حدود 3 سال پیش، مصطفی قهرمانی، مدیرکل وقت دفتر بازاریابی و تبلیغات گردشگری سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی کشور از آغاز تبلیغات گردشگری ایران در شبکه‌های معروف ماهواره‌ای چون BBC، CNN و الجزیره خبر داده و گفته بود: جاذبه‌های گردشگری ایران در جهان شناخته شده نیست و ما در‌حال شناسایی کشورهای مخاطب و بازارهای هدف برای جذب گردشگر هستیم.
اوایل تیرماه امسال نیز اسفندیار رحیم مشایی، رئیس وقت سازمان میراث فرهنگی و گردشگری کشور در مراسم رونمایی از سایت رسمی گردشگری ایران، تبلیغات را از عناصر اصلی و کلیدی برای ورود به بازار جهانی گردشگری دانسته و گفته بود: ویژگی‌های منحصر به فرد و نکات برجسته حوزه‌های فرهنگی، تمدنی و میراثی ایران باید از طریق تبلیغات به دنیا معرفی شوند.
وی با تأکید بر ضرورت برنامه‌ریزی نوین و تدوین سرفصل‌های جدید برای ارائه ظرفیت‌های بزرگ فرهنگی ایران در جهان گفته بود: سیاست‌های جمهوری اسلامی با مبانی فرهنگی تدوین می‌شوند، بنابراین توسعه سرزمینی در نگاه ما جایی ندارد اما ایران با نگاهی مبتنی بر عزت ملی دنبال دستیابی به جایگاه تاریخی خود بوده و از فرصت‌های جهانی به خوبی برای تصویر سیمایی درست از عزت ملی تلاش می‌کند.
اما در حال حاضر نگاهی به روند تبلیغات انجام شده برای معرفی ایران در عرصه‌های جهانی برای توسعه صنعت گردشگری از ضعف برنامه‌ریزی و اجرا در این عرصه خبر می‌دهد.
لزوم حضور رسانه ملی
سید رضا موسوی، معاون گردشگری سازمان میراث فرهنگی و گردشگری کشور، درباره تبلیغ و معرفی ایران در رسانه‌های خارجی برای جذب گردشگر و وعده‌های داده شده در این ارتباط به همشهری گفت: یک دوره‌ای سازمان میراث فرهنگی تبلیغاتی را در شبکه‌های خارجی مانند الجزیره انجام داد اما با توجه به هزینه‌های بالای تبلیغ در چنین رسانه‌هایی و اینکه صرفا فقط یکی دوبار این تبلیغ انجام می‌شد دیگر این روند ادامه نیافت چراکه مقاصد ما را در‌برنمی‌گرفت.
تبلیغ باید مدام بوده و تکرار داشته باشد. باید در نشریات کشورهای مقصد تبلیغ می‌کردیم که البته با بودجه سازمان میراث فرهنگی و گردشگری کشور این کار هم ممکن نیست. وی در ادامه با اشاره به راه‌های مختلف برای تبلیغ ایران افزود: برای تبلیغ گردشگری نیز رسانه ملی باید به ما کمک کند. بخش خصوصی توان فعالیت در سطح جهانی را ندارد.
رسانه ملی باید در شبکه‌های برون‌مرزی به تبلیغ ایران بپردازد.معاون گردشگری سازمان میراث فرهنگی و گردشگری به لزوم راه‌اندازی شبکه گردشگری اشاره کرد و گفت: ما بارها گفته‌ایم که نیازمند شبکه گردشگری هستیم و اگر از قافله عقب بمانیم ضرر می‌کنیم.
در حال حاضر تبلیغات صورت‌گرفته برای معرفی گردشگری ایران محدود به صفحات روزنامه‌های داخلی یا حضور در نمایشگاه‌های خارجی در عرصه گردشگری است که البته درباره آن نیز انتقادهای بسیاری وجود دارد.
برنامه‌ریزی برای تبلیغات
ابراهیم پورفرج، رئیس جامعه تورگردانان ایران نیز درباره اهمیت تبلیغات برای صنعت گردشگری و وعده‌های داده شده برای انجام تبلیغات متنوع و گسترده از سوی مسئولان می‌گوید: تبلیغات، بحث کلانی است که مسئولیت آن در مرحله اول به‌عهده بخش دولتی است.
این امری است که در تمام کشورها صورت می‌گیرد و در ایران هم به‌عهده سازمان میراث فرهنگی و گردشگری است.وی درباره موضوع مطرح شده از سوی معاون گردشگری کشور درباره کمبود بودجه مورد نیاز برای تبلیغات صنعت گردشگری بیان می‌کند: اینکه بودجه‌کافی برای تبلیغات وجود دارد یا نه، نمی‌دانم، اما مسئله مهم این است که این امر باید اتفاق بیفتد و ما ایران را با تمام داشته‌های فرهنگی، تاریخی، باستانی، طبیعی و مذهبی‌اش معرفی کنیم.
دولت باید اینها را در تبلیغات کلان اولویت بندی کند و به معرفی ایران در شبکه‌های ماهواره‌ای یا شبکه‌های محلی بپردازد. برای این امر مواردی نیز چون بروشورها، سی‌دی، اینترنت، مجلات و وسایل دیگری وجود دارد که باید از آنها استفاده کرد. حالا استفاده از این وسایل متنوع بستگی به برنامه و هدفی دارد که تعریف می‌شوند.
محمود ضیایی، مدرس دانشگاه و کارشناس گردشگری نیز پیش از این به میراث خبر گفته بود: در حال حاضر بیشتر نمایشگاه‌ها و رویدادهای گردشگری در کشور ما مخاطب خاص این حوزه را هدف قرار می‌دهد، در حالی‌که می‌توان با ایجاد جذابیت در رویدادها، مخاطب عام را به نمایشگاه‌ها کشاند و از این شیوه مؤثر تبلیغی هم استفاده کرد.
باید به این نکته مهم توجه داشت که توسعه گردشگری و تبلیغات در فرایندی مشخص پیوند تنگاتنگی با یکدیگر دارند. با توجه به تبلیغات گسترده است که کشورهایی نظیر ترکیه یا کشورهای جنوب شرق آسیا بدون آنکه دارای جاذبه‌های تاریخی و فرهنگی قابل مقایسه با ایران باشند اقدام به جذب گردشگر می‌کنند.
توسعه صنعت گردشگری ایران نیز با توجه به داشته‌های فعلی نیازمند تبلیغات وسیع و متنوع است تا آنچه ذهنیت منفی خارجی‌ها درباره ایران خوانده می‌شود، از بین برود. تحقق چنین امری و توسعه گردشگری ایران در گام اول نیازمند اراده مسئولان و پس از آن تلاش فعالان این عرصه است.
