اما قدرت سلولهای بنیادی در تبدیل شدن به انواع سلولها در بدن انسان باعث شده تا بتوان به امکان درمان کامل دیابت با این سلولها فکر کرد. البته کاری که اخیراً دانشمندان در مورد سلولهای بنیادی و درمان دیابت کردهاند، باعث شده که این رویا بیشتر به واقعیت نزدیک شود. چون دانشمندان موفق شدهاند از سلولهای بنیادی مغز استخوان انسان برای ترمیم سلولهای معیوب لوزالمعده موش که مسئول تولید انسولین هستند، استفاده کنند.
یک تیر و دو نشان
دانشمندان دانشگاه تولین نیواورلئان آمریکا بعد از درمان دیابت موشها با کمک سلولهای بنیادی امیدوارند که بتوان از این روش برای درمان دیابت در انسان استفاده کرد.
این دانشمندان موفق شدند، موشهای مبتلا به دیابت را که دارای قند خون بالا بوده و کلیههایشان در اثر دیابت صدمه دیده بود، درمان کنند. در این روش درمانی، سلولهای بنیادی به گروهی از موشها تزریق شد و بعد از 3 هفته معلوم شد که بدن آنها در مقایسه با سایر موشها انسولین بیشتری تولید میکند و سطح قند خون آنها کاهش یافته است. سلولهای بنیادی همان سلولهای در مرحله اولیه رشد هستند که قابلیت تبدیل شدن به هر نوع بافت بدن را دارند.
علاوه بر اصلاح میزان قند خون این موشها، بعد از تزریق سلولهای بنیادی، روند تخریب کلیه این موشها که ناشی از بیماری دیابت بود، هم متوقف شد. یعنی تزریق سلولهای پایه باعث شد، روند تخریب گلومرولی ناشی از دیابت متوقف شود.
گلومرول ساختمانی در کلیه است که خون را تصفیه میکند. البته اینکه چرا تخریب کلیههای این موشها متوقف شده است، سئوالی است که در پاسخ به آن دکتر داروین پراکاپ، استاد دانشگاه تولین و سرپرست این تحقیق، میگوید: «مطمئن نیستیم چرا کلیهها بهبود یافتند: به خاطر اینکه قند خون پایینتر بود یا به خاطر اینکه سلولهای انسانی به ترمیم کلیه کمک کردند؟ اما گمان میکنیم که سلولهای انسانی باعث ترمیم کلیه شده باشد تقریباً به همان صورت که باعث ترمیم سلولهای تولید کننده انسولین در لوزالمعده میشود.»
گام بعدی، انسان
گروه تحقیقاتی دانشگاه تولین قصد دارند، در گام بعدی این تحقیقات را روی انسان آزمایش کنند.
دکتر پراکاپ در این باره میگوید: «پزشکان آن دسته از بیماران دیابتی را که کلیه آنها به تدریج در حال از کار افتادن است انتخاب خواهند کرد. آنها تعیین میکنند که آیا تزریق مقدار زیادی سلول پایه استخراج شده از بدن بیمار به خود بیمار باعث پایین آمدن قند خون، افزایش ترشح انسولین در لوزالمعده و بهبود عملکرد کلیه می شود یا نه.»
به طور متوسط حدود 5 یا 6 درصد از هر جامعهای دچار بیماری دیابت است که بر این اساس حدود 3 الی 4 میلیون نفر از مردم ایران دیابت دارند. از این بین حدود 10 درصد از دیابتیهای یک جامعه دچار دیابت نوع یک هستند که باید از ابتدا برای کنترل قند خون خود از انسولین استفاده کنند. نکته بسیار مهم در مورد دیابت عوارض آن است.
چرا که با وجود پیشرفتهای بسیار در کنترل دیابت هنوز شایعترین علت نارسایی مزمن کلیه و شایعترین علت نابینایی در جهان، دیابت است. بنابراین یافتن درمانی کامل برای این بیماری شایع میتواند جلوی بسیاری از این عوارض را بگیرد.