این جملات را مرد جوان خطاب به یکی از کاندیداهای ریاستجمهوری و در میان تشویق و تایید همشهریانش بر زبان میآورد.
او یکی از کسانی است که همچون دهها شهروند اهوازی که در تماس با روزنامه همشهری از کیفیت آب این شهر گلایه دارند، نسبت به کیفیت آب شرب اهواز اعتراض دارد؛ کیفیتی که بیشتر مردم این شهر را ناچار به استفاده از آبهای بطری کرده است؛
هرچند مسئولان شرکت آب و فاضلاب اهواز منکر این قضیه باشند و خبر درج شده در صفحه محیطزیست همشهری را تکذیب کنند: «تصفیهخانههای آب اهواز، بهرغم برداشت آبهای سطحی و مشکلات عدیده مربوط به کیفیت آب رودخانه کارون با تکیه بر کنترل بهینه فرایند و اتخاذ تدابیر خاص در مواجهه با افت کیفیت رودخانه، همواره آبی سالم و با کیفیت کاملا مطلوب را تامین نموده و بهصورت روزانه تحت کنترل و آنالیز کیفی قرار داده است.»
افزایش آلودگی و به تبع آن کاهش کیفیت آب کارون که در متن ارسالی برای همشهری به آن استناد شده است موضوعی است که از سوی کارشناسان نیز مورد تایید قرار میگیرد: عوامل طبیعی همچون خشکسالی و توفانهای گرد و غبار و همچنین عوامل مصنوعی مختلف از جمله تخلیه فاضلاب شهری، صنعتی و کشاورزی بدون تصفیه مناسب در رودخانه از دلایل افت کیفیت آب کارون و آب آشامیدنی شهر اهواز است.
دکتر مهران افخمی در گفتوگو با همشهری چنین میگوید. به گفته این کارشناس محیطزیست، ورود فاضلاب خانگی به کارون موجب بالا رفتن بار میکروبی است، فاضلاب کشاورزی املاح آب را افزایش میدهد و فاضلاب صنعتی که به کارون میریزد موجب ورود سموم و برخی فلزات سنگین به آب این رودخانه میشود.
اما صرفنظر از مسئولیت شرکت آب و فاضلاب در جلوگیری از ورود فاضلاب تصفیهنشده به رودخانه کارون، این سؤال مطرح است که چرا حین تصفیه آب کارون برای ورود به شبکه آب، کیفیت آب به حد لازم و استاندارد نمیرسد؟
دکتر افخمی در پاسخ به این سؤال میگوید: محلهای برداشت آب شرب از رودخانه معمولا مناسب نیست؛ ضمن اینکه لازم است تا سیستمهایی برای کاهش آلودگی آب رودخانه وجود داشته باشد که وجود ندارد.
شوری من از تو
سازوکار برای کاهش میزان شوری آب، از جمله مواردی است که به اعتقاد افخمی در تصفیهخانههای آب اهواز وجود ندارد: آب که از تصفیهخانه خارج میشود نه تنها میزان شوری آن کم نشده، بلکه کلرزنی باعث میشود تا حدی شوری آب افزایش یابد.
این کارشناس با اشاره به اینکه در کشورهای حاشیه خلیجفارس آب دریا با شوری 40 تا 50هزار میکرو ماوس بر سانتیمتر را به آب آشامیدنی تبدیل میکنند، میگوید: شوری آب کارون در حد 2500 تا 3000 میکرو ماوس بر سانتیمتر است، اما همین آب را نمیتوانیم به آبی مناسب برای نوشیدن مردم تبدیل کنیم.
«یکی از دلایل بروز نارضایتی عمومی افزایش میزان املاح در تنها منبع تامین آب شرب اهواز یعنی رودخانه کارون و ایجاد طعم لب شور بوده که بهدلیل شرایط خشکسالی حادث گردیده و تاثیر عمدهای در شکایات مردمی به همراه داشته است.
شرکت آب و فاضلاب اهواز بهصورت روزانه و مستمر میزان هدایت الکتریکی رودخانه کارون را از بالادست شهرستان اهواز تا مقطع تصفیهخانههای آب شهری اندازهگیری و ثبت نموده و بلافاصله پس از افزایش میزان هدایت الکتریکی آب رودخانه، مراتب به مسئولان ذیربط برای افزایش دبی رودخانه کارون اعلام میگردد.»
بهنظر میرسد با وجود این تمهیداتی که مسئولان شرکت آب و فاضلاب انجام دادهاند، کیفیت آب اهواز و شوری آن همچنان در حدی است که بسیاری از شهروندان اهوازی آب این شهر را غیرقابل شرب میدانند.
دکتر افخمی در این زمینه میگوید: طبق استانداردهای اعلام شده از سوی سازمان جهانی بهداشت، میزان هدایت الکتریکی آب شرب باید 800میکرو ماوس بر سانتیمتر باشد که البته در استانداردهای دیگر این عدد تا 1500 هم ذکر شده است، اما اگر این عدد بالاتر از 2000 باشد شوری آب حس میشود که این عدد در آب اهواز معادل شوری آب کارون (2500 تا 3000) است.
نبود سرمایهگذاری مناسب برای تجهیز تصفیهخانه شهر به سیستمهای جدید و استفاده از سیستم تصفیه فیزیکی و نهایتا کلرزنی مشکلی است که دکتر افخمی به آن اشاره میکند.
با این اوصاف اما این کارشناس نسبت به سلامت این آب از نظر میزان بار میکروبی اطمینان میدهد: کلرزنی باعث میشود آب از نظر میکروبی مشکلی نداشته باشد، هرچند که وقتی آب آلودگی اولیه زیادی دارد ناگزیر میزان کلر مورد استفاده زیاد است و همین کلر زیاد ممکن است عوارضی داشته باشد.
بوی بد آب و مزه نامتعارف آن از دیگر مشکلاتی است که در اثر استفاده از کلر زیاد و گاهی وجود عواملی چون جلبکها در آب بروز میکند؛ عواملی که به گفته افخمی تنها درصورت استفاده از سیستمهای جدید تصفیه آب و سرمایهگذاری مناسب در این زمینه و البته جلوگیری از ورود فاضلاب به کارون، حذف میشوند.