و یا به یکی از روزنامه‌ها و مجلات محلی این استان نگاهی بیندازید؛ آن وقت است که با جملاتی همچون «درمان قطعی اعتیاد 5 تا 7 روزه، درمانی بدون برگشت»، «دیگر نگران کوتاهی قد خود نباشید؛ افزایش 15 سانتی قد در 2 ماه- 100 درصد تضمین»، «کاشت موی طبیعی قابل رشد، بدون درد و خونریزی، با پذیرش کلیه بیمه‌ها»، «10 سال جوانتر شوید، رفع کامل سفیدی مو طی 2 هفته» و «قسمت‌های لاغر و گود صورت را در کوتاهترین زمان پر کنید» و... روبرو می‌‌شوید.
اما چند درصد از این تبلیغات واقعی است و آیا صاحبان آن به آنچه گفته‌اند پایبندند و چند درصد از آنها هدفی جز جلب توجه مخاطب ندارند؟
«معصومه. ج» تهرانی ساکن شیراز از جمله افرادی است که فریب یکی از موسسات تبلیغاتی غیرمجاز برای لاغری را خورده است. میگوید: «6 ماه پیش یکی از مجلات را مطالعه می‌‌کردم یک آگهی توجه‌ام را جلب کرد. در آن آگهی آمده بود که این موسسه قادر است به وسیله روش‌های تضمینی زیر‌نظر پزشکان مجرب، وزن افراد را در هر ماه 10 تا 15 کیلو کاهش دهد. از این‌رو با این موسسه تماس گرفتم.»
وی میافزاید: «زمانی‌که به این موسسه مراجعه کردم تعدادی قرص‌های سبز رنگ گیاهی و یک رژیم سخت غذایی به من دادند؛ بعد از خوردن قرص‌ها بعد از 2 هفته 4 کیلو وزن کم کردم اما از آن به بعد دچار بیماری زخم معده شدم.»
علی جلالی 44 ساله هم که برای کاشتن مو به یکی از این موسسات غیرمجاز در شیراز مراجعه کرده است، میگوید: «با خواندن مطالب زیادی در مورد کاشت مو تصمیم گرفتم تا مو بکارم به‌همین دلیل هم به یکی از مراکزی که آگهی مجلل‌تری داشت سر زدم و با پرداخت هزینه هنگفتی تن به این عمل دادم.
اما الان بعد از یکسال حتی یک دانه مو هم از آن موهای کاشته شده روی سرم نیست.»
وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در این‌باره میگوید: «بعضی آگهی‌های پزشکی مصداق کلاهبرداری و اغواگری هستند حتی در بسیاری موارد برخی افراد ناآگاه از سودجویی عده‌ای با مراجعه به این‌گونه مراکز متحمل زیان‌های جسمی نابهنجاری در اعضای بدن شده‌اند هرچند که سازمان نظام پزشکی مسئول رسیدگی به این تخلف‌هاست اما به این موضوع توجه کافی نمی‌شود.»
این در حالی است که مدیر درمان دانشگاه علوم پزشکی شیراز در مصاحبه‌ای از برخورد با صاحبان آگهی‌های غیرمجاز پزشکی در رسانه‌ها خبر می‌‌دهد و میگوید: «براساس دستور نظام پزشکی هرگونه تبلیغات غیرقانونی از جمله آگهی‌های رسانه‌ای بدون استعلام علوم پزشکی و اطلاع کارشناس نظارت بر درمان تخلف بوده و براساس ماده 11 تعزیرات حکومتی و تشخیص رای قاضی برای متخلفان این گونه آگهی‌ها پیگردهای قانونی منظور می‌‌شود.»
حسن حیدری میافزاید: «منظور از تبلیغ یا آگهی، انتشار هرگونه اعلانی است که از طریق رسانه‌های عمومی و خصوصی دیداری و شنیداری از قبیل رادیو، تلویزیون، شبکه‌های ماهواره‌ای، مطبوعات، سینما، اینترنت، شبکه‌های صوتی و تصویری سازمانی و تولیدات چاپی مانند برگه‌های کاتالوگ، بروشور، دفترچه‌های راهنما، بسته‌بندی، برچسب، کارت ویزیت و نیز بیلبورد، نمایشگاه، اسلاید، بانک‌های اطلاعاتی و نظایر آنها برای معرفی مواد، کالاها و خدمات صورت گیرد.
از آن گذشته صاحبان حرف پزشکی و وابسته پزشکی اعم از اشخاص حقیقی و حقوقی و موسسات پزشکی پس از اخذ پروانه‌های لازم، برای تبلیغ خدمات مربوطه موظف به اخذ مجوز کتبی از سازمان نظام پزشکی‌هستند.»
وی تاکید می‌‌کند: «اعضای سازمان نظام پزشکی، در آگهی صرفاً می‌‌توانند نام، نام‌خانوادگی، تخصص، نشانی محل کار، درجه دانشگاهی، عناوین مندرج در پروانه مطب یا دفتر کار، شماره تلفن، وب سایت و ایمیل خویش به علاوه خدماتی که طبق مجوز مراجع قانونی ارائه آنها توسط فرد مورد‌نظر مجاز است را جهت اطلاع‌رسانی درج کنند، اما استفاده از اشکال یا عناوین اضافی غیرمجاز در آگهی ممنوع است.»
اصغری یکی از‌شهروندان شیرازی در مصاحبه تلفنی با همشهری در این‌باره میگوید: «در یک نشریه دولتی که در هواپیما توزیع می‌‌شد تبلیغاتی را دیدم که واقعا شرم‌آور است،
عکس‌های آن دیدنی بود. واژه‌ها و عبارات دروغ در آن به وفور به چشم می‌‌خورد. باید سازمان نظام پزشکی هر‌چه سریع‌تر به این موضوع رسیدگی کند زیرا نظارت بر این قضیه بر اساس قانون وظیفه اختصاصی سازمان نظام پزشکی است. »
این در حالی است که مهرداد شریفی، مدیر درمان دانشگاه علوم پزشکی شیراز از تخلفات پزشکی و صدور پرونده‌های متعدد در این خصوص خبر می‌‌دهد و میگوید: «مجموع تخلفات پزشکی سال گذشته یک‌هزار و 346 مورد گزارش شده است که از این تعداد 558 مورد تخلف بهداشتی، 391 مورد تخلف درمانی، 68 مورد تخلف دارویی و 329 مورد مربوط به تخلفات غذایی بوده است.»
اما با تمام این سختگیری‌ها باز هم شاهد رقابت تنگاتنگ موسسات و سالن‌های زیبایی و درمانی غیرمجاز هستیم که گاه سودهای کلانی به جیب می‌‌زنند.
دکتر کامران باقری لنکرانی در این زمینه میگوید: «تنظیم دستور‌العمل‌های مربوط به تبلیغات امور پزشکی، بهداشتی و آرایشی بر‌عهده سازمان نظام پزشکی است اما متاسفانه وضعیت مناسبی در این زمینه نداریم به‌طوری که گاهی از دیدن بعضی تبلیغات پزشکی نیز احساس شرم می‌کنم.»
یک مدیر روزنامه‌ای محلی در شیراز که نمی خواهد نامش فاش شود، میگوید: «در قانون جذب آگهی در رسانه‌ها باید برای چاپ تبلیغات در روزنامه، مجوز و پروانه فعالیت پزشکان رویت شود ولی از آنجایی که معمولا فرصت کمی برای جذب آگهی وجود دارد، این اتفاق صورت نمی‌گیرد.»
نظارت با نظام پزشکی
یک کارشناس حقوقی نیز در این‌باره میگوید: «براساس بند ب ماده 3 قانون تشکیل سازمان نظام پزشکی، امر نظارت بر تبلیغات پزشکی و امور مرتبط با سلامت مردم به سازمان نظام پزشکی واگذار شده است که با تصویب دستورالعمل موضوع این قانون در شورای‌عالی سال 87، سازمان به نحو جدی‌تری وارد این حوزه شده است تا با اعمال نظارت صحیح و دقیق، جلوی برخی سودجویانی که وارد این عرصه شده‌اند و با تبلیغات نادرست، اسباب گمراهی و ایجاد مشکل برای مردم را فراهم می‌‌سازند، گرفته شود.»
