آیا نابوکو می‌تواند رقیب مطمئن و قابل اتکایی برای خط لوله پارس شود؟ دیر هنگامی است که ترکیه با مهم جلوه دادن موقعیت سرزمینی خود نسبت به عبور خطوط انرژی از این منطقه به کشورهای اروپایی، رؤیای تبدیل شدن به راه مطمئن انتقال انرژی به اروپا را در سر می‌پروراند. قرار است خط لوله نابوکو با 3هزار و 300 کیلومتر طول که سالانه حدود 31میلیارد متر مکعب گاز طبیعی را از مسیر ترکیه به اروپا انتقال خواهد داد، از سال 2012 آغاز به‌کار کرده و گاز ترکمنستان، قزاقستان و آذربایجان را به اروپا منتقل کند.
براساس طرح‌های انتقال گاز که در ترکیه طراحی شده‌اند، این کشور قادر خواهد بود 6 تا 7 درصد از مجموع کل نقل و انتقال انرژی در جهان را تا سال2012 به‌خود اختصاص دهد. اما آنچه اکنون فکر ایران و ترکیه را به‌خود مشغول کرده، راه‌اندازی خط لوله‌ای است که از طریق آن گاز ایران به ترکیه و سپس به اروپا منتقل شود. نتیجه این مذاکرات، پیشنهاد احداث خط لوله‌ای موسوم به خط لوله نهم سراسری ایران است که قرار است سالانه 35 میلیارد متر مکعب گاز را از طریق خاک ترکیه به اروپا منتقل کند.
علاوه بر این از طریق این خط لوله روزانه 50 میلیون متر مکعب گاز به ترکیه صادر خواهد شد. باید توجه کرد که آنچه در هر معامله‌ای حرف اول را می‌زند، کسب سود است. بنابراین ایران و ترکیه نیز با هدف دستیابی به مجموعه‌ای از منافع، پیشنهاد احداث خط لوله گاز را مطرح کردند و از آنجایی‌که به‌طور قطع این منافع، تعیین‌کننده مفاد تفاهمنامه است، بنابراین بررسی منافع حاصل از این قرارداد برای هر کدام از این دو کشور ضروری است.
ایران بعد از روسیه صاحب دومین ذخایر گاز جهان است. از همین رو ایران با بررسی گزینه‌های پیش رو دنبال پیدا کردن بهترین گزینه برای فراهم آوردن امکان بهره برداری از منابع گازی خود و انتقال گاز به اتحادیه اروپاست. این امر علاوه بر اینکه امکان صادرات مستقیم گاز به اروپا را فراهم می‌کند، از آنجایی‌که سیاست ایران آن است که کشورهای خریدار گاز ایران باید در بخش بالا‌دستی صنعت نفت نیز سرمایه‌گذاری کنند، امکان پیشرفت و توسعه صنایع بالا‌دستی را نیز فراهم خواهد کرد.یکی از چالش‌های پیش‌روی راه این همکاری، مسئله تقاضای اتحادیه اروپا از گاز ایران است.
با وجود تحریم‌های اعمال شده علیه ایران، انتظار می‌رود اروپا در مورد خرید گاز ایران با فشارهایی از سوی آمریکا مواجه شود. از سوی دیگر مذاکرات ایران، قطر و روسیه برای توسعه سرمایه‌گذاری و تشکیل کارتل گازی به‌عنوان سه قطب بزرگی که 60درصد منابع گازی جهان را دارا هستند، وحشت اتحادیه اروپا را برانگیخته و این احتمال وجود دارد که این مسئله بر آینده مبادلات گازی بین ایران و اروپا تاثیر منفی داشته باشد.
