این در حالی است که برای دسترسی به اهداف سند چشمانداز، همه ساله باید صادرات کالاهای غیرنفتی کشور افزایش پیدا کند. درباره علل کاهش صادرات غیرنفتی و توقف رشد آن، با اکبر برادر هریسچیان یکی از صادرکنندگان و عضو هیأت نمایندگان اتاق بازرگانی و صنایع و معادن تهران گفتوگو کردهایم.
- علت کاهش صادرات غیرنفتی در سالجاری چیست؟
رکود و بحران اقتصاد جهانی بر کاهش تقاضا برای کالاهای ایرانی مؤثر بوده است. اما صادرات غیرنفتی ما از دردهای مزمنی رنج میبرد که مهمترین آن تورم بالا و نرخ ارز غیرواقعی است. از سال 80 تاکنون 250درصد تورم داشتهایم که از جنبههای دستمزد کارگران و مواداولیه بر قیمت کالاهای تولیدی و صادراتی ایران اثرگذار بوده است.
درحالیکه رقبای ما چنین تورمینداشتهاند. به همین دلیل صادرات ما به مشکل برخورده است. مثلا درحالیکه چند سال پیش، بیش از یکمیلیارد دلار صادرات فرش داشتیم، اکنون بهعلت عقب ماندن از رقبا و هزینه بالای تولید فرش داخلی، فقط 400میلیون دلار صادرات فرش داریم. بهطور کل وضع صادرات غیرنفتی ما مناسب نیست.
- ولی ما سال گذشته به رکورد 20میلیارد دلار صادرات غیرنفتی رسیدیم.
در آمار اعلامی، صادرات غیرنفتی، میعانات گازی و محصولات پتروشیمی جزء صادرات غیرنفتی محاسبه میشود. درحالیکه این اقلام یک نوع صادرات نفتی هستند و ربطی به صادرات سنتی ما ندارند. صادرات کالاهای سنتی همچون پسته بسیار کمتر از 20میلیارد دلار است. اگر آمار و ارقام مجزای صادرات کالاها منتشر شود به وضع اسفناک آن پی خواهید برد.
- پیشنهاد یا درخواست شما برای رفع مشکلات صادرات غیرنفتی چیست؟
اگر ما بهعنوان صادرکنندگان خواهان افزایش قیمت دلار شویم، به نفع صادرکنندگان است اما ظلم به سایر بخشهای اقتصادی خواهد بود. بهعلاوه، افزایش قیمت دلار از طرف دیگر موجب افزایش تورم هم میشود که مجددا به ضرر صادرکنندگان خواهد بود.
به همین دلیل پیشنهاد ما این است که از واردات کالاهای لوکس و غیرضروری همچون خودرو عوارضی گرفته شود و به صادرکنندگان داده شود تا زیان ناشی از نرخ بالای تورم و نرخ ارز پایین، رفع شود. پیشنهاد دیگر هم آن است که جوایز صادراتی هم افزایش پیدا کند و هم بموقع پرداخت شود و همچون حالا که کملطفی میشود و صرف کارهای دیگر میشود نباشد و مستقیما به صادرکنندگان اختصاص یابد.