همشهری آنلاین: در آستانه ماه محرم و همزمان با ۲۷ ذی الحجه، مساجد اردبیل به یاد سقای کربلا آیینی را اجرا میکنند با نام طشتگذاری. این آئین در سطح کشور منتسب به اردبیل بوده و از قدمت ۶۰۰ ساله برخوردار است.
آیین طشتگذاری یکی از مراسم سنتی عزاداری در ماه محرم است که از آیینها و آداب عزاداری و تعزیه منسوب به منطقه اردبیل بوده و از سه روز مانده به آغاز محرم در بیش از 41 مسجد و حسینیه این شهر برگزار میشود.
اجرای این مراسم در روز اول در مسجد جامع شهر اردبیل، در روز دوم در مساجد اصلی محلات شش گانه و مسجد بزرگ استان و در روز سوم در مساجد محلات، حسینیه ها و منازل انجام می شود.
این مراسم در تمام روستاهای استان نیز با ترتیب زمانی و مکانی برگزار شده و حتی با آداب و رسوم مخصوص منسوب به همان روستا اجرا میشود.
در این آیین طشت آب نماد آب فرات است و عزاداران با دست زدن به طشت بیعت خود با سالار شهیدان را تجدید میکنند.
در اعتقاد دینی شهروندان اردبیلی، طشتگذاری به دلیل نماد عهد مجدد با شهدای کربلا حامل پیام معنوی غنی بوده و از تقدس خاصی برخوردار است.
در طول 600 سال اجرای این مراسم در اردبیل نماد طشتگذاری به حدی در عزاداریهای ماه محرم آمیخته است که حتی اجرای آن در برخی منازل شخصی نیز اجرا میشود.
در منازلی که مراسم روضه خانی در طول ماه محرم برگزار خواهد شد، بعد از طشتگذاری مساجد، آئین طشتگذاری با حضور مردم محلات و با نوحه خوانی و عزاداری اجرا میشود.
در برخی منازل بعد از اتمام روضه خانی و در برخی تا پایان ماه محرم طشت آب در محل در نظر گرفته شده باقی میماند.
علت توجه ویژه مردم اردبیل به موضوع آب در عزاداریهای کربلا به دلیل آمیختگی فرهنگی و عقیدتی با دین اسلام و برجسته کردن مهمترین نمادهای واقعه کربلا است.
آب نماد تشنگی و در عین حال مظلومیت خاندان امام حسین (ع) است و از این رو توجه به آن حتی در روزهای آغازین ماه محرم تمرکز بر این مظلومیت و توجه ویژه به علت حادثه کربلا است.
این رسم در طول تاریخ شش قرن اخیر تغییراتی داشته و حتی در مناطق مختلف با رسومات متنوعی همراه است. در عین حال اصلیترین نماد در این مراسم آب به عنوان آب فرات و زمینه مظلومیت خاندان امام حسین(ع) حفظ شده است.
تقدس طشت گذاری موجب می شود بسیاری از حاجت مندان از شهدای کربلا شفاعت خواسته و راز و نیاز کنند.