این افراد یا همان معلولان، در گذشته محکوم به خانه‌نشینی، گوشه‌نشینی و انزوا بودند، اما اکنون رفت و آمد برای آنها با پیشرفت علم و به همت مسئولان شهری آسان تر شده و با مشکلات بسیار کمتری نسبت به قبل مواجهند.
همسطح‌سازی معابر و نصب پلهای مخصوص روی جوی ها از اقدامات مهمی بوده که در چند سال اخیر برای تردد آسان معلولان در سطح شهر انجام شده و باعث رضایت و خشنودی این گروه از افراد شده است.
سراغ «پژمان الله‌وردی‌زاده» معاون حمل و نقل و ترافیک شهرداری منطقه رفتیم تا اطلاعات بیشتری از اقدامات مسئولان شهری برای رفع مشکلات معلولان درباره تردد آنها در معابرکسب کنیم که ماحصل گفت وگوی ما را در ادامه می‌خوانید.
اقدامات شما برای معلولان منطقه چیست؟
جانبازان و معلولان از اقشار شریف جامعه‌اند و وظیفه هر نهاد و سازمانی است تا زمینه آسایش و راحتی آنها را فراهم کند. ما هم در شهرداری منطقه و معاونت حمل و نقل و ترافیک وظیفه خود می‌دانیم تا معابر را برای رفت و آمد آسان و انجام فعالیت‌های اجتماعی این افراد مناسب‌سازی کنیم.
بیش از 4 سال از اجرای طرح همسطح‌سازی معابر منطقه می‌گذرد و خوشبختانه این طرح در سال جاری با موفقیت به پایان رسیده است. با اجرای این طرح، همه معابر اصلی منطقه شامل 36 تقاطع و معبر همسطح‌سازی شدند. این طرح از جمله برنامه‌های شهرداری تهران است که دستورالعمل اجرایی آن از طریق بخشنامه به مناطق بیست‌ودوگانه تهران ارسال شده و هم زمان در حال اجراست.
هدف از اجرای این طرح چیست؟
هدف کلی، حل مشکلات عبور و مرور مردم بویژه شهروندان دارای ناتوانی جسمی است. معلولان برای عبور و مرور در شهر با مشکلات زیادی روبرو هستند. این طرح تا حد زیادی می‌تواند به آنها کمک کند. البته، مناسب‌سازی معابر و وسایل نقلیه عمومی برای معلولان نیازمند همفکر ی و همکاری جامعه معلولان هم دارد.
به غیر از طرح مناسب‌سازی معابر، اقدامات دیگری هم برای معلولان انجام می‌دهید؟
بله، طرح اختصاص پارکینگ خودروهای معلولان و جانبازان هم از دیگر طرح‌هایی است که امسال به اجرا درآمد. براساس این بخشنامه، نقاطی از منطقه خط‌کشی شده و مکان‌هایی برای پارک خودروهای معلولان و جانبازان مشخص کردیم که خوشبختانه با هزینه کمی به اجرا درآمد.
ضمانت اجرای این طرح چیست؟
خودروهایی که ویژه معلولان نبوده و در این مکان‌ها توقف کنند، توسط مأموران راهنمایی و رانندگی جریمه می‌شوند.
خودروهای معلولان چگونه شناسایی می‌شوند؟
در شهر بر روی خودروهای معلولان برچسب ویژه نصب شده است.
بطورکلی، همسطح‌سازی معابر چه ویژگی‌هایی برای معلولان دارند؟
در اجرای طرح همسطح‌سازی معابر از موزاییک‌ها ی برجسته و مخروطی شکل استفاده کرده‌ایم. به گونه‌ای که افراد نا بینا با تغییر شکل موزاییک‌ها متوجه تغییر مسیرها می‌شوند. برجستگی سنگفرش‌های 20 ×20 هم باعث می‌شود تا عصای نابینایان در شیارهای خاص قرار گیرند و رفت و آمد آسان را برای این افراد میسر کنند.
این طرح از طرف سازمان مهندسی شهر تهران، کارشناسی شده و تمام زوایای آن مورد بررسی قرار گرفته است. استفاده از موزاییک و سنگفرش‌های برجسته و مخروطی شکل برای نابینایان و طرح همسطح‌سازی و ساخت پل فلزی برای معلولان دارای ویلچر طراحی شده که ضمن تأمین سلامتی معلولان در حین حرکت باعث رفاه حال شهروندان هم شده است.
در اجرای این طرح با چه مشکلاتی رو برو بوده‌اید؟
مشکلی که در این منطقه وجود دارد، فرسوده و قدیمی بودن معابر است. همین عامل باعث می‌شد تا زمان بیشتری برای هم اندازه کردن و همسطح‌سازی آنها صرف کنیم، اما این پروژه با توجه به اجرای طرح ناحیه‌محوری و با مساعدت نواحی پایان یافت و این روزها شاهد تردد آسان معلولان و شهروندان در معابر هستیم. در این طرح، معاونت فنی و عمران شهرداری منطقه هم فعالیت بسیار مناسبی داشت زیرا طرح همسطح‌سازی و مناسب‌سازی معابر اقدام مشترک ما و این حوزه در منطقه بود.
پلهای فلزی نصب شده روی نهرها چه کارآیی و ویژگی‌هایی دارند؟
پلهای فلزی برای افراد معلول طراحی شده و سطح فلزی دارند. در2 طرف این پل ها، لوله‌های فلزی نصب شده تا افراد با استفاده ازآنها براحتی از پیاده‌رو وارد خیابان و از خیابان وارد پیاده‌رو شوند. بیشتر این پل‌ها در امتداد خط کشی‌های عابر پیاده نصب شده‌اند تا این کار بدون هیچ مشکلی انجام شود. در آینده‌ای نزدیک هم طرح‌های جالب‌تری برای تسهیل در عبور و مرور معلولان به اجرا در خواهد آمد.
آیا به درخواست معلولان برای ساخت پل توجه می‌کنید؟
گاهی افراد معلول یا خانواده آنها به ما مراجعه کرده و درخواست نصب پل و همسطح‌سازی معابر را می‌دهند. درخواست این افراد با دقت پیگیری می‌شود تا اگر نیازی به نصب پل یا همسطح‌سازی معابر وجود داشته باشد، وارد عمل شویم.
درخواست معلولان هم پس از کارشناسی و شناسایی محل‌های مشخص شده از سوی معلولان به معاونت فنی و عمران شهرداری منطقه انعکاس می‌یابد تا مشکلات موجود رفع شوند.برخی افراد هم درخواست نصب پل در نزدیکی خانه خود دارند.
برای اطلاع به این شهروندان هم باید بگویم، این طرح در خیابان‌های اصلی، چهارراه‌ها و محل‌های پرتردد به اجرا درمی‌آید و امیدوارم این طرح در آینده‌ای نزدیک در تمام معابر اصلی و غیراصلی اجرا شود.
درباره فعالیت‌های خود هم از مردم نظرسنجی می‌کنید؟
تلاش ما شناسایی نقاط ضعف و قدرت اقدامات انجام شده در جلسات شورایاری و نشست‌های مشترک با مسئولان مدارس استثنایی منطقه است. در چنین مواقعی اقدام به رفع مشکلات موجود کرده و فعالیت‌های خود را با آنان بررسی می‌کنیم.
رفت و آمد با ویلچر سخت است
27 سال سن دارم و به صورت مادرزاد از ناحیه نخاع و ستون فقرات دچار معلولیت شدم. به تنهایی قادر به راه رفتن نیستم و به همین خاطر از صندلی چرخدار استفاده می‌کنم. به فروش لوازم بهداشتی و آرایشی در یک مغازه مشغولم و مغازه‌ام در یکی از کوچه‌های شهرک شکوفه است.
رفت و آمد برای من با چنین وضعیتی در شهرسخت است و متأسفانه، در محل سکونتم با سختی بیشتری در رفت و آمد مواجهم. گاهی برای پیدا کردن یک پل و عبور از آن هم باید مسافت زیادی طی کنم. مادر و برادرم در انجام کارها به من کمک می‌کنند. یک دوره کلاس آموزش کامپیوتردر مجتمع رعد که ویژه معلولان است، گذرانده‌ام و همیشه با سختی مسیر خانه تا محل آموزشگاه را طی می‌کردم.
البته، امیدوارم این مشکلات حل شود. خوشبختانه، شهرداری منطقه اقدام به همسطح‌سازی معابر کرده و مسیر ویژه‌ای برای معلولان درست کرده است. خیلی خوشحالم که مسئولان به فکر ما هستند. دوست دارم از همین رسانه محلی به تمام کسانی که مثل من مشکل جسمانی دارند، پیامی بدهم.
ما معلولان نباید خودمان را دست کم بگیریم. اگر گوشه‌نشینی و کناره‌گیری از مردم را انتخاب کنیم، اول از همه به خودمان خیانت کردیم زیرا ممکن است هر کدام از ما معلولان استعدادهایی داشته باشیم که فقط با حضور در جامعه به آن پی خواهیم برد. البته، نا گفته نماند که برخی مسئولان به معلولان کم لطفی می‌کنند و به نیازهای اجتماعی و حتی اقتصادی آنها بی‌تفاوتند.
امری که باعث انزواطلبی معلولان شده و از انجام کارهای مختلف بازمانده‌اند. از همه افراد به ویژه خانواده‌ام که کمک زیادی به من کرده‌اند، تشکر می‌کنم و امیدوارم محبت‌های آنها را جبران کنم.
کامران ¨علی اصغر© ایمنی، ساکن محله عبدل آباد
مسئولان حمایت نکردند
16 سال دارم و دید چشمانم بسیار کم و از ناحیه دو پا معلول هستم. با آنکه حرکت دست و پا و چشم‌هایم هماهنگی درستی با هم ندارند، اما توانستم آنها رابه کنترل خود در آورم. معلولیت برای من محرومیت نیست و مرا گوشه‌نشین نکرده است. چند سال پیش در رشته دو میدانی معلولان مدارس شرکت کردم و توانستم به مسابقات پاراالمپیک سال 83 راه پیدا کنم.
دوست دارم مثل خواهر و برادرانم به دانشگاه بروم و درس بخوانم. آرزو دارم جراح مغز و اعصاب شوم. البته، می‌دانم که برای رسیدن به این آرزو باید با مشکلات زیادی دست و پنجه نرم کنم. من با بیشترافراد جامعه فرق دارم و به خوبی نمی‌توانم درس بخوانم. نه اینکه کشش ذهنی نداشته باشم، بلکه به خاطر مشکل بینایی، توانایی خواندن کتاب‌های درسی‌ام را ندارم.
مطالب راهمیشه خواهر و برادرانم برای من می‌خوانند یا با خط بسیار درشت می‌نویسند تا یاد بگیرم. این کار در کنار مشکلاتی که برای من دارد، باعث ایجاد زحمت برای خانواده‌ام شده که جا دارد در همین جا ازآنها به خاطر زحماتی که برای من می‌کشند، تشکرکنم. مدرسه‌ام در محله خزانه است و هر روز با سرویس مدرسه در کلاس‌های درس حاضرمی شوم.
فاصله خانه تا مدرسه‌ام زیاد است، اما چاره‌ای ندارم و باید برای رسیدن به آرزوهایم، تلاش کنم. دوست دارم مسئولان، معلولان را بیشتر درک کنند. ما هم مثل انسان‌های دیگر نیاز به ورزش، مطالعه، تفریح و سرگرمی داریم. اما برای ما در محله نعمت‌آباد هیچ امکانی فراهم نشده است.
خیلی دوست دارم ورزش را ادامه دهم، اما امکاناتی وجود ندارد. متأسفانه، درمنطقه ماحتی یک مجموعه ورزشی برای معلولان ساخته نشده و بیشترافراد نمی‌توانند رشته‌های ورزشی و دلخواه خود را ادامه دهند. خیلی دوست دارم یک تیم از بچه‌های معلول و ورزشکارمنطقه تشکیل شود تا تمرینات حرفه‌ای خود را ادامه دهم.
حمید سعیدی، ساکن محله نعمت‌آباد
نابینایی باعث پیشرفتم شد
از کودکی به دلیل عیبی که در شبکیه چشمم وجود داشت از عینکی با شماره بالا استفاده می‌کردم. پس از پایان مقطع راهنمایی، مدتی از عینک استفاده نکردم. همین موضوع باعث شد تا چشمانم خونریزی کرده و بعد از آن هم تارهای اعصاب شبکیه چشمانم پاره شد و نابینا شدم.
با این وجود، نابینایی باعث نشد تا گوشه‌نشین شوم بلکه پلهای برای موفقیت‌های من در زندگی شد و توانستم اختراعاتی با همین چشمان بسته به ثبت برسانم. اختراع واشر پلاستیکی در سال 1351، ساخت دلکو، انواع سپر، داشبورد پلاستیکی پیکان در سال 1359، ساخت ورقه‌های چوب پنبه از ضایعات در سال 1363، تعدادی از اختراعات ثبت شده من هستند.
مهم‌ترین اختراع من هم تولید ورقه‌های نسوز در سال 69 بود. من از کودکی به دنبال کار جدیدی بودم و دوست داشتم نوآوری کنم و دست به خلاقیت بزنم. وقتی در دوران نوجوانی نابینا شدم، در ابتدا فشار روحی و جسمی سختی به من وارد شد، اما بعدها با این مسئله کنار آمدم و سعی کردم ضعفم را جایی دیگر جبران کنم.
مدتی در مدرسه نابینایان درس خواندم، اما سطح تدریس در آنجا پایین بود و ترجیح دادم وارد بازار کار شوم. چند بارهم به کشورهای خارجی سفر کردم و در سفری که به کشور آلمان داشتم، با لمس پروانه پلاستیکی ماشین‌های آنها تصمیم گرفتم مشابه آن را در ایران تولید کنم. گله بزرگی که از مسئولان دارم این است که آنها به ابتکارات من توجهی نمی‌کنند که علت آن نابینایی من است.
وقتی برای دریافت مجوز و حمایت‌های مالی به مراکز دولتی مراجعه کردم، نابینایی مرا بدون در نظر گرفتن توانایی‌هایم بهانه کردند و جوابی به خواسته‌ام ندادند. اگر از افرادی مثل من حمایت شود، می‌توانند محصولاتی تولید کنند که رقیب محصولات خارجی در عرصه‌های بین‌المللی باشد.
عبدالحسین شاه پلنگی، ساکن محله خانی آبادنو
مسئول اداره پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی:
مددکاران شهر به مدد معلولان می‌آیند
اداره پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی معاونت اجتماعی و فرهنگی شهرداری منطقه تنها مرکزی است که برای روز معلولان برنامه‌های خاصی به اجرا درمی‌آورد. این اداره مسئولیت‌های مختلفی همچون ساماندهی معتادان و کودکان کار و خیابان و حمایت از زنان سرپرست خانوار دارد.
با وجودی که اداره پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی وظیفه رسیدگی به مشکلات و درخواست‌های معلولان را ندارد، اما شهرداری برای تبدیل از یک نهاد خدماتی به اجتماعی اقداماتی برای رفع بسیاری معضلات موجود در جامعه انجام می‌دهد که فعالیت‌های این اداره هم در این راستا انجام می‌شود.
براین اساس،سال گذشته برای نخستین بار در منطقه 500 نفر از افراد کم‌توان ذهنی از سوی اداره پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی گردهم آمدند تا مشکلات معلولان بررسی شود. مسئول اداره پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی منطقه درباره اقدامات خود و همکارانش برای معلولان می‌گوید:
«یکی از گروه‌های جامعه معلولان هستند. این افراد جزو گروه‌های آسیب‌دیده به حساب نمی‌آیند، اما افرادی هستند که باید حمایت بیشتری از آنها شود. ما هم برای ارائه خدمات بهتر به این افراد مشغول جمع‌آوری اطلاعات دقیق از تعداد معلولان منطقه هستیم. در روز معلولان هم جشنی با حضور هنرمندان و ورزشکاربرای معلولان ذهنی برگزار خواهیم کرد تا لحظاتی شاد و مفرح برای آنان ایجاد کنیم.»
بابک تهرانی می‌افزاید: «به اعتقاد مدیران شهری، افراد آسیب‌دیده در بسیاری از مواقع به مراکز مربوطه مراجعه نمی‌کنند و مدیران هم نمی‌توانند نسبت به این افراد بی‌تفاوت باشند. به همین دلیل نیاز است تا خدماتی در محل زندگی به آنها ارائه شود. اداره آسیب‌های اجتماعی هم با محور قراردادن این اصل که کمک به هر شهروند آسیب‌پذیر، حتی اگر خودش به مراکز مراجعه نکند، ضروری است، برنامه‌هایی برای کمک به آنها دارد. در این راستا، مددکاران شهر هم در منطقه فعال شده‌اند که فعالیت آنها شناسایی افراد آسیب دیده و در معرض آسیب به مراکز حمایتی است.»
وی ادامه می‌دهد: «با وجودی که مدت زمان زیادی از فعالیت مددکاران شهر در منطقه نمی‌گذرد، اما با انجام طرح‌های متعدد در میان اهالی شناخته شده است. تبلیغات و اطلاع‌رسانی هم در این بین نقش مؤثری دارند و در همین زمینه به مدارس مختلف مراجعه کرده و ضمن معرفی فعالیت‌های خود، اقدام به شناسایی دانش‌آموزان کم‌بضاعت کرده‌ایم تا از ادامه تحصیل بازنمانده و خدمات مشاوره‌ای به آنها ارائه دهیم.
تلاش ما شناساندن فعالیت‌های مددکاران شهر و اداره آسیب‌های اجتماعی به شهروندان با استفاده از روش‌های مختلف است و امیدواریم اطلاع‌رسانی‌های ما در آینده‌ای نزدیک بیشتر شود و بتوانیم به مدد معلولان بشتابیم.»
همشهری محله - 19
