همشهری آنلاین-بهاره خسروی : منصوره اتحادیه در خانه معروف سریال دایی‌جان ناپلئون که آن زمان متعلق به رحیم اتحادیه، پدربزرگ او، بود متولد شد. مادرش هما فرمانفرمائیان، نوه عبدالحسین فرمانفرما، و پدرش علی اتحادیه، پسر رحیم اتحادیه، از تجار معروف تهران، بود و مادبزرگش دختر مظفرالدین‌شاه قاجار بود. دوران کودکی این بانوی پژوهشگر با جنگ جهانی دوم و اشغال ایران همزمان بود و در آن سال‌ها معلم سرخانه داشت.
قصه‌های خواندنی تهران را اینجا دنبال کنید
بنا بر روایت همایون عبدالرحیمی، تهران‌پژوه، منصوره اتحادیه علاوه بر معلم سرخانه در مدارس کیهان، ژاندارک و انوشیروان دادگر هم درس خواند اما خیلی زود برای ادامه تحصیل در مقطع متوسطه همراه برادرش به انگلستان رفت و از دانشگاه ادینبورگ سال ۱۳۳۵شمسی فوق‌لیسانس تاریخ گرفت و بعد از بازگشت به سرزمین مادری، سال ۱۳۴۷ شمسی در دانشگاه تهران به‌عنوان مربی فعالیتش را شروع کرد. او سال ۱۳۵۹ مدرک دکترایش را هم از همین دانشگاه دریافت کرد.»
به گفته عبدالرحیمی، بانو اتحادیه در خانه‌های مهم تهران مانند اتحادیه، قوام‌السطنه و ... زندگی کرده است و علاوه بر آن داشتن پشتوانه تاریخی خانوادگی، به خوبی باخم و چم تاریخ تهران آشناست. او در یکی از مصاحبه‌هایش می‌گوید: «شانس بزرگ و مهم زندگی من این است که به آرشیو اسناد خانوادگی که بخش عظیمی از آن متعلق به خانواده همسرم، نظام مافی، و خانواده مادری که نوه دختری فرمانفرما بود، دسترسی پیدا کردم. بیشتر این اسناد عریضه و نامه‌های محلی خطاب به حکومت است که مردم از گرفتاری‌های خود از فلان قصبه، ده و شهر برای حاکم می‌نوشتند، شکایت داشتند و رسیدگی حاکم را می‌خواستند. همین ماجرا علاقه‌ام را به ثبت اسناد تاریخ اجتماعی بیشتر کرد.»
چنین بود که منصوره اتحادیه سال ۱۳۶۲ برای توسعه و گسترش فعالیت‌های علمی و تاریخی‌اش نشر تاریخ ایران را راه‌اندازی کرد و این مؤسسه همچنان فعال است. کتاب‌های تاریخ غفاری با همکاری سیروس سعدوندیان، خاطرات و اسناد حسینقلی‌خان نظام‌السلطنه مافی، گزیده‌ای از مجموعه اسناد عبدالحسین میرزا فرمانفرما با همکاری سیروس سعدوندیان، نامه‌های یوسف مغیث‌السلطنه، سیاق عشیرت در عصر قاجاریه، آمار دارالخلافه تهران: اسنادی از تاریخ اجتماعی تهران در عصر قاجار، خاطرات تاج‌السلطنه با همکاری سیروس سعدوندیان، اینجا طهران است...:مجموعه مقالاتی درباره طهران ۱۳۴۴ـ ۱۲۶۹ه. ق از جمله کتاب‌های این تهران‌پژوه در حوزه هویت تاریخ اجتماعی تهران است که عبدالرحیمی از آنها یاد می‌کند.
نظر شما