حمیدرضا رسولی- همشهری آنلاین: ادای نذر از سال های دور با برپایی مراسم آیینی و مذهبی در ری و قریه های اطراف آن عجین بوده است. اهالی ری معمولا در مناسبت های مذهبی مثل عاشورا و تاسوعای حسینی وارد صحنه می شدند و در برپایی مراسم مشارکت می کردند تا نذرشان را ادا کنند و حاجت روا شوند. این سنت ریشه در فرهنگ و سبک زندگی اهالی ری دارد.
خواندنی‌های بیشتر را اینجا دنبال کنید
طبق روایت های مکتوبی که از تاریخچه برپایی تعزیه در ری نقل می شود، عده ای از اهالی در دهه اول محرم مسئولیت تجهیز گروه‌های تعزیه‌خوان را بر عهده می گرفتند و نذر می کردند در برپایی این مراسم مشارکت داشته باشند. محمدابراهیم محمدباقر، از تعزیه‌خوان‌های قدیمی ری، معتقد است که نذر اهالی ری برای مشارکت در برپایی مراسم تعزیه را به چند بخش باید تقسیم کرد: «از سال‌های قدیم رسم بر این بود که اسب های تعزیه را از میدان تره‌بار شوش به ری می آورند تا مراسم تعزیه تاسوعا و عاشورایی حسینی برپا شود. عده ای که از تمکن مالی برخوردار بودند هزینه انتقال اسب ها از میدان تره‌بار شوش تا ری را که مبلغ قابل توجهی بود پرداخت می کردند و اسب ها با گاری های مخصوص به گروه‌های تعزیه تحویل داده می شد. در آن سالها تعدادی اسب از اطراف ورامین می آورند که این اسب ها صاحب داشتند و نذر می کردند مالشان در دهه اول محرم یا در روزهای تاسوعا و عاشورا در گروه‌های تعزیه مورد استفاده تعزیه‌خوان ها قرار بگیرند. شرط آنها این بود که فقط اولیاخوانی که نقش حضرت ابوالفضل (ع) را بازی می کند سوار اسبشان شود.»
تزیین اسب ها و شترها هم بخش مهم و البته دشواری از کار گروه‌های تعزیه در ری بود؛ در این مورد هم عده ای برای ادای نذر وارد صحنه می شدند. این عده را جمعی از بانوان باسلیقه ری تشکیل می دادند که در خیاطی مهارت داشتند و در دهه اول محرم هنرشان را نذر فعالیت در گروه‌های تعزیه می کردند. محمدباقر در این باره می گوید: «تزیین اسب و شترها در تعزیه مقوله بسیار مهمی است و از یک سبک و شیوه مشخصی پیروی می کند. بنا بر این هر کسی نمی توانست چنین کاری را انجام بدهد. عده ای بانوان مومن ری که نذر داشتند، در دهه اول محرم، به‌خصوص در روزهای تاسوعا و عاشورا، به تکیه های معروف ری می رفتند و اسب ها و شترها را با پارچه های مخصوص تزیین می کردند. آنها باید طوری عمل می کردند که اسب امام حسین(ع) که معمولا سبز می پوشید بین بقیه اسب ها شاخص می شد و اسب شمر هم با پارچه های زرد و قرمز که رنگ های مخصوص نقش اشقیا به شمار می رود، پوشانده می شد. یادم هست که چند دهه قبل بانوی سالخورده‌ای به اتفاق دو پسرش از صفائیه با پارچه های مخصوص می آمدند و از ۵ صبح اسب ها و شترها را برای برپایی تعزیه آماده می کردند.»
یکی از سنت های تعزیه‌خوانی راه انداختن کاروان شتر در کنار دسته های سینه‌زنی بود که در نهایت به ظهر عاشورا و برپایی مراسم تعزیه ختم می شد. محمدباقر می گوید: «باقرآباد ری در سال های قدیم محل زندگی شتردارها بود و شتربان‌های این منطقه در دهه اول محرم یکی از شترهایشان را نذر گروه‌های تعزیه می کردند. بستن افسار شتر هم کار ساده ای نبود که معمولا خودشان انجام می دادند. شترها که تعدادشان به حد نصاب می رسید، کاروان تشکیل می شد و ساربان هم انتخاب می کردند تا کنار دسته های عزاداری حرکت کنند و دست آخر در تعزیه مورد استفاده قرار بگیرند.»
نظر شما