بانی این مسجد را به فلک بستند

ساخت مسجد قندی محله خانی‌آباد به‌نوعی با صدور فرمان مشروطه گره خورده است؛ همان مسجدی که بانی و واقف آن «سیدهاشم قندی» از بازرگانان پیر و نیک‌نامی است که به بهانه گرانی قند از سوی «علاءالدوله» صدراعظم مستبد قاجار، فلک شد.

همشهری- مریم باقرپور: موضوع به فلک کشیدن سید هاشم قندی، آتش اعتراضات مردمی را چنان تند کرد که شاه قاجار ناچار به 2 تصمیم مهم شد؛ اول عزل صدراعظمش و دوم امضای فرمان مشروطه.

تاجر قند در نایب‌السلطنه

سیدهاشم قندی معروف به تاجر کاشانی، از مشروطه‌خواهانی بود که در انظار مردم شلاق خورد. دوران زندگی او مقارن با سلطنت 4 شاه قاجار یعنی ناصرالدین‌شاه، مظفرالدین‌شاه، محمدعلی‌شاه و احمدشاه قاجار بود. منزلش در بازارچه نایب‌السلطنه قرار داشت و شغلش تجارت بود و از بادکوبه (باکوی امروزی) قند وارد و در سراسر ایران توزیع می‌کرد. او در دوران حیاتش اقدامات خیرخواهانه زیادی کرد و واقف 2 مسجد دیگر، حمام و مدرسه‌ای برای تهرانی‌ها هم بود که میراث وقفی‌اش تاکنون سرپا مانده‌است.

بانی این مسجد را به فلک بستند

لوکیشن فیلمبرداری

ورودی مسجد طاق جناقی آجرچین، از مشترکات معماری بناهای مذهبی قاجار دارد. بنای مسجد روی 9 ستون آجری قرار گرفته و ایوان‌های قرینه جلوه ویژه‌ای به این عمارت مذهبی بخشیده‌اند. مهم‌ترین سبک کاشی‌کاری مسجد «معرق» و «معقل» است و به همین دلیل لوکیشن سریال‌های تلویزیونی و فیلم‌های سینمایی بسیاری بوده است؛ مثلا سکانس ستاد ثبت‌نام و اعزام به جبهه فیلم سینمایی «اخراجی‌ها» ی یک در صحن همین مسجد فیلمبرداری شد. 2 عامل مهم در حفظ بنای این مسجد نقش داشته است؛ نخست معماری صحیح که بنا را از نم، رطوبت و آسیب‌های جدی دور نگه داشته و دوم تولیت‌های دلسوز در ادوار مختلف و عِرق اهالی به دایر نگه داشتن مسجد قدیمی محله‌شان. روی سردر مسجد در قاب کاشی‌کاری گل و بوته با زمینه سفیدرنگ و سبک معرق تاریخچه شناسنامه ثبت شده است.