ۱۲ هفته پس از رفع عفونت باقی میماند) تجربه کنند.
هم خود عفونت کروناویروس میتواند موجب اسهال شود. استرس عاطفی و برخی داروهای مصرفی برای درمان کووید نیز ممکن است باعث اسهال آبکی شوند.
علت اسهال در کووید-۱۹
علائم گوارشی یک ویژگی معمول در ابتدای عفونت کووید است و در مجموع یک نفر از هر ۵ نفر را دچار خود میکند. از این تعداد، حدود ۷۰ درصد دچار اسهال به تنهایی و یا همراه با سایر علائم گوارشی میشوند. اسهال شایعترین علامت گوارشی مرتبط با کووید است و اغلب ناتوانکنندهترین آنها است. اسهال در کووید علل متعددی دارد که برخی از آنها ممکن است همپوشانی داشته باشند.
کووید-۱۹ به وسیله کروناویروس جدید با نام رسمی «سارس –کوو-۲» (SARS‐CoV‐۲) ایجاد میشود. این ویروس با متصل شدن به یک پروتئین روی سطح سلولها به نام آنزیم مبدل آنژیوتانسین ۲ (ACE۲) و استفاده از آن برای «باز کردن» و ورود به سلول عفونت ایجاد میکند.
اگرچه بیشترین تراکم ACE۲ در ریهها و راههای هوایی است، لایههای داخلی معده و روده نیز غنی از ACE۲ هستند. وقتی کووید روده را مبتلا میکند، میتواند باعث بروز زنجیرهای از رویدادها شود که منجر به اسهال میشود، از طریق:
- برانگیختن التهاب که سرعت حرکات روده را افزایش میدهد (انقباضات ریتمیک و غیرارادی که مدفوع را از روده عبور میدهد)
- ایجاد آسیب بافتی که نفوذپذیری روده را افزایش میدهند (خروج آب از رودهها)
- اختلال در تعادل طبیعی میکروارگانیسمها در روده (فلور رودهای) که به هضم غذا کمک میکنند (دیسبیوزیس روده gut dysbiosis خوانده میشود)
این سه رویداد میتوانند وضعیت مساعد تمامعیاری برای اسهال و سایر علائم گوارشی مرتبط با کووید مانند: تهوع و استفراغ، درد شکم، کاهش اشتها، دلپیچه، ریفلاکس معده (بازگشت محتویات اسیدی معده به مری)، سوزش سردل،خونریزی گوارشی ایجاد کنند.
استرس روانی
استرس و اضطراب به طور مستقل با اسهال در افراد مبتلا به کووید-۱۹ مرتبط هستند. این موضوع توسط مطالعاتی نشان داده شده است که حدود ۳۰ درصد افرادی که در اوج همهگیری برای کووید منفی آزمایش شده بودند، به دلیل استرس مرتبط با کووید دچار اسهال شدند.
در حالی که بسیاری از این ترسها از آن زمان کاهش یافتهاند، همچنان معلوم شده است که میتوانند اسهال را در افراد مبتلا به کووید درازمدت ایجاد کنند.
یک مطالعه منتشر شده در سال ۲۰۲۲ در نشریه گاستروآنترولوژی نشان داد که مشکلات روانی مانند اضطراب و افسردگی به طور مستقل احتمال اسهال و سایر علائم گوارشی را در افراد مبتلا به کووید درازمدت در مقایسه با همتایان بدون مشکلات روانی تا ۶ برابر افزایش میدهد.
داروها
برخی از داروهای تأیید شده برای درمان کووید-۱۹ همچنین میتوانند منجر به اسهال شوند و بالقوه علائم را برای افراد مبتلا به اسهال مرتبط با کووید بدتر کنند.
اسهال یک عارضه جانبی معمول برای داروهای زیر در درمان کووید-۱۹ است:
- اکتمرا (توسیلیزوماب)
- اولومیانت (باریسیتینیب)
- پاکسلووید (نیرماترلویر و ریتوناویر)
اگر تحت درمان برای کووید-۱۹ قرار گرفتهاید، در صورت اسهال یا هر علامت گوارشی دیگری به پزشکتان اطلاع دهید. یک داروی دیگر تأیید شده برای کووید-۱۹ به نام رمدسیویر با اسهال مرتبط نیست.
نظر شما