آیا می‌دانید بیشترین عامل تصادفات، نقص‌فنی خودروهاست؟ حالا اگر بگوییم این 2مورد یعنی آلودگی هوا و ایمنی خودروها با همکاری شهرداری و پلیس بهطور چشمگیری کاهش پیدا می‌کند، چه نظری دارید؟ یعنی در یک نگاه همکاری پلیس و شهرداری به شکلی مطلوب یک‌سوم از میزان آلودگی هوا را کاهش می‌دهد.
به عبارت دیگر اگر خودروها معاینهفنی شوند، از میزان تصادفات هم کاسته می‌شود. مدیرکل روابط‌عمومی و دفتر معاونت حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران که همزمان مدیرعامل ستاد مرکزی معاینهفنی شهرداری هم هست، با اطمینان این دو نکته را عنوان کرده و معتقد است در این همکاری مشترک که مدتی است بین پلیس و شهرداری پایتخت آغاز شده، می‌توان اهداف فرهنگی را نیز مد‌نظر قرارداد.
به نظر شما شهرداری و پلیس سنخیتی با هم دارند؟ اصلا به نظر شما کار این دو ارگان به هم مربوط می‌شود؟ در ظاهر وظیفه شهرداری و پلیس شاید دو مقوله جدا از هم باشد، اما به‌نظر می‌رسد این تفکر کاملا اشتباه است! شهرداری و پلیس همکاری و اهداف مشترکی هم با یکدیگر دارند.
پرسیدن این سوال از مهندس وحید نوروزی کافی بود تا زوایای پنهان این بحث برای‌مان روشن شود. مدیرعامل ستاد مرکزی معاینهفنی شهرداری تهران نکات زیادی را در خصوص لزوم همکاری پلیس و شهرداری عنوان کرد: «چرا نمی‌آییم همکاری شهرداری و پلیس را از زاویه‌ای دیگر نگاه کنیم و مثلا بگوییم هدف هر دو حفظ آرامش، حفظ جان و حتی پدید آوردن رفاه برای زندگی مناسب شهری است»؟
مشاور محیط زیست شهرداری پایتخت، اما یکی از اهداف همکاری پلیس و شهرداری را همین مسأله آلودگی هوا ارزیابی کرد:
«اهداف ما مشترک هستند، تنها باید کمی به آن تخصصی‌تر نگاه کرد. خوشبختانه امروز شهرداری و پلیس پایتخت در نقطه‌ای طلایی از همکاری‌شان قرار دارند، چرا‌که هدف را پیدا کرده‌اند و این فقط و فقط به نفع شهروندانی است که در پایتخت زندگی می‌کنند».
- آقای نوروزی، ظاهراً مجموعه معاونت حمل‌و‌نقل‌و ترافیک پایتخت بر ضرورت تعامل با پلیس اصرار خاصی دارند. اصلاً دلیل این تاکید و اصرار چیست؟
برای این‌که به این سوال جواب بدهم ابتدا باید بگویم مسأله حمل‌و‌نقل و ترافیک شهری مسأله ساده و کوچکی نیست که یک ارگان به‌تنهایی بتواند از پس آن برآید. بهطور مشخص شهرداری وظایفی دارد و پلیس هم باید برای رسیدن شهر به نظم ترافیکی اعمال قانون کند. حالا می‌بینیم که وجه تشابه کاری بین پلیس به خصوص پلیس راهنمایی‌و‌رانندگی و شهرداری روشن شده و اگر این دو‌ارگان مسیری مشترک و با تعامل و هماهنگی را طی کنند، برنده اصلی کسی به جز مردم نخواهند‌بود.
- یعنی این همکاری را فقط باید از ابعاد ترافیکی و حمل‌و‌نقلی بررسی کرد؟
خیر این‌طور نیست. مثلا در بحث آلودگی هوای پایتخت و کاهش آلودگی هم این موضوع کاملا مشهود است.
- در این زمینه پلیس و شهرداری چه نوع تعاملی می‌توانند با یکدیگر داشته‌باشند؟
خوب بینید، به عنوان نمونه شهرداری برای بحث هوشمند شدن تقاطع‌ها هزینه‌ای کلان صرف کرد، اما اگر پلیس در این زمینه با ما هماهنگ نباشد، کل اوضاع ترافیکی شهر به‌هم می‌ریزد و به‌هم ریختن نظم ترافیکی شهر مساوی است با رشد میزان آلودگی هوا. این بحث به هیچ عنوان کوچک نیست و راحتتر بگوییم نباید خیلی سر‌سری از آن عبور کنیم. مثال دیگری هم می‌توان برای این موضوع مطرح کرد و آن هم موضوع معاینهفنی خودروهاست.
- گویا در بحث معاینهفنی بین این دو نهاد تعامل خوبی برقرار شد.
شهرداری موظف بود مراکز مکانیزه معاینهفنی ایجاد کند، اما اگر این مراکز با هزینه‌های میلیاردی ساخته می‌شدند، پلیس هم اعمال قانون نمی‌کرد و خودروها متوقف نمی‌شدند، این هزینه بیهوده بود.
اصلا به هزینه‌ای هم که شده کاری نداریم، اگر پلیس اعمال قانون نمی‌کرد، آیا به نظر شما خودروها به راحتی در ابتدای شروع طرح و در‌حالی‌که هنوز این فرهنگ جانیفتاده بود، برای معاینه خودروی خود مراجعه می‌کردند؟ حتما پاسخ منفی است. در نتیجه این امر نیز میزان ایمنی خودروها پایین می‌آمد و ضمن این‌که مجدداً هوای پایتخت به‌سوی آلودگی بیشتر حرکت می‌کرد.
- با پلیس برای بحث قانونمند کردن معاینهفنی حتماً جلسات هماهنگی نیز برگزار می‌شود.
کمیته‌های 3جانبه برای بررسی این موضوع ایجاد شد و ما خیلی زود هماهنگ شدیم. اما پلیس در این بین محدودیت‌هایی هم داشت که ما آن را درک می‌کنیم، اما با تمام محدودیت‌ها در خصوص جریمه خودروهایی که برگه معاینهفنی نداشتند، پلیس همکاری و تعامل خوبی داشت. نمونه‌اش سال گذشته به‌خوبی قابل مشاهده بود. وقتی پلیس اعمال قانون کرد، تمام مراکز ما 24ساعته پذیرای خودروها بودند و این کمک بزرگی به نظم ترافیکی و البته کاهش آلودگی هوا کرد، اما این موضوع باید به شکلی دیگر نهادینه شود.
- آیا برای نهادینه شدن معاینهفنی پیشنهادی هم دارید؟
باید گلوگاه‌هایی را ایجاد کنیم که صاحبان خودرو موظف شوند هنگام شماره‌گذاری خودرو و یا بحث بیمه‌نامه حتما برگه معاینهفنی داشته‌باشند و این یعنی پیشروی به سمت دولت الکترونیک. وقتی همه‌چیز الکترونیک باشد، حتما در هنگام بیمه شدن خودرو و یا موضوع تعویض پلاک این مدارک چک می‌شود، در این شرایط هم شهرداری راحتتر به امور خود می‌رسد و هم پلیس.
(نوروزی برای اثبات دستاوردهای مثبت تعامل پلیس و شهرداری از روی میز خود بلند شد و به سمت تابلویی که مربوط به نمودار آماری تعداد مراجعه‌کنندگان به مراکز معاینهفنی بود، رفت و از روی اعداد و نمودار نشان داد که که بعد از سخت‌گیری پلیس، تعداد مراجعه‌کنندگان رشدی غیرقابل‌تصور داشته که به نفع خودروها و ایمنی‌شان است، ضمن این‌که به کاهش آلودگی هوا کمک می‌کند).
- نموداری که نشان دادید، ثابت می‌کند این همکاری به بهترین نحو انجام شده.
صدرصد. وقتی این فرهنگ با برخورد جدی پلیس نهادینه شد، نمودارهای مراجعه مردم به مراکز معاینهفنی رشد چشمگیری پیدا کرد و و در شرایطی که تا پیش از آن تنها یک میلیون نفر مراجعه‌کننده داشتیم، به یک‌باره این عدد به 2میلیون نفر رسید. اصلا چرا جای دور برویم. همین سال گذشته که پلیس برای معاینهفنی سخت‌گیری کرد، حدود 900هزار خودرو در نیمه دوم سال87 به مراکز مکانیزه معاینه فنی مراجعه کردند.
- گویا دو‌طرف نیز از این همکاری راضی هستند.
اگر ما بگوییم با تعامل و همکاری‌هایی که پلیس و شهرداری با یکدیگر داشته‌اند حدود 85درصد از میزان آلودگی هوای پایتخت کم شده، حتما برای خیلی‌ها باورنکردنی است. به‌طور‌مثال یکی از اتفاق‌های خوبی که در این تعامل رخ داد، همان قفل‌های زرد‌رنگی است که به تایر خودروهای متخلف زده می‌شود.
این خودروها وارد طرح می‌شدند و حلقه ترافیکی را سخت و غیرقابل عبور می‌کردند. این موضوع به‌خودی‌خود باعث شد که دیگر تنها ماشین‌های دارای آرم طرح ترافیک وارد طرح شوند و یا در اماکن پارک ممنوع، پارک نکنند. در نهایت تمام این اقدامات به کاهش ترافیک شهر منجر شد.
- به مناسبت این‌که در هفته ناجا قرار داریم، به‌عنوان یکی از مسئولان شهرداری تهران، برای همکاران‌تان در نیرو‌ی پلیس چه پیامی دارید؟
ما طرحی 3ساله در اختیار داریم که می‌خواهیم به کمک پلیس راهنمایی‌و‌رانندگی فرهنگ معاینهفنی را برای شهروندان تهرانی جا بیاندازیم و در این طرح به‌شدت به همکاری و تعامل با پلیس احتیاج داریم تا از طریق تذکر، راهنمایی و نه جریمه برای تمام پایتخت‌نشینان، این فرهنگ را نهادینه کنیم، چرا که معاینهفنی و سلامت خودور هم به حفظ جان شهروندان و هم به کاهش آلودگی هوا کمک می‌کند.
در واقع، پلیس و شهرداری به جای جریمه، فرهنگ‌سازی کنند و به مردم این اجازه را بدهیم که خودشان به فکر حفظ جان خود و فرزندان‌شان باشند. ضمن این‌که اجازه ندهند آلودگی هوا به دقیقه90 نزدیک شود و خودروهای فرسوده در شهر تردد کنند.
- پس نتیجه گرفتیم هدف مشترکی بین شهرداری و پلیس وجود دارد. شما خودتان برای این هدف مشترک اسم خاصی در‌نظر دارید؟
همکاران ما در پلیس می‌گویند 70درصد تصادفات رانندگی عامل انسانی دارد، اما ما فکر می‌کنیم این آمار و ارقام نیاز به تامل بیشتری دارد. کاملا مشخص است هدف مشترک پلیس و شهرداری و تعامل این دو ارگان حفظ جان، وقت و البته داشتن شهری قانون‌مدار و مدرن است که باز‌هم تاکید می‌کنم این تعامل که پیش از این وجود نداشته، هم‌اکنون در طلایی‌ترین نقطه ممکن قرار دارد.
همشهری مسافر
