محله

محبوب‌ترین پهلوان تهران که بود؟ | این قهرمان مردمی تا درجه اجتهاد پیش رفت

او را الگو و اسوه پهلوانان تهران و ایران می‌نامند؛ کسی که در دینداری، شجاعت، مردم‌داری و اخلاق نمونه بود و جوان‌های بسیاری از او الگو می‌گرفتند. پهلوان حسن رزاز را می‌گوییم. همان پهلوان نامی دوره قاجار و پهلوی که علاوه بر پیرزوی‌های بسیار در گود قهرمانی، همواره در کنار مردم ایستاد.

یادگار هلندی‌ها در محله زرکش| ارتباط نام کوچه هلند با زلزله بوئین زهرا چیست؟

در دل کوچه‌های تنگ و ترش محله زرکش، به کوچه‌ای می‌رسیم که نام هلند روی تابلوی ورود کوچه حک شده است. کوچه‌ای با خانه‌هایی متحدالشکل که داستان نامگذاری آن با زلزله‌ مهیب سال ۱۳۴۱ در بوئین زهرا گره خورده است. ماجرای نامگذاری کوچه هلند را در ادامه بخوانید.

قصه نامگذاری کوچه هفت تن | آن هفت نفر چه کسانی بودند؟

عمارت زیبای انتهای کوچه هفت تن آنقدر معروف است که بسیاری به اشتباه تصور کنند کوچه هفت تن در راسته مسگرها نام خود را از این عمارت گرفته است. اما نام این کوچه به تکیه‌ای قجری در همین گذر اشاره دارد؛ تکیه‌ای که نشانی از آن باقی نمانده و جای خود را به مسجد و مدرسه علمیه داده است.

پولدارهای تهران در این کوچه زندگی می‌کردند

شاید باورش سخت باشد که کوچه‌ای تنگ و ترش عودلاجان در مجاورت بازار، روزگاری یکی از اعیانی‌ترین کوچه‌های پایتخت بود. آنقدر که تهرانی‌ها نامی عجیب روی آن گذاشتند و هنوز هم برخی از موسفیدان بازار این کوچه را با نام قدیمی‌اش یعنی کوچه صدتومانی‌ها می‌شناسند. راز نامگذاری این کوچه را در ادامه بخوانید.

این کوچه همه را آشتی می‌دهد

مردم کوچه و بازار به کوچه‌های تنگ و ترش «کوچه آشتی‌کنان» می‌گفتند. آنها بر این باور بودند که این کوچه‌ها کدورت‌ها را از بین می‌برند. می‌گفتند دو نفر که با هم قهر هستند هنگام عبور از این کوچه‌های باریک به یکدیگر برخورد می‌کنند و آنوقت کار به خنده و سپس آشتی می‌کشد.

درباره یکی از معروف‌ترین کوچه‌های شمال تهران؛ کوچه زغالی‌ها

روزگاری نه چندان دور که نه خبری از گاز شهری بود و نه حتی بخاری‌های نفتی، ساکنان آبادی‌های شمال تهران خانه‌های خود را در زمستان‌های پربرف شمیران با استفاده از زغال گرم می‌کردند. در همان دوران کوچه‌ای در حوالی امامزاده صالح به کوچه زغالی‌ها معروف شد. ماجرای نامگذاری این کوچه را در ادمه بخوانید.

اولین چراغ را حاج نایب روشن کرد

در دل بافت کهن تهران، کمی پایین‌تر از بنای تاریخی شمس‌العماره، کوچه‌ای وجود دارد که نام آن برای کتاب‌خوان‌ها به ویژه افرادی که اهل مطالعه کتاب‌های مذهبی هستند آشناست. کوچه حاج نایب را می‌گوییم؛ همان کوچه‌ای که بیش از یک قرن پاتوق کتاب‌بازها بوده است. در ادامه علت نامگذاری این کوچه را بخوانید.

نقاشی‌های یک هنرمند فرانسوی از تهران ۱۸۰ سال قبل را ببینید

وقتی از دوربین عکاسی خبری نبود، هنر نقاشان سهم مهمی در ثبت تاریخ و فرهنگ و آداب و رسوم مردم داشت. در تهران قدیم، بجز نقاشان بومی، سفرنامه‌نویس‌های خارجی که با هنر نقاشی آشنا بودند آثار مهمی با هدف معرفی تاریخ و فرهنگ تهران از خود به جا گذاشتند. برخی نقاشی‌های «پاسکال کوست» را ببینید.

نقاش بناهای دوران قاجار که بود؟ | باب‌همایون ۱۵۰سال پیش را ببینید

وقتی هنوز خبری از دوربین عکاسی نبود، نقاشان سهم بسزایی در ثبت تصاویر تهران قدیم داشتند. آنها روی بوم نقاشی معماری، نحوه پوشش مردم، کسب و کارهای رایج و حتی آداب و رسوم ساکنان تهران قدیم را ثبت کردند. در ادامه به آثار محمودخان ملک‌الشعرا، یکی از معروف‌ترین نقاشان دوره قاجار پرداختیم.

سفر به تاریخ تهران با نقاشی‌های کمال‌الملک | تکمیل تابلوی نقاشی تالار آینه چند سال طول کشید؟

نام کمال‌الملک با هنر نقاشی گره خورده است. هنرمند برجسته دوران قاجار که به دلیل نقاشی‌های پرتره از رجال سیاسی این عصر و آثار هنری منحصربه‌فردش در تاریخ معاصر ایران یکه است. کمال‌الملک اما در زمره نقاشانی است که در برخی آثارش تاریخ معاصر تهران، بناها و معماری عصر قاجار ثبت شده است.

چهاردهمین نشست مرکز تهران‌شناسی همشهری به بزرگداشت استاد عبدالله انوار اختصاص داشت

گنجینه بی‌بدیل استاد انوار | داستان زندگی مردی که رکوددار کتابخوانی بود

استاد عبدالله انوار، فرهنگ‌پژوه، کتاب‌شناس، نسخه‌پرداز و فهرست‌نویس معاصر، گنجینه‌ای برای فرهنگ و ادب ایران و تاریخ تهران بود. او عمر خود را صرف نسخه‌شناسی کتاب‌ها و ثبت و حفظ نسخه‌های خطی کرد. در ادامه به شرح ابعاد مختلف زندگی و آثار این شخصیت برجسته تاریخ معاصر پرداخته‌ایم.

فیلم | فرزند تهران کیست؟

استاد عبدالله انوار، فرهنگ‌پژوه، نسخه‌پرداز و فهرست‌نویس معاصر، گنجینه‌ای برای فرهنگ و ادب ایران و تاریخ تهران بود. او حدود یک قرن زیست و با تسلط بر علوم مختلف از جمله ریاضیات، منطق و موسیقی و اشراف بر متون کهن ادبی، فلسفی و تاریخی عمر خود را صرف نسخه‌شناسی کتاب‌ها و ثبت و حفظ نسخه‌های خطی کرد.

هوشنگ ابتهاج به خانه نیما رفت | باران شعر فارسی تا چند روز دیگر در تهران

آیین و مراسم رونمایی از سردیس استاد "امیرهوشنگ ابتهاج" غزل سرای نامدار و مرحوم دکتر "سید حسن حسینی" شاعر بزرگ انقلاب و همچنین رونمایی از پویش "شهر شعر" به همت اداره زیباسازی شهرداری تهران در خانه تاریخی "نیما یوشیج" برگزار شد.

زندگی در کوچه‌های پله‌دار جوادیه | آیا مردمان این کوچه‌ها از خدمات شهری محرومند؟

تهران در گذشته در شیب قرار داشت.  سرازیری و سربالایی بعضی از نقاط تهران طوری بود که معماران ایرانی چاره ای جز ساخت کوچه های پله دار نداشتند. حالا در بعضی از محله‌های قدیمی تهران مثل بازارتهران، جوادیه، باغ آذری و... این پله‌ها مشهودترند...

تپه‌های چشمه تاریخی، یادگار تمدن ۸ هزار ساله

اینجا در چشمه علی شهر ری، آثار تمدنی ۸ هزار سال پیش نهفته است؛ جایی که ری و تهرانی که امروز می‌شناسیم از همین نقطه شکل گرفت. ماجرای کوچ اقوام آریایی به تپه‌های چشمه علی و آثار باستانی که در کاوش‌های باستان‌شناسان در این تپه تاریخی یافت شد را در ادامه بخوانید.

دیوار ۵۰۰ساله پایتخت کجاست؟ | پس از ساخت این حصار تهران دگرگون شد

یکی از کهن‌ترین یادگاری‌های تهران قدیم را باید در دل بازار نو تهران و در سرای ماشاءالله‌خان کنونی جست‌وجو کرد؛ دیواری کاهگلی متعلق به دوران شاه‌طهماسب صفوی و به طول چند متر که از حدود ۵ قرن پیش به یادگار مانده است. پس از ساخت این دیوار محافظ بود که هسته اولیه تهران امروز به تدریج شکل گرفت.

قدیمی‌ترین باغ تهران کجاست؟ | ردپای ساسانیان در این باغ تاریخی

کمتر کسی خبر دارد که در تهران امروز، جایی که بسیاری از باغ‌های قدیمی آن در روند توسعه ساخت و سازهای قرن اخیر از بین رفته‌ و جای خود را به خیابان‌ها و آپارتمان‌ها داده‌اند، هنوز باغی کهن وجود دارد. باغی تاریخی با درختانی قدربرافراشته که قدمت آن به دوران ساسانی می‌رسد.

اسرار عتیقه‌های تپه گنج و قلعه گمشده شمال تهران

حدود نیم قرن پیش سیمین‌قلعه تفرجگاه دارآبادی‌ها بود. اهالی دارآباد و محله‌های اطراف روزهای تعطیل و هر وقت فرصتی برای دورهمی در طبیعت پیدا می‌کردند، راهی تپه تاریخی سیمین‌قلعه می‌شدند؛ تپه‌ماهوری مشرف به دارآباد با تاریخی کهن که بهار و تابستان رخت سبز می‌پوشید و می‌شد تفریحگاه شمیرانی‌ها.

گورستان ۳هزار ساله تهران کجاست؟ | اینجا گنج‌های فراوان کشف شد

تپه‌های تاریخی قیطریه در میان همه تپه‌های باستانی ایران، منحصربه‌فرد است؛ بیشترین آثار باستانی تهران و حتی ایران در این تپه‌ها کشف شده است. امروز محله قیطریه در تسخیر برج‌ها قرار دارد اما محدوده‌ای که اکنون بوستان قیطریه در آن واقع است، بیش از ۳ هزار سال پیش گورستانی بزرگ و متعلق به عصر آهن بود.

ترسوترین شاه ایران که بود؟ | ماجرای وحشت شاه از رعد و برق در میدان اسبدوانی پایتخت

روایت‌های بسیاری از ترس‌های عجیب و غریب شاه نقل شده است؛ اینکه مظفرالدین‌شاه قاجار از رعد و برق می‌ترسید و از تاریکی فراری بود. مظفرالدین‌شاه را اگرچه با صدور فرمان مشروطیت می‌شناسیم، اما داستان‌های ترس و وحشت او از پدیده‌های مختلف، خود حکایتی‌ست خواندنی که به نمونه‌هایی از آن پرداختیم.

اینجا رایگان چادر بگیرید | این جوان با ایده «رگال مهربانی» بانوان نیکوکار را با خود همراه کرده است

روزی که با یک میز کوچک و سرمایه اندک در مترو کارش را شروع کرد، تصورش را نمی‌کرد خدا چنان به کسب و کارش برکت بدهد که یک روز واسطه کار خیر شود و ایده‌هایی را که برای کمک به دیگران داشت عملی کند. «حمید نامدار مقدم» کاسب جوان تهرانی به تازگی طرح «رگال مهربانی» را برای اهدای چادر رایگان اجرا می‌کند.