مترو هنگکنگ در سال 1979 افتتاح شد و دارای 10 خط، 85 ایستگاه به طول 175 کیلومتر است.
مترو به صورت اکسپرس تا فرودگاه ادامه دارد و روزانه 3.76 میلیون نفر را جابهجا میکند.
احداث خط اکسپرس فرودگاه %23 در کاهش ترافیک نقش داشت.
مترو هنگکنگ به تمیزی، استفاده راحت، امنیت و مطمئنبودن معروف است. تردد قطارها زیاد است و برنامهها بندرت تاخیر دارد.
مترو استانداردهای شهرهای شرقی مانند سنگاپور، چینتایپه، پکن، شانگهای و گوانجو را رعایت کرده است.
تاریخچه:
هنگکنگ تا سال 1997مستعمره بریتانیا بود.
در دهه 1960، حکومت پادشاهی بریتانیا در هنگکنگ پی به ضرورت تاسیس سیستم ریلی حملونقل عمومی در این شهر برد.
طرح 4 خط اولیه به شکل فعلی تنظیم شد. ابتدا قرار بود اجرای طرح به چند شرکت ژاپنی سپرده شود اما در اواسط دهه 70 به دلیل بحران نفت و در نتیجه انصراف شرکتهای ژاپنی، دولت تصمیم گرفت، خود این طرح را به انجام رسانده و اداره کند.
سه خط اول بین سالهای 1985-1979 و خط اکسپرس فرودگاه در سال 1998 تکمیل شد.
خط والتدیسنی:
در سال 2005، تنها خط مترو والتدیسنی به روی عموم گشوده شد. با آن میتوان وارد پارک دیسنی هنگکنگ شد یعنی 3.5 کیلومتر را در 10-4 دقیقه بدون راننده طی کرد.
پنجرهها و دستگیرههای این خط به شکل سر میکیموس و داخل واگنها با مجسمههای برنزی شخصیتهای والتدیسنی تزیین شده است.
بلیت:
قیمت بلیت بسته به مسافت مورد نظر از 4 دلار تا 48.50 دلار متغیر است.
بلیت فرودگاه از سایر خطوط گرانتر است. امکان استفاده از کارت هوشمند به خصوص در خط فرودگاه به ارزش 150 دلار نیز وجود دارد.
توریستها میتوانند از بلیتهای یک و سه روزه مخصوص خود و توریستکارت مخصوص فرودگاه استفاده نمایند.
قیمت بلیت یک روزه 55 دلار است و از زمان صدور یک ماه اعتبار دارد.
کودکان زیر 12 سال، سالمندان بالای 65 سال و معلولان از تسهیلات خاص در تمام خطوط بهرهمندند.
دانشآموزان بیش از 12 سال و دانشجویان تا سن 25 سال در تمام خطوط به جز فرودگاه دارای تسهیلاتند.
سفر کودکان زیر 3 سال رایگان است.
ساعت کار:
ساعت کار مترو از 6 بامداد تا 1 نیمهشب است.
گسترش:
ایستگاه جدید نمایشگاه جهانی آسیا به عنوان مرکز جدید نمایشگاه بینالمللی در فرودگاه هنگکنگ در واقع گسترش خط اکسپرس فرودگاه است. این ایستگاه در 20 دسامبر 2005 همزمان با افتتاح نمایشگاه شروع به کار کرد.
در طول نمایشگاه و برنامههای مختلف تعداد واگنهای آن افزایش مییابد.
قرارداد خرید 10 قطار جدید که تا سال 2012-2011 وارد خواهند شد، بسته شده است.
خصوصیسازی و ادغام:
در 5 اکتبر 2000، شبکه مترو به عنوان اولین شرکت ریلی هنگکنگ خصوصی شد. یعنی دولت منافع خود را از تاسیسات عمومی قطع کرد.
مترو قبل از آن که در فهرست بورس اوراق بهادار قرار بگیرد، کاملا دولتی بود. مترو با فروش حدود یک میلیارد سهام، هم اینک جزو بیشترین سهامداران در هنگکنگ است.
در 11 آوریل 2006، مترو با امضای یک تفاهمنامه با دولت مسئولیت اداره دو شبکه ریلی حملونقل را برعهده گرفت. این مسئله در مجمععمومی فوقالعاده همراه با استفاده از بلیت واحد در دو سیستم به تصویب رسید.
خدمات و تسهیلات ایستگاهها:
در ایستگاههای مترو به جای استفاده از ظرافت هنری، به کاربردهای واقعی توجه شده است. با توجه به ازدحام جمعیت در طول روز، به دوام و دسترس بودن ایستگاهها اهمیت زیادی داده شده است.
در داخل واگنها فضایی برای ویلچر در نظر گرفتهاند.
کاشیهای مخصوص به ایمنی افراد نابینا در سکوها کمک میکند.
برای ویلچر درب مخصوص در نظر گرفته شده است.
از طریق تابلوهای اطلاعرسانی و تلویزیونهای داخل قطار، پیامهای مهم مانند اعلام ایستگاه بعد نمایش داده میشود.
امکان استفاده از تلفن همراه حتی تماس تصویری در کل سیستم وجود دارد.
در تمام خطوط به جز خط فرودگاه، ازدحام مسافران پیشبینی شده است. طرز چیدمان صندلیها، فنهای اضافه و داشتن 5 درب در هر طرف واگن از جمله این تدابیر است.
مترو هنگکنگ از طولانیترین، پهنترین و بیشترین ظرفیت قطار در دنیا استفاده میکند. طول قطارها 23 متر و توانایی جابهجایی350 مسافر را دارد.
قبل از خصوصی سازی، مترو هنگکنگ فقط دارای شعبات بانک هانگسنگ، کیکفروشی و تعدادی مغازه بود. اما بعد از آن تعداد فروشگاههای مختلف در ایستگاههای آن افزایش و تبدیل به مراکز خرید کوچک و عمومی شد. ضمن آن که اکثر ایستگاهها به مراکز خرید و املاک مسکن هم نزدیکند.
مطبوعات در مترو:
شرکت مترو جهت توزیع مجلات و روزنامههای رایگان با ناشران قرارداد بسته است.
"رکرویت" اولین مجله رایگانی بود که از سال 1992 تا 2002 به مدت 10 سال در ایستگاهها توزیع میشد.
هم اینک مجله "جیوجیک" جایگزین رکرویت شده و هر دو هفته یکبار در ایستگاهها موجود است.
روزنامه "متروپلیس" و "اکسپرس پست" در ایستگاهها رایگان توزیع میشوند.
هفته نامه "متروپاپ" با گرایش فرهنگی و شهری، چاپ مترو اینترنشنال، از سال 2006 هر پنجشنبه در اختیار عموم قرار میگیرد.
دسترسی به روزنامههای رایگان چینی زبان "ای ام 730" و "هدلاین دیلی" نیز امکانپذیر است.
مترو هنگکنگ با افزودن کوپن سفر رایگان با مترو، مسافران را به مطالعه نشریات ترغیب میکند.
کشیدن سیگار، خوردن، آشامیدن و حمل مواد قابل اشتعال در قطار و ایستگاهها ممنوع است.
امنیت:
نیروهای پلیس در بعضی ایستگاهها حضور دارند.
تا سال 2005، در تمام ایستگاهها، درهای محافظ نصب شد.
دوربینهای مدار بسته در تمام ایستگاهها وجود دارد.
هنر:
اجرای زنده برنامهها، نمایشگاههای هنری و گالریهای مختلف، جوانان و دانشآموزان را به ایستگاههای مترو میکشاند.
اجرای کارهای هنری به شکلهای مختلف در شبکه مترو به خوبی مشهود است.
www.urbanrail.net
www.wikipedia.org