مترو دهلینو - پایتخت هند- دارای 3 خط و 68 ایستگاه است که روزانه 850هزار نفر را جابهجا میکند. دهلی دارای76.7 کیلومتر خط مترو است.
مترو دهلی بعد از کلکته سریعترین سیستم انتقال در هند و ترکیبی از خطوط مختلف است.
مترو دهلی به دلیل اقدامات زیست محیطی جوایز زیادی از سازمانهای مختلف از جمله سازمان ملل، رینا و ایزو دریافت کرده است و در واقع اولین مترو دارای ایزو 14001 است.
در سال 2007 مترو دهلی یکی از پنج سیستم متروهای درآمدزا در جهان بود. در سال مالی 2008 یک صد میلیون دلار درآمد و قبل از پرداخت مالیات 3.98 میلیون دلار سود داشت.
فاز اول عملیات احداث مترو در 24 دسامبر 2002 افتتاح شد.
مترو دهلی اولین بار در سال 1960 در طرح مستر دهلی مطرح و مراحل قانونی آن در قرارداد شرکت مترو در سال 1978 عنوان شد. تصمیم واقعی ساخت مترو مارس 1995 بود. بعد از پشت سر گذاشتن مشکلات قبلی احداث مترو کلکته که به دلایل مختلف سیاسی، فنی و بوروکراسی 12 بار به تاخیر افتاده بود، این بار شرکت مترو باجدیت و اختیار کامل با بکارگیری نیروی انسانی، برگزاری مناقصات و کنترل بودجه کار خود را آغاز کرد.
عملیات فیزیکی اول اکتبر 1998 آغاز شد. صرفنظر از برخی اختلافنظرهای فنی، کار پیشرفت داشت به طوری که 24 دسامبر 2002 فاز اول افتتاح و با سه سال تاخیر به دلیل کمبود بودجه در دسامبر 2005 تکمیل شد.
فاز 1 شبکه، به طول 65.11 کیلومتر (13.01 کیلومتر زیرزمین و 52.10 کیلومتر روی زمین) است.
فاز 2، به طول 128 کیلومتر، 79 ایستگاه و %37 پیشرفت فیزیکی تا سال 2010 به بهرهبرداری کامل میرسد. هم اینک بخشی از آن در حال کار است.
فاز 3، به طول 112 کیلومتر تا سال2015 و فاز 4 به طول 108.5 کیلومتر تا سال2020 به بهرهبرداری خواهند رسید.
با گسترش شهرها شبکه مترو نیز گسترش خواهد یافت و در مجموع 413 کیلومتر طول خطهای مترو دهلی طی سالهای آتی خواهد بود.
دهلی دارای70 قطار در 3 خط و هر قطار شامل 4 واگن سبک از جنس استیل است و ظرفیت 240 مسافر نشسته و 400 مسافر ایستاده را دارد.
قطارها از ساعت 6 بامداد تا 23 هر 4:30 - 3 دقیقه یک بار تردد میکنند. سیستم تهویه و درجه حرارت واگنها بین 22-20 درجه سانتیگراد است. سرعت قطار کمتر از 80 کیلومتر در ساعت و زمان ایستادن در هر ایستگاه 20 ثانیه است.
تمام ایستگاههای مترو به طور دائم با بیش از 1200 دوربین مدار بسته کنترل میشوند. پلیس مترو جهت رعایت قوانین در تمام ایستگاهها حضور دارد. مترو دهلی همچنین جزو معدود متروهای دنیاست که دارای ماموران مترو با لباسهای مخصوص است. تلفنهای داخلی به منظور ارتباط فوری میان مسافران و راننده در هر قطار تعبیه شده است.
هر گونه خوردن، نوشیدن، کشیدن سیگار و جویدن آدامس داخل واگنها ممنوع است. سیستم اعلام خودکار هر ایستگاه به دو زبان هندی و انگلیسی است.
در دهلی امکان خرید بلیت از سه طریق امکانپذیر است:
• کارت هوشمند: که اعتبار آن از آخرین تاریخ استفاده یک سال است. قیمت آن 50 تا 800 روپیه و شامل %10 تخفیف است. برای خرید کارت جدید 50 روپیه باید هزینه کرد. این کارت برای تردد مداوم مناسب است.
• RFID: تنها برای یک بار سفر و در همان روز خرید اعتبار دارد و قیمت آن بسته به مسافت طی شده 6 تا 22 روپیه است. (تأمین امنیت در قرن بیست و یکم RFID)
• توریست کارت: با این کارتها میتوان به صورت نامحدود از مترو در یک مقطع زمانی کوتاه استفاده کرد. توریست کارتها یک روزه و 3 روزه هستند و قیمت آنها به ترتیب 70 و 200 روپیه است.
شاید برایتان جالب باشد که بحث مترو در هند جدی است و در سال 2003 کتابی هم در این مورد به چاپ رسید.