اچآیوی این کار را با ورود به نوعی از سلولهای لنفاوی به نام «سلولهای T کمکی» (Helper T Cells) -که همچنین سلولهای CD4 نامیده میشوند و خودشان بخشی از دستگاه ایمنی هستند، انجام میدهند.
اچآیوی با پنهان شدن درون سلولهای CD4 مانع از آن میشود که دستگاه ایمنی آن را پیدا و نابود کند. سپس این ویروس از خود کپیهایی میسازد تا بتواند سلولهای دیگر را آلوده کند.
اچآیوی چگونه وارد بدن میشود؟
ویروس ایدز زمانی میتواند وارد بدن یک فرد سالم شود که مایعات خاص بدن یک فرد مبتلا به اچآیوی یا اچآیوی مثبت بتواند وارد جریان خون فرد سالم شود.
این انتقال میتواند از طریق این روشهای انجام شود.
- آمیزش جنسی بدون کاندوم
- استفاده مشترک از سرنگ یا سوزن
- انتقال از مادر به جنین یا نوزاد در حین بارداری، زایمان یا شیردهی.
اچآیوی کدام بخش بدن را میتواند آلوده کند؟
اچآیوی میتواند دستگاه ایمنی ما را آلوده میکند. این بخشی از بدن ماست که از ابتلای ما به بیماری جلوگیری میکند. اچآیوی نوعی از سلول خونی سفید را در دستگاه ایمنی ما به نام سلول T کمکی یا سلول CD4 را آلوده میکند. این سلولها با مبارزه با عفونتها و بیماریها ما را سالم نگه میدارند. بااینحال، اچآیوی در داخل این سلولها پنهان میشود و بدن را فریب میدهد تا دستگاه ایمنی نتواند آن را پیدا و نابود کند.
چگونه اچآیوی در سراسر بدن انتشار پیدا میکند؟
اچآیوی نمیتواند به تنهایی تکثیر شود، بنابراین باید وارد این سلولها شود تا بتواند از خود کپی بسازد.
ابتدا، ویروس خود را به یک سلول T کمکی متصل میکند و با آن ادغام میشود (به آن میپیوندد). سپس کنترل دیانای (ماده ژنتیکی) سلول را به دست میگیرد، در داخل سلول از خود کپی میسازد و درنهایت شمار بیشتری از ذرات ویروسی اچآیوی از این سلول آلوده به درون خون آزاد میشود.
اچآیوی چه تأثیری بر بدن میگذارد؟
اچآیوی دفاعهای طبیعی بدن را ضعیف میکند و با گذشت زمان به دستگاه ایمنی آسیب میرساند.
تأثیر اچآیوی بر بدن بستگی به سلامت کلی فرد دارد مانند:
- سرعت تشخیص بیماری
- سرعت شروع درمان ضد ویروسی با داروهای ضد رترو-ویروس (Antiretroviral drugs)
- پایبندی مداوم به درمان
پس از عفونت با اچآیوی ممکن است برخی از افراد علائمی را بروز دهند و در گروهی دیگر علائمی بروز نمیکند.
درمان چگونه از پیشرفت اچآیوی به ایدز (نشانگان نقص ایمنی اکتسابی) جلوگیری میکند؟
درمان ضدویروس اچآیوی شامل چندین نوع دارو از رده داروهای ضد رترو-ویروسی است. (اچآیوی نوعی رترو-ویروس شمرده میشود)
هر دارویی در مجموعه چند دارویی که برای بیماران تجویز میشود، مرحله متفاوتی از چرخه زندگی اچآیوی را هدف قرار میدهد. بهعبارتدیگر، برای کنترل تکثیر اچآیوی لازم است که از شیوههای گوناگون به طور همزمان استفاده کرد.
اگر این داروها به درستی مصرف شوند، دستگاه ایمنی را سالم نگه میدارد و از بروز بیماری (یعنی ایدز یا نشانگان نقص ایمنی اکتسابی) جلوگیری میکنند.
در این وضعیت تکثیر ویروس مهار میشود و حتی ممکن است آزمایش خون بیمار از لحاظ ویروس ایدز هم منفی شود. با داروهای کنونی در اغلب افراد اچآیوی مثبت پس از شش ماه درمان دارویی میزان ویروس در خون به حد غیرقابلشناسایی میرسد. در گروهی از بیماران ممکن است مدت بیشتری طول بکشد تا ویروس از خون ناپدید شود.
اما بیمار به طور کامل علاج نمیشود، چراکه در صورت قطع کردن داروها دوباره تکثیر ویروس از سر گرفته میشود و آزمایش بیمار مثبت میشود. بنابراین بیمار اچآیوی مثبت باید تا مدت نامحدودی به مصرف داروها ادامه دهد
چرخه تکثیر یا چرخه زندگی اچآیوی را میتوان به هفت مرحله تقسیم کرد و داروهای درمانکننده اچآیوی هم یکی از این هفت مرحله چرخه زندگی ویروس را مختل میکنند.
چرخه زندگی ویروس ایدز
کل چرخه زندگی اچآیوی در یک سلول درگیر فعال تنها یکی دو روز طول میکشد. اما برخی سلولها ممکن است به طور پنهان آلوده شوند، به این معنی که اچآیوی بالقوه میتواند برای سالها در آنها بدون تولید ذرات ویروس جدید باقی بماند. ویروسهای نهفته در این سلولها هر زمانی ممکن است فعال شوند و ذرات ویروسی جدید تولید کنند.
۱- اتصال: ااچآیوی جزء گروهی از ویروسها به نام رترو-ویروسها قرار میگیرد. از بین بردن این ویروسها دشوار است زیرا آنها به عنوان بخشی از چرخه حیات خود با دیانای سلول میزبان یکپارچه میشوند.
ویروس در اولین مرحله حیاتش به گیرندههای روی سطح سلولهای CD4 متصل میشود. سلولهای CD4، که به آنها سلولهای T کمککننده هم گفته میشود، نوعی از سلولهای سفید خون هستند که به سایر سلولهای ایمنی هشدار میدهند که عفونتی در بدن وجود دارد.
۲- ادغام: اچآیوی یک ویروس پوششدار است، به این معنا که اطلاعات ژنتیکی آن توسط یک پوسته پروتئینی و یک لایه لیپیدی به نام پوشش محافظت میشود.
هنگامی که اچآیوی به گیرندههای روی سلولهای CD4 متصل میشود، با استفاده از یک گلیکوپروتئین به نام GP120 فرایند ادغام پوشش خود را با غشای سلول CD4 آغاز میکند. گلیکوپروتئینها مولکولهایی هستند که از زنجیرههای کربوهیدرات و پروتئین تشکیل شدهاند.
ادغام با غشای سلولهای CD4 به ویروس اجازه ورود به سلول را میدهد.
۳- - نسخهبرداری معکوس: نسخهبرداری معکوس فرایند تبدیل اطلاعات ژنتیکی به شکل آرانای (RNA) به دیانای (DNA است. آرانای و دیانای حاوی اطلاعات ژنتیکی مشابهی هستند، اما از نظر ساختاری متفاوتاند. آرانای معمولاً از یک زنجیره بلند اطلاعات ژنتیکی تشکیل شده است، درحالیکه دیانای از دو رشته تشکیل شده است.
ویروس با آزاد کردن آنزیم نسخهبردار معکوس ((RT، آرانای خود را به دیانای بدل میکند. این فرایند به اطلاعات ژنتیکی ویروس اجازه ورود به هسته سلول CD4 را میدهد.
۴- یکپارچهسازی: هنگامی اچآیوی آرانای خود را به دیانای تبدیل کرد، آنزیم دیگری به نام اینتگراز (Integrase) را به درون هسته سلول CD4 آزاد میکند. ویروس از این آنزیم برای ترکیب دیانای خود با دیانای سلول CD4 استفاده میکند.
در این نقطه، عفونت همچنان به عنوان عفونت پنهان در نظر گرفته میشود و حتی با آزمایشهای حساس آزمایشگاهی نیز دشوار برای تشخیص است.
۵- تکثیر: ازآنجاییکه اچآیوی اکنون در دیانای سلول CD4 یکپارچه شده است، میتواند از ماشینآلات آن سلول برای تولید پروتئینهای ویروسی استفاده کند. در این مدت، میتواند مواد ژنتیکی بیشتری (آرانای) نیز تولید کند. این دو مورد به آن اجازه میدهد ذرات ویروسی بیشتری ایجاد کند.
۶- مونتاژ: پروتئینها و آرانای جدید در مرحله مونتاژ اچآیوی به غشای سلول CD4 فرستاده میشوند و ویروسهای نابالغ اچآیوی را تشکیل میدهند. این ویروسها در شکل فعلی خود واگیر نیستند.
نظر شما