به گزارش همشهری‌آنلاین، ۹۰ درصد منابع آبی کشور در بخش کشاورزی مصرف می‌شود. سال‌ها تلاش وزارت نیرو در دولت‌های مختلف برای بستن چاه‌های غیرمجاز و جلوگیری از اضافه برداشت آب از منابع زیرزمینی باعث نشده تا به نقطه مطلوب برسیم چه اینکه فیروز قاسم‌زاده، سخنگوی صنعت آب ایران به تازگی فاش کرده که ۱۱ هزار چاه مجاز کشاورزی با مصرف بیش از الگو در سال جاری شناسایی شده و ۱۵ درصد از برداشت آب‌های زیرزمینی مربوط به چاه‌های غیرمجاز است. به حکم قانون وزارت نیرو وظیفه دارند جلوی اضافه برداشت چاه‌های دارای پروانه را بگیرد و چاه‌های غیرمجاز را ببندند.
از سال گذشته دولت سیزدهم سیاست جدیدی را در پیش گرفت و وزارت نیرو تصمیم گرفت تا با یک پیامک، به کشاورزان هشدار دهد که اضافه بر سقف تعیین شده در پروانه چاه آب برداشت نکنند. به همین منظور برق چاه‌های درگیر چاه‌های اضافه برداشت قطع شد. نتیجه چه بود. سخنگوی صنعت آب می‌گوید: سال گذشته حدود ۵۰ هزار مشترک چاه‌های کشاورزی شناسایی شدند که میزان مصرف آب از پروانه بهره برداری آنان بیشتر بود و برای ۲۰ درصد از این مشترکان محدودیت اعمال شد و با پیگیری‌های صورت گرفته، الگوی مصرف و منصوبات کشاورزی اصلاح شد.
او افزود: در دولت سیزدهم برای دو سال ۱۴۰۳ و ۱۴۰۴ برنامه‌ریزی صورت گرفت تا میزان برداشت منابع آبی توسط چاه‌های غیرمجاز مدیریت شود و در نهایت به سمت حذف کامل این عدد حرکت کنیم.
چه کار باید کرد؟
کارشناسان می‌گویند: باید سالانه ۱۴.۷ درصد از میزان برداشت آب از سفره‌های زیرزمینی کم شود و حتی اگر همه چاه‌های غیرمجاز مسدود شود، تنها ۶.۸ درصد از برداشت آب کاسته می‌شود. برای رسیدن به نقطه مطلوب لازم است تا ۷.۹ واحد درصد هم از میزان برداشت آب چاه‌های غیرمجاز کم شود که البته سخت است و حتی اعتراض کشاورزان را به همراه داشته است اما در دولت سیزدهم با تعامل صورت گرفته این اعتراض‌ها به حداقل رسیده و آنها با سیاست دولت از جمله نصب کنتور هوشمند بر روی چاه‌های برقی، کاهش برداشت تا میزان تعیین شده در پروانه، اصلاح پروانه‌ها مطابق با تغییر و تحولات اقلیمی همراه شده‌اند اما یک اقدام مهم مانده که کمتر جدی گرفته می‌شود. آن اقدام اصلاح الگوی کشت است که هرچند ۲ سال پیش کلید آن زده شد اما گزارشی از وضعیت پیشرفت اجرایی آن منتشر نشده است. برخی گزارش‌ها نشان می‌دهد که این طرح به خوبی اجرا نشده چرا که آمارها بیانگر این است که ۳۵ درصد چاه‌های برقی در حد مجاز و ۳۵ درصد دیگر تا ۲ برابر حد مجاز آب برداشت می‌کنند، ۲۰ درصد از چاه‌ها بیش از ۳ برابر و همچنین ۱۰ درصد دیگر نیز تا ۱۰ برابر حد مجاز به صورت سالانه از سفره‌های آب زیرزمینی آب برداشت می‌کنند.
نظر شما