فوایدی که هم شامل آرامش باورنکردنی در کودک میشود و هم والدین را از راه رفتن و تکان دادن مرتب کودک برای آرام و سرگرمکردن او فارغ میکند. برخی از این فواید عبارتند از:
1- گریه کمتر کودک: تحقیقات نشان داده، نوزادانی که حدود 3ساعت از طول شبانهروز را در آغوش سپری میکنند، حدود 40درصد از سایر نوزادان، کمتر گریه میکنند.
2- کاهش ناآرامی کودک: بسیاری از تجربیات و تحقیقات نشان داده نوزادانی که در آغوش گرفته میشوند، بهعلت نزدیک بودن به والدین یا شخصی که آنها را در آغوش گرفته، احساس امنیت روانی بیشتری میکنند و این مسئله بهطور غریزی باعث آرامش آنها میشود. همچنین نزدیک بودن به سینه مادر و شنیدن صدای تپش قلب مادر، محیط داخل رحم را برای نوزاد تداعی میکند و به او حس آرامش و امنیتی باورنکردنی میدهد.
3- فواید بصری آغوشی: هنگامی که نوزاد در آغوشی به سر میبرد، میتواند دیدنیهای بیشتری را مشاهده کند زیرا او همراه پدر یا مادر خود به همهجا سرک میکشد و لذت میبرد. بیشتر نوزادان، از دیدن محیط و افراد یکنواخت خسته شده و گریه سر میدهند؛ لذا آغوشی میتواند وسیلهای حیاتی برای رفع این مشکل باشد و نوزاد شما میتواند در حالی که در آرامش کامل به سر میبرد، تصاویر متفاوتی از مکانهای مختلف را در ذهنش ثبت کند. ثبت الگوهای رفتاری مختلف، به نوزادتان کمک میکند که احساس کسالت نکند و از همین سالهای اولیه عمر خود با سرککشیدنهای بجا، الگوهای رفتاری مختلف را به ذهن بسپارد.
4- راحتتر کردن والدین: «آغوشی» نهتنها وسیلهای مناسب و لذتبخش برای کودک بهشمار میرود بلکه به نوعی زندگی شما را نیز راحتتر میکند؛ زیرا با این وسیله میتوانید فعالیت و حرکت خود را نسبت به قبل از به دنیا آمدن نوزاد حفظ کنید و این حس را به شما میدهد که 2دست اضافه نیز پیدا کردهاید و میتوانید حتی با کودک خود به مراکز خرید و مهمانی بروید، بدون آنکه خود را موظف به بغل کردن و مرتب تکان دادن بچه برای آرامکردن او بکنید و انرژی خود را به جای صرفکردن در راه آرام کردن بچه، در راههای دیگری مصرف خواهید کرد.
5- احساس نزدیکی کودک به خانواده: با استفاده از آغوشی میتوانید نزدیکی زیادی بین سایر افراد خانواده و کودک فراهم کنید زیرا در این حالت کودک، همراه شما و در همه جا حضور دارد و صداها و چهرههای افراد خانواده و حرکات و حتی نوازشهای آنها را مرتب دریافت میکند. حضور در کنار افراد مختلف خانواده، به کودک شما میآموزد که در حضور افراد غریبه و ناآشنا، (بهدلیل آشنایی به دیدن چهرههای مختلف در خانه، خیابان و...) احساس غریبی و ناامنی نداشته باشد و ترس از افراد و مکانهای ناآشنا و مختلف برای او نامفهوم میشود.
6- تعادل در گریه کودک: هنگامی که فرزند در آغوش شماست، نزدیکی بسیار زیاد با شخص بغلکننده که معمولاً مادر است، سبب میشود که به محض دیدن آثار گریه در کودک، آرام کردن و نوازش کودک آغاز شده و در نتیجه از شدتگرفتن گریه و ناآرامی بیشتر جلوگیری شود و کودک شما میآموزد که برای برآوردهشدن نیازهایش، به گریههای شدید، پرسروصدا و طولانی نیازی نیست و او میتواند تنها با فرستادن نشانههای ابتدایی گریه به نیاز خود دست پیدا کند. البته گاهی اوقات تنها نگهداری کودک در آغوشی نمیتواند باعث آرامش و عدمگریه او شود و باید از وسایل جانبی دیگر مانند شیشه و پستانک استفاده شود. مطمئن باشید این وسایل در کنار آغوشی لحظات خوب و آرامی برای شما و کودکتان به ارمغان میآورد و ادغام حرکت و مکیدن، میتواند برگ برنده شما به حساب آید و حتی کودکان کسل و بداخلاق را به وجد آورد.
راهکارهایی برای خواباندن کودک
1- ماشینسواری: اگر از اینکه مرتب فرزند خود در آغوش بگیرید و دور خانه را بچرخید یا اینکه او را روی پای خود بگذارید و ساعتها تکان دهید تا به خواب برود خسته و کلافه شدهاید، به شما پیشنهاد میشود او را سوار ماشین کنید. کودک را در صندلی مخصوص قرار دهید و حدود 20دقیقه الی نیم ساعت، در خیابانهای اطراف محل زندگیتان که بدون ترافیک است بدون اینکه توقف کنید، دور بزنید. بعد از طی این زمان به خانه بازگردید و فرزندتان را در حالی که در خواب ناز است به تخت منتقل کنید. مطمئن باشید این کار تجربه جالبی است!
2- قدم زدن: یکی دیگر از بهترین و سالمترین راههای آرامکردن و خواباندن کودک، قدم زدن است. بسیاری از اوقات، گریه کودک تنها با تغییر مکان متوقف میشود.
صدا و آرامش کودک
تحقیقات نشان داده که بسیاری از صداها، تأثیر آرامبخشی روی کودک دارد؛ بهخصوص صداهایی که مکان اولیه کودک را بـه یـاد او بیندازد. صداهای آرامبخش برای کودک، اصولاً صـداهـایـی هستند که یکنواخت باشند و زیر و بم کم و نامحسوسی داشته باشند. بسیاری از مؤسسات تحقیقاتی در کشورهای پیشرفته، اقدام به تهیه موسیقیهای مناسب برای خـواب و آرامسـازی کودک کردهاند که در اصطلاح به آن «صداهای سفید» میگویند.
البته اگر شما دسترسی به این نوع موسیقی ندارید، اصلاً نگران نباشید؛ لیست زیر میتواند جایگزین مناسبی برای موسیقیهای آرامبخش خاص کودک باشد:صدای تیکتیک ساعت، صدای قطرهآبی که از شیر آب میچکد یا آب روانی که هنگام دوشگرفتن در جریان است و صدای جاروبرقی (البته باید این صدا را امتحان کنید؛ به این ترتیب که اگر کودکتان از این صدا خوشش آمد، آن را برایش ضبط کنید و برای آرام کردن و خواباندن او استفاده کنید).
اعجاز تصاویر در آرامکردن کودک
1ـ آینه: کودکتان را در حالی که گریه میکند یا ناآرام است، جلوی آینه برده و به او اجازه دهید که چهره خود را در آینه ببیند و صورتش را به سطح آینه بمالد. در این حالت به کودکتان نگاه کنید که چگونه به آینه خیره شده و دیگر صدایی از او به گوشتان نمیرسد.
2ـ چهره خندان و اداهای بامزه: زمانی را برای برقراری ارتباط چهره به چهره با کودکتان قرار دهید. صورت او را مقابل صورت خود قرار دهید و مرتب حالت چهرهتان را عوض کنید و حالتهای بامزه و خندهدار بهخود بگویید مثلاً لپتان را باد کنید یا حالت چشمهایتان را عوض کنید. البته بهتر است این تمرینات را در حالی که کودکتان آرام و سرشوق است انجام دهید و به خاطر بسپارید که از کدام حالت صورتتان خوشش آمده است تا در هنگام گریهکردن او، فوراً آن حالت را برایش به نمایش بگذارید!
3- اشیا و اشخاص متحرک: یکی دیگر از راهکارهای آرام کردن کودک آن است که او را مقابل اشیا یا اشخاص در حال حرکت مـانـند پاندول، پنکه سقفی، آکواریوم، آتششومینه، برگ درختان، ماشینهای در حال حرکت، دیدن افراد در حال ورزش یا دوچرخهسواری، امواج ساحل یا بازیبچهها در حیاط یا پارک مقابلتان قرار دهید.
نوازشهای آرامبخش
یکی از روشهای نوازش که پدران میتوانند به راحتی آن را اجرا کنند این است که پدر روی زمین یا تخت دراز بکشد، به حالتی که گوشهای کودک مقابل قلبش قرار بگیرد، در این حالت متوجه خواهید شد که آرامش عجیبی به کودک دست میدهد و حتی تنفس او هماهنگ با صدای قلب شما خواهد شد. در این هنگام به خاطر سکوت و آرامش شگرفی که کودک دارد بهتدریج مچ دست او رها میشود و عضلات بدنش شل میشود. این نوازش برای نوزادان 3 تا 4ماهه بسیار مفید است.
چرا کودکان گریه میکنند؟
مطمئناً بسیاری از ما با این صحنه روبهرو شدهایم که وقتی فرزندمان گریه میکند، به سرعت میگوییم «حتماً گرسنه است»، «دلش درد میکند»، «جایش را باید عوض کنم» و... البته این حس و درک بسیار عمیق، اکثراً متعلق به مادران است. طبق تحقیقات به عمل آمده مشخص شده است وقتی مادر صدای گریه کودکش را میشنود، به سرعت خون موجود در سینهاش افزایش پیدا میکند و این حالت همراه با غریزه مادری سبب میشود که مغز او فوراً این پیام را دریافت کند که «بلند شو و از بچهات پرستاری کن» و به محض درآغوش گرفتن کودک توسط مادر، هورمونی در بدن مادر ترشح میشود که به او از لحاظ احساسی و روحی، آرامش خاطر میدهد. البته نوزاد خودش هم از گریه کردن لذت نمیبرد ولی در ماههای اولیه زندگی، زبانی غیر از گریه ندارد. در این مواقع سعی کنید:
1ـ به گریه کودکتان به چشم دغلکاری و جلب توجه نگاه نکنید بلکه گریه او را ناشی از نیاز به توجه، رفع مشکل و ارتباط بدانید.
2ـ به گریه کودکتان هر چه سریعتر پاسخ دهید و از لوسشدن نوزادتان ترس نداشته باشید.
3ـ علت گریه کودک خود را بشناسید. در این راستا، حالت چهره و نوع تنفس او به شما در بررسی و شناخت علت اصلی گریه کمک خواهد کرد.
4ـ هنگام گریه کودک، جملات آرامبخش به کار برید، او را در آغوش بگیرید، با او بازی کنید و جملاتی مثل «نگران نباش، مامان کنارته، الان میریم بازی، بابا خیلی دوستت داره و...» را به زبان بیاورید.